هشتمین دوره گردهمایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند، امروز و فردا (۲۸ و ۲۹ بهمن‌ماه) در عمان برگزار می‌شود و سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان یکی از سخنرانان روز نخست این نشست است.
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان صبح امروز به منظور شرکت در شرکت در هشتمین گردهمایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند در راس هیاتی وارد مسقط، پایتخت عمان شد. هشتمین دوره IOC در عمان در تاریخ ۱۶ تا ۱۷ فوریه ۲۰۲۵ (۲۸ و ۲۹ بهمن‌ماه) با موضوع با شعار «به سوی افق‌های جدید شراکت دریایی» با مشارکت مقام‌های عالی‌رتبه ۲۰ کشور عضو امروز و فردا برگزار می‌شود. میزبان این کنفرانس بصورت مشترک، عمان، هند و سنگاپور هستند.
این گردهمایی اهمیت فراگیری و ایجاد مشارکت های جدید در بخش دریایی را دنبال می‌کند و هدف آن تقویت همکاری بین کشورها و موسسات برای رسیدگی به چالش‌های مشترک، تقویت اتصال و ترویج توسعه پایدار در منطقه است. در سایت وزارت امور خارجه عمان آمده است: «انتظار می رود این رویداد میزبان شرکت کنندگانی از بیش از ۶۰ کشور و سازمان بین المللی باشد که نشان دهنده اهمیت استراتژیک منطقه و نیاز به راه حل های مشترک است». وزیر امور خارجه کشورمان یکی از سخنرانان روز نخست این نشست خواهد بود.
در سایت وزارت امور خارجه عمان آمده است: «گفت‌وگوها در این گردهمایی بر ارتقای همکاری‌های منطقه‌ای، تقویت امنیت دریایی، تقویت صدای جنوب جهانی و مقابله با چالش‌های عمده در بخش دریایی متمرکز خواهد بود. این کنفرانس استراتژی‌هایی را برای بهبود کریدورهای تجاری، تضمین آزادی ناوبری، تقویت پایداری زیست محیطی و استفاده از پیشرفت‌های تکنولوژیکی برای امنیت و حاکمیت بندر بررسی خواهد کرد. شرکت کنندگان همچنین فرصت هایی برای تعامل دوجانبه و چندجانبه برای تقویت روابط و شناسایی زمینه های جدید همکاری، خواهند داشت».
سیدبن حمد بن حمود البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان به خبرگزاری این کشور درباره این نشست گفت: «این کنفرانس یک پلتفرم استراتژیک برای تبادل دیدگاه در مورد آینده اقتصاد آبی و اداره اقیانوس است». وی همچنی بر آرزوی عمان برای شکل‌گیری گفت‌وگوهای سازنده که به دستیابی به منافع کشورهای شرکت کننده و حفظ ثبات و رفاه منطقه کمک می کند، تاکید کرد.
در این کنفرانس ابزارهای تقویت مشارکت های دریایی، بهبود پیوندهای تجاری، حمایت از توسعه پایدار و مسائل مربوط به امنیت دریایی، تضمین آزادی کشتیرانی و استفاده از فناوری مدرن برای ارتقای امنیت و حاکمیت بندر مورد بحث قرار می گیرد.
هفتمین دوره این کنفرانس توسط بنیاد هند و با همکاری وزارت خارجه هند و استرالیا و سازمان همکار از سنگاپور در تاریخ ۹ تا ۱۰ فوریه ۲۰۲۴ در پرث استرالیا برگزار شد. در طی دو روز، کنفرانس با حضور ۵۰ سخنران و با حضور بیش از ۳۰۰ نماینده از ۴۰ کشور و سازمان های چند جانبه برگزار شد. سخنرانان متشکل از یک رئیس جمهور و ۱۸ وزیر از ۱۷ کشور و ۴ رئیس سازمان های چندجانبه در میان دیگر دیپلمات‌ها، کارشناسان حوزه و دانشگاهیان بودند.
گردهمایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند IOC چیست؟
کنفرانس اقیانوس هند (IOC) یک پلتفرم بین المللی سالانه است که به ارتقای همکاری‌های منطقه‌ای و رسیدگی به چالش‌ها در منطقه اقیانوس هند اختصاص دارد. این سازمان، سران دولت‌ها، مقامات ارشد، نمایندگان بخش خصوصی، دانشمندان و کارشناسان را گرد هم می آورد تا در مورد موضوعات مورد علاقه دوجانبه، از جمله امنیت دریایی، توسعه اقتصادی، پایداری زیست محیطی و ژئوپلیتیک بحث کنند. این رویداد، گفت‌وگو و همکاری را میان کشورهای هم مرز با اقیانوس هند و همچنین قدرت‌های جهانی با منافع استراتژیک در منطقه تقویت می کند.
کنفرانس اقیانوس هند توسط بنیاد هند در سال ۲۰۱۶ با حضور ۳۰ کشور در سنگاپور آغاز شد. در ۸ سال گذشته، کنفرانس به عنوان مجمع مشورتی شاخص برای کشورهای منطقه در مورد مسائل منطقه ظاهر شده است. این کنفرانس تلاش می کند تا کشورهای حیاتی و شرکای اصلی دریایی منطقه را در یک پلتفرم مشترک گرد هم آورد تا در مورد چشم انداز همکاری منطقه ای برای امنیت و رشد برای همه در منطقه (SAGAR) بحث و گفتگو کنند. از زمان تأسیس در سال ۲۰۱۶، IOC به عنوان یک انجمن مهم برای تقویت گفتگو و همکاری عمل کرده است. کشورهایی مانند هند، سریلانکا، استرالیا، عمان و سنگاپور نقش اصلی را در روند رسیدگی به آن ایفا کرده اند. این کنفرانس به نگرانی های امنیتی سنتی، مانند قدرت دریایی و اختلافات سرزمینی، در کنار چالش های نوظهور مانند تغییرات آب و هوایی، بلایای طبیعی و اختلالات اقتصادی می پردازد.
ژئوپلیتیک اقیانوس هند و اهمیت آن برای ایران
اقیانوس هند، سومین اقیانوس از نظر وسعت است که یک پنجم از سطح کره زمین را شکل می‌دهد و در میان اقیانوس های جهان، گرمترین حوزه اقیانوسی را تشکیل می‌دهد. از ویژگی‌های دیگر این اقیانوس وجود بادهای موسمی است که عمدتا در سرتاسر جنوب شبه قاره هند و آسیای جنوب شرقی می‌وزد که منجر به باران‌های فصلی می‌شود و همراه با جریان های آب گرم استوایی موجب تولید غذای بیشتر و جمعیت بیشتر شده است. ویژگی دیگر اقیانوس هند این است که به چهار قاره، از شمال به آسیا، از غرب به آفریقا، از شرق به استرالیاو از جنوب به اقیانوس منجمد جنوبی متصل و نیز راه ورود به هفت دریای مهم جهانی است و چهار تنگه راهبردی جهان شامل تنگه هرمز، باب المندب، مالاکا و کانال سوئز از این اقیانوس میگذرد. این ویژگی‌ها همراه با وجود ذخایر عظیم نفت و گاز در شمال اقیانوس، اهمیت ژئوپلیتیکی و استراتژیکی آن را دوچندان می‌کند.
اقیانوس هند از جمله دریاهایی است که در درجه اول کشورهایی همچون ،آمریکا چین هند و روسیه در آن فعالند و در درجه بعدی می‌توان به نقش ،انگلیس، فرانسه و استرالیا هم اشاره نمود. هرچند در سالهای اخیر در شمال این اقیانوس کشتی‌ها و قایق‌های نظامی ایرانی نیز فعالند. انرژی شامل نفت و گاز، تجارت امنیت دریایی و یارگیری از جمله دلایل رقابت‌ها در اقیانوس هند به حساب می آید. شاید بتوان گفت که بعد از کاهش رقابت بین آمریکا و روسیه که فروپاشی شوروی باعث آن گردید، رشد و توسعه سریع چین عامل اصلی رقابت‌ها در اقیانوس هند گردیده است.
دیدگاه ها