ابعاد شگفت انگیز اقتصاد هند

هند این روزها با سرعت زیادی در حوزه اقتصادی در حال پیشرفت است و سعی کرده نگاه سنتی و قدیمی به این کشور را کنار بزند. زمانی فرماندار استعمارگر بریتانیا در هند در پارلمان بریتانیا گفته بود به گونه ای منابع هند را به غارت بردیم که گویی یک لیمو را برای گرفتن آبش فشار داده باشی. اما هند امروز تفاوت زیادی با هند 1947 و در آستانه استقلال دارد. هند امروز جزو گروه اقتصادهای نوظهور موسوم به گروه 20 است و درمیان 5 اقتصاد اول دنیا جای گرفته و هدف گذاری اش رسیدن به مقام دوم دنیاست. در بازدیدی یک هفته ای از برخی پروژه های بزرگ هند که به دعوت وزارت خارجه این کشور و با هماهنگی سفارت هند در تهران صورت گرفت، این فرصت دست داد تا ضمن آشنایی با ابعاد اقتصاد امروز هند، از نزدیک با دستاوردهای مهم این کشور در حوزه های مختلف آشنا شویم . ادامه گزارش بازدید از هند در حوزه اقتصادی را در شماره امروز می‌خوانید:
داروسازی
صنعت داروسازی در هند یکی از مهم‌ترین بازارهای نوظهور برای صنعت داروسازی جهانی است. به عقیده کارشناسان انتظار می‌رفت که ارزش بازار دارویی هند به 50 میلیارد دلار برسد. هند در بین ۱۲ مقصد برتر بیوتکنولوژی در جهان قرار دارد. در هند 10هزار شرکت دارویی فعالیت می کنند و حدود 24 میلیارد دلار صادرات دارو و مواد اولیه دارو دارد. ایران هم یکی از خریداران دارو و مواد اولیه دارو در هند به شمار می رود. ما در شهر حیدرآباد هند از بزرگ‎ترین مجتمع داروسازی هند به نام شرکت DR REDDY  بازدید کردیم. یک شرکت به همه معنا معظم با سوله های متعدد که بیشتر یک شهر دارویی را به ذهن متبادر می کرد. البته ما اجازه عکس برداری از داخل مجموعه را پیدا نکردیم اما در همان بازدید سرپایی نیز می شد ماشین‎ها و ربات‎های پیشرفته داروسازی و بسته بندی دارو را دید و اوج فناوری را برای چنین تولیداتی که به لحاظ کمی و کیفی از سطح بالایی برخوردار است، درک کرد. شرکت DR REDDY،   24800نفر پرسنل دارد که از 53 ملیت هستند و 350 محصول دارویی و بهداشتی تولید می کند. 74 کشور جهان نیز مقصد صادراتی این شرکت محسوب می شوند. همچنین شرکت DR REDDY با پژوهشگاه‎های معتبری در هند و چین و انگلیس و آمریکا در ارتباط است . 49درصد بازار فروشش در آمریکاست، 21 درصد در هند، 22درصد در کشورهای نوظهور و 8درصد سایر کشورهاست. درآمد این شرکت در سال 2024 حدود 3.5 میلیارد دلار بوده و هدف گذاری آن‎ها برای 2030 دارورسانی به یک و نیم میلیارد بیمار در سراسر جهان است . همچنین قصد دارند تا 2030 به میزان 30 ‎درصد مدیران خود را از زنان بگذارند و می گویند الان وضعیت خوبی در این حوزه ندارند. سالانه 12 میلیارد قرص تولید می کنند و شرکت‎های ناظر از 16 کشور به صورت حضوری بر کار شرکت نظارت می کنند. شرکت DR REDDY در دوره کرونا تحت لیسانس فایزر آمریکا واکسن کرونا هم تولید کرد.
