به نواف، سلام باید کرد؟

فاطمه ملک زاده _ روزنامه خراسان / نواف سلام، قاضی دیپلمات و حقوق‌دان لبنانی، به تازگی به عنوان نخست‌وزیر جدید لبنان منصوب شده است. وی که پیش از این در سمت‌های دیپلماتیک و حقوقی در سطح بین‌المللی، به‌ویژه در سازمان ملل متحد، فعالیت کرده است، اکنون در جایگاهی قرار گرفته که تصمیمات او می‌تواند مسیر آینده لبنان را به‌طور جدی دستخوش تغییر کند. نواف سلام، فرزند صائب سلام نخست‌وزیر سابق لبنان و از خانواده‌ای با ریشه‌های سیاسی برجسته است. پدرش شش بار به عنوان نخست‌وزیر لبنان انتخاب شده و در دوران خود روابط نزدیکی با دولت ایران داشته است. علاوه بر این، برادر او تمام سلام نیز به عنوان نخست‌وزیر لبنان بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ خدمت کرده است. نواف سلام پیش از انتخاب به نخست‌وزیری، به مدت ۱۰ سال سفیر لبنان در سازمان ملل متحد بود و در این مدت، نقش‌های کلیدی در مجمع عمومی و شورای امنیت این سازمان ایفا کرد. روابط نزدیک وی با ایالات متحده آمریکا، به‌ویژه در دوران حضورش در نیویورک، او را به گزینه‌ای مطلوب برای غربی‌ها و کشورهای عربی تبدیل کرده است.
نواف سلام قادر به برقراری ثبات در لبنان است؟
اگرچه نواف سلام به عنوان یک تکنوکرات و قاضی بین‌المللی به‌نظر فردی مناسب برای هدایت دولت لبنان باشد، اما تحلیلگران بسیاری بر این باورند که او درک عمیقی از چالش‌های داخلی و امنیتی لبنان ندارد. کشور لبنان با تنش‌های متعدد سیاسی و اجتماعی روبه‌روست و توازن قدرت در آن، که به نوعی یک اصل نانوشته است، نیاز به مدیریتی آگاهانه و هماهنگ با تمام گروه‌ها دارد. در حالی که نواف سلام ممکن است در عرصه دیپلماسی بین‌المللی موفق عمل کند، اما تجربه‌اش در سیاست داخلی لبنان به ویژه در زمینه‌های حساس چون روابط با حزب‌ا... و گروه‌های شیعه، مورد تردید است.
واکنش حزب‌ا... و دیگر گروه‌های سیاسی لبنان
انتخاب نواف سلام به عنوان نخست‌وزیر با مخالفت‌هایی از سوی برخی گروه‌های سیاسی در لبنان، به ویژه حزب‌ا... ، روبه‌رو شده است. حاج محمد رعد، نماینده حزب‌ا... در پارلمان لبنان، تاکید کرده که انتخاب نواف سلام بدون توافق ملی نگران‌کننده است. حزب‌ا... که به شدت به دنبال تضمین سهم خود در دولت و حفظ نفوذ سیاسی‌اش است، در این زمینه بسیار نگران است که دولت جدید تحت رهبری نواف سلام نتواند به خواسته‌های سیاسی این گروه پاسخ دهد. حزب‌ا... و جنبش امل، که مدت‌هاست در سیاست لبنان حضور دارند، پس از فشارهای پنهان آمریکایی-سعودی-فرانسوی، به طور غیرمنتظره‌ای از روند تشکیل دولت جدید کنار گذاشته شده‌اند. این تغییرات در قدرت، نگرانی‌هایی را در مورد عواقب این تصمیمات برای آینده لبنان ایجاد کرده است. به ویژه آن‎که برخی از نمایندگان این گروه‌ها معتقدند که نواف سلام ممکن است به عنوان ابزاری برای پیشبرد برنامه‌های کشورهای خارجی، به ویژه ایالات متحده، ایفای نقش کند.
نواف سلام و پروژه تغییرات در لبنان
با توجه به پیشینه نواف سلام و حمایت‌های گسترده‌ای که از سوی غرب دریافت کرده است، انتخاب او، بخشی از یک طرح بزرگ‌تر است که هدف آن تغییر در معادلات سیاسی و امنیتی لبنان است. این تغییرات می‌توانند به طور عمده بر توازن قدرت در کشور تأثیر بگذارند و برخی گروه‌ها را از معادلات سیاسی حذف کنند. بسیاری از تحلیلگران بر این عقیده‌اند که انتخاب نواف سلام ممکن است به‌عنوان یک چرخش در سیاست‌های لبنان تلقی شود که هدف آن حذف نفوذ گروه‌هایی چون حزب‌ا... است. دولت جدید لبنان تحت رهبری نواف سلام، ممکن است تلاش کند تا بر حمایت‌های بین‌المللی خود تکیه   و در عین حال از روابط با کشورهای عربی، به‌ویژه عربستان سعودی، بهره‌برداری کند. این تحولات می‌تواند تغییرات عمده‌ای در وضعیت داخلی لبنان ایجاد کند، اما سؤال اصلی این‎جاست که آیا این تغییرات به نفع ثبات و رفاه لبنان خواهند بود یا به بحرانی جدید دامن خواهند زد؟ به هر روی،انتخاب نواف سلام به عنوان نخست‌وزیر لبنان می‌تواند نقطه عطفی در تاریخ سیاسی این کشور باشد. این انتخاب نه تنها به‌واسطه حمایت‌های گسترده غرب از او، بلکه به‌دلیل توازن حساس قدرت در لبنان، ممکن است با چالش‌های جدی روبه‌رو شود. اگر نواف سلام نتواند توازن موجود در سیاست داخلی لبنان را حفظ کند، ممکن است کشور را وارد بحران‌های جدیدی کند که نه تنها به ضرر حزب‌ا... و گروه‌های شیعه، بلکه به‌طور کلی به ضرر تمامیت ارضی و ثبات لبنان خواهد بود. این‎که نواف سلام به عنوان نخست‌وزیر لبنان بتواند در کنار چالش‌های داخلی، منافع غرب و کشورهای عربی را در نظر بگیرد، یا این‎که تحت فشارهای خارجی، از سیاست‌های داخلی لبنان غافل شود، هنوز به طور قطعی مشخص نیست. اما آن‎چه واضح است این که لبنان همچنان در میانه یک تقابل شدید سیاسی و امنیتی قرار دارد که در آن، هر تصمیم سیاسی می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر آینده این کشور داشته باشد.