به عقیده برخی فعالان صنعت ساختمان، کلان‌شهر مشهد به‌تنهایی سالانه به حداقل ۸۰ تا ۱۰۰ هزار واحد مسکونی نیاز دارد و این صنعت طی سال‌های گذشته با فراز و نشیب‌های فراوانی دست‌وپنجه نرم کرده است.
مسعود حمیدی _روزنامه خراسان / آن چه برای مردم مشهد به خصوص مستأجران کاملاً محسوس بوده، این است که در طول یک دهه گذشته نرخ اجاره‌بها حداقل ۵ برابر شده است یعنی یک ملک ۱۰۰ متری نوساز در منطقه آزادشهر در سال ۹۳ حدود ۴ میلیون تومان اجاره‌اش بوده و این نرخ امسال به بیش از ۲۰ میلیون تومان رسیده است. قاطبه کارشناسان معتقدند دلیل اصلی بالا رفتن قیمت مسکن و اجاره‌بها فارغ از نرخ تورم و افزایش نرخ ارز، کاهش حجم سرمایه‌گذاری‌ها در بخش مسکونی و ساختمان‌سازی کلان‌شهر مشهد است.
اگرچه قاعده اقتصادی بر آن است که در شرایط تورمی باید شاهد رونق ساخت‌وساز باشیم اما در مقابل، قانون دیگری هم می‌گوید در شرایط استقبال نشدن ناشی از افزایش شدید قیمت‌ها به دلیل احتمال بالا رفتن استهلاک و هزینه‌های نگه‌داری واحدهای بدون متقاضی، گرایش سرمایه‌گذاری در این حوزه کاهش پیدا می‌کند که پرداختن به آن از حوصله این نوشتار خارج است.
در این گزارش درصددیم که بر اساس داده‌های رسمی بانک مرکزی، وضعیت سرمایه‌گذاری در بخش ساختمان مناطق شهری استان و همچنین تعداد ساختمان‌های مسکونی به بهره‌برداری رسیده در طول ۱۰ سال گذشته را بررسی کنیم.
سرمایه‌گذاری ۲۰۶ هزار میلیارد در ۱۰ سال
نگاهی به داده‌های رسمی بانک مرکزی و تحلیل سالانه آن نشان می‌دهد در ۱۰ سال گذشته یعنی از سال ۱۳۹۳ تا پایان سال ۱۴۰۲ بالغ‌بر ۲۰۶ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در صنعت ساختمان مناطق شهری خراسان رضوی انجام‌شده که در طول این مدت سهم استان از کل سرمایه‌گذاری‌های این صنعت در کشور برمدار ۴ تا ۸ درصد بوده که در سال ۹۴ سهم استان ۴.۷ درصد و در سال ۱۴۰۰ سهم استان ۸ درصد بوده است که این فراز و نشیب‌ها متأثر از مسائل زیادی است. این سرمایه‌گذاری‌ها از ۵ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۳ به بیش از ۶۴ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ رسیده است که با توجه به تغییر نکردن سهم استان از کل کشور، می‌توان اذعان کرد دلیل رشد ۱۲ برابری سرمایه‌گذاری‌ها در این مدت ناشی از تورم و کاهش ارزش پول ملی بوده است.
بررسی ریز داده‌های بانک مرکزی نشان می دهد تعداد ساختمان‌هایی که براثر این سرمایه‌گذاری‌ها شروع‌شده‌اند از حدود ۸ هزار دستگاه در سال ۱۳۹۳ تا ۱۲ هزار دستگاه در سال ۱۴۰۰ متغیر بوده اما روند تغییرات نشان می‌دهد از سال ۹۷ و با جهش نرخ تورم حجم سرمایه‌گذاری‌ها در این صنعت رشد داشته و در سال های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ کاهش پیداکرده است.
نصف شدن ساختمان‌های مسکونی اتمام شده در طول یک دهه
اما آن چه شاید بسیار مهم است موضوع اتمام ساختمان‌های مسکونی یا عرضه ساختمان‌های مسکونی در طول ۱۰ سال گذشته است که داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد در طول ۱۰ سال گذشته بیش از ۲۸۷ هزار دستگاه ساختمان مسکونی در مناطق شهری استان به بهره‌برداری رسیده که روند آن نیز قابل‌تأمل است؛ طوری که در سال ۱۳۹۳ بیش از ۵۲ هزار دستگاه ساختمان مسکونی در مناطق شهری استان به اتمام رسیده و این میزان در سال ۱۴۰۱ به کمتر از ۲ هزار ساختمان رسیده است. البته در سال ۱۴۰۲ این وضعیت بهبود پیداکرده طوری که در این سال تعداد ساختمان‌های مسکونی تکمیل‌شده به حدود ۴ هزار ساختمان رسیده است. درخور ذکر است در گزارش های آینده به صورت جزئی تر وضعیت ساخت و ساز در استان را بررسی خواهیم کرد.
دیدگاه ها