انرژی
روز سوم سفر به هند به شهر گروگرام در نزدیکی دهلی نو رفتیم. شهری مدرن با ساختمان‎های نوساز و بلندمرتبه که ظاهرا بخش‎های جدید دهلی و شرکت‎های دانش بنیان دهلی در این شهر مستقر هستند. در گروگرام به شرکت RENEW رفتیم که کار اصلی اش تولید انرژی برق تجدیدپذیر و نو است . این شرکت که بزرگ‎ترین شرکت دانش بنیان هند در این حوزه شناخته می‎شود، با پرسنلی جوان و متخصص توانسته از تولید 25.5 مگاوات برق در سال 2016 به 15.5 گیگاوات در سال 2024 برسد که برای انرژی بادی و آفتابی رقم بالایی به شمار می رود. این شرکت 150 سایت تولید برق بادی و آفتابی در هند دارد و سهامش در بورس نیز ارائه می شود. شرکت RENEW توانسته 500روستا با یک میلیون جمعیت را در هند از نعمت برق بهره مند کند و به دنبال حفظ روستایی ها در روستاست . شرکت RENEW  با شعار  «دنیای بدون کربن»  پروژه های بزرگی در آینده تعریف کرده و در میان پروژه های تجاری خود درصدی را نیز به مسئولیت‎های اجتماعی شرکت شامل ایجاد مدرسه، منبع آب، توالت عمومی ، آزمایشگاه ، بذر کشاورزی و ... در روستاهای هند اختصاص داده است. در سالن مدیریت برق این شرکت مانیتورهای بزرگی وجود دارد که وضعیت آب و هوا و تولید برق را در سایت‎های شرکت در سراسر هند نشان می دهد. میزان آفتابی بودن یا بادی بودن هوا حتی آلودگی هوا یا وجود ریزگرد در آسمان روی تولید برق شرکت اثر زیادی دارد؛ برای همین پیشرفته ترین نرم افزارهای هواشناسی را در اختیار دارند. به نظر می‎رسد نحوه فعالیت‎های این شرکت شباهت زیادی به سایت‎های برق بادی ایران در منجیل یا سیستان دارد با این تفاوت که در ایران هنوز چنین انرژی هایی جدی گرفته نشده و منابع ارزان و عظیم نفت و گاز در ایران جلوی رشد این دانش را گرفته است که البته باید چاره اندیشی کرد چراکه پاک بودن انرژی های نو موضوعی است که در مقابل انرژی های فسیلی و ارزان بودن آن‎ها نکته غیر قابل گذشتی نیست. هم‎اکنون گرانی قیمت نفت با توجه به ذخایر اندک نفتی و نیاز روزافزون کشور در حال توسعه هند به انرژی، مهم‌ترین تهدید علیه اقتصاد این کشور به‌حساب می‌آید. هندی‌ها برای رفع این مشکل به دنبال تولید انرژی اتمی با کمک ایالات متحده هم هستند؛ هرچند وقتی این موضوع را از مدیر شرکت RENEW پرسیدم وی ابتدا جا خورد و وقتی فهمید از ایران هستم که انرژی اتمی برای تولید برق دارد، توضیح داد که موضوع انرژی اتمی در هند موضوع حاکمیتی است و بخش خصوصی وارد آن نمی شود. هند اگرچه در سال ۱۹۷۴ اولین بمب اتمی خود را آزمایش کرد و در سال‌های اخیر توان هسته‌ای خود را تا حد قابل ملاحظه‌ای افزایش داده اما هنوز به فناوری ساخت نیروگاه هسته‌ای دست نیافته‌است.
کشاورزی
70درصد اقتصاد هند را کشاورزی تشکیل می دهد و ایالت اوتار پرادش با مرکزیت دهلی نو، 230 میلیون جمعیت دارد که بیشترشان با کشاورزی زندگی خود را می گذرانند. البته در سال‎های اخیر کشاورزی در هند پیشرفت زیادی به لحاظ فناوری داشته است. هند پس از چین دومین کشور دنیا از نظر ارزش تولیدات کشاورزی است. ارزش محصولات کشاورزی این کشور حدود 200 میلیارد دلار برآورد شده همچنین هند با تولید یک میلیون تن چای دومین تولیدکننده چای دنیا و چهارمین صادرکننده این محصول پس از کنیا، سریلانکا و چین است؛ اما محصول اصلی کشاورزان هندی مانند دیگر کشورهای شرق آسیا برنج است. سازمان خواربار جهانی فائو میزان تولید برنج هند را 200 میلیون تن برآورد کرده ضمن این‎که هند رتبه اول دنیا در تولید موز، ارزن، کنف و بادام زمینی و رتبه دوم در تولید ذرت، نیشکر و شاهدانه را داراست. این کشور در سال ۲۰۲۰ با تولید ۳۱ میلیون و ۵۰۴ هزار تن موز بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصول بوده‌است.وجود صدها میلیون راس گاو در هند این کشور را اولین مسکن این حیوان در دنیا ساخته‌است. اصل ۴۸ قانون اساسی هند کشتن گاو را ممنوع کرده و شما می‎توانید در خیابان‎های هند گاوها و گوساله هایی را ببینید که با خیال راحت و در امنیت کامل در حال راه رفتن و خوردن هستند؛ البته اگرچه دین هندو خوردن گوشت گاو را ممنوع کرده اما از شیر آن‌ استفاده زیادی می‌شود. ایران نیز در حوزه کشاورزی واردات از هند دارد و علاوه بر برنج ، موز و چای وارد می کنیم.
پروژه اعزام انسان به فضا
یکی از بازدیدهای جذاب ما در این سفر در حیدرآباد، دیدن بخشی از پروژه اعزام انسان به فضای هند بود. در شرکتی به نام SKYROOT  که قبلا هم سابقه پرتاب موشک و ماهواره به فضا داشته، متخصصان جوان این شرکت روی پروژه اعزام انسان به فضا کار می کنند و الان در مرحله ساخت موشک آن هستند. در این مجموعه امکان عکس برداری نبود اما سالنی بزرگ و پرنور که در انتهای آن پرچم بزرگی از هند نصب شده بود و روی زمین بدنه موشکی که به صورت قطعه قطعه در حال ساخت به نظر می رسید جلب توجه می کرد. درواقع شرکت SKYROOT به دنبال تجاری کردن حضور انسان در فضاست و همین مورد توجه دولت هند است تا جایی که سال گذشته مودی نخست وزیر هند نیز از این پروژه بازدید کرد. هندی ها در حوزه موشکی و فضایی پیشرفت‎های خوبی داشته اند و به ویژه رقابت با پاکستان باعث شده این موضوع برایشان جلوه های امنیت ملی و پرستیژی نیز پیدا کند. این شرکت با شرکت‎های مهم دنیا در ارتباط بوده و تبادل فناوری و دانش دارند و تاکنون به مدار 2هزار کیلومتری زمین دست یافته و به دنبال فتح مدار  6 هزار کیلومتر هستند. اصل مواد ساخت این موشک از الیاف کربن است که به خاطر جنس خاصش هم مقاومت بالایی دارد و تا 240 درجه دما را تحمل می کند و هم سبک تر از آلومینیوم است؛ حتی  برای ساخت بخش‎های مختلف این موشک بزرگ از جمله موتور آن از چاپگر سه بعدی نیز استفاده می شود.  در ایران هم از الیاف کربن برای ساخت موشک و سانتریفیوژ استفاده می کنیم.
مهم‎ترین مرکز غیردولتی آموزش تجارت هند
آخرین بازدید اقتصادی گروه ما در حیدرآباد، به مدرسه بازرگانی هند ISB ( INDIAN SCHOOL OF BUSINESS ) اختصاص داشت. یک دانشگاه غیردولتی در حومه شهر در فضایی سرسبز و شبیه جنگل که توسط برخی افراد خیر هندی ساکن آمریکا ساخته شده و حالا بهترین در نوع خود در این کشور است. در این بازدید به خوبی تجهیزات مدرن آموزشی در کلاس ها قابل مشاهده بود و دانشجویانی که قرار است فردای اقتصاد هند را بسازند . استودیوهای مجهز تصویربرداری و ضبط صدای پادکست، کتابخانه مجهز و بزرگ با موضوعات مختلف به ویژه اقتصاد، استادانی که به صورت حضوری یا آنلاین از سراسر جهان آموزش می دهند، حتی یک سلف سرویس رستوران مانند و شیک بخش های مختلف این دانشگاه بود. مدرسه بازرگانی هند در این کشور رتبه اول، در آسیا پنجم و در جهان سی و یکم است. هر دانشجو برای کل دوره آموزشی خود 40هزار دلار باید بپردازد و درجات آموزشی نیز مختص به خود مدرسه است.  این مدرسه تاکنون 17200 دانش آموخته خود را از 60کشور جهان فارغ التحصیل کرده و هم اکنون 900 دانشجو دارد که 37درصد آن ها خانم هستند.
هند امروز
اگر روزی نام هند، فقر و تنگدستی را به یاد می‌آورده‌، اکنون پیشرفت‌های اقتصادی و رنسانس علمی این کشور توجه همگان را به خود جلب کرده‌است. اگر روزی به ویژه درابتدای استقلال، هند نیازمند غذای دنیا بود حالا خود به صادرکننده مواد غذایی و حتی هدیه دهنده مواد غذایی به کشورهای فقیر بدل شده است. مدت‌هاست که سرمایه‌گذاری‌های عظیم خارجی در این کشور امری عادی به‌شمار می‌آید و فروش کالاهای هندی در بازارهای جهان به شدت افزایش یافته‌است.هند با اقتصادی بزرگ و نیروی انسانی انبوه، یکی از بهترین و مطلوب ترین مقصدها برای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی محسوب می‌شود و در آینده خبرهای بیشتری از هند خواهیم شنید.