بلای خرده فروشان

صادق غفوریان_روزنامه خراسان/نمی توانیم در دسترس بودن مواد مخدر را در فضای زندگی شهرهایمان منکر شویم. این در دسترس بودن، از آن زمان در بستر شهرها نگران کننده و خطرناک شد که جوینده برای دسترسی به زحمت نمی افتد. در این گزارش بنای آن نداریم که این چالش را در بستر میدانی به آزمون بگذاریم اگرچه معتقدیم و شاهدیم که چنان چه وضعیت دسترسی به مواد مخدر را از این جهت که چه میزان زمان صرف می کند، به چالش آزمون بگذاریم شاید نتایج نه تنها خوشایند نباشد بلکه نگران کننده و دلهره آور باشد.
خیلی از ما اگر کمی حواسمان جمع و جور باشد و اهل دقت نظر و کنجکاوی باشیم، در رفت و آمدها و بعضا خیابان گردی هایمان، رد و نشانه ای از تکاپوی به ظاهر مرموزانه خرده فروشان را می بینیم و حس می کنیم.
دستگیری ۷۰ خرده فروش در هر ساعت
حالا گوشه ای از آن چه را در مقدمه گزارش به آن اشاره کردیم، می توانیم در گزارش جدید پلیس جست وجو کنیم. عصر شنبه گذشته خبرگزاری ایرنا به نقل از رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر فراجا آورده است: «پانزدهمین مرحله از طرح آرامش در شهر به مدت سه روز از ۱۶ بهمن با هماهنگی مراجع قضایی و بهره‌گیری از همه استعداد و ظرفیت‌های درون و برون سازمانی در سراسر کشور به مرحله اجرا درآمد. از زمان اجرای این طرح، ظرف مدت ۷۲ ساعت، بیش از ۹ هزار و ۸۶۳ معتاد متجاهر و پنج هزار و ۲۲۲ خرده فروش مواد مخدر در معابر عمومی و نقاط آلوده شهرها شناسایی، جمع آوری و دستگیر شدند.»
کمی پایش و بررسی ارقام اعلامی از سوی پلیس نشان می دهد، برای وضعیت شهرها به ویژه کلان شهرها باید بیش از این نگران بود. درباره این که طرح پلیس در تمامی شهرها و در کلیه نقاط چالش برانگیز و محیط های اجتماعی، اجرا شده باشد، دست کم ما اطلاعات دقیقی نداریم اما مبتنی بر همین آمار پلیس یعنی دستگیری بیش از ۵ هزار و ۲۲۲ خرده فروش مواد مخدر، وضعیت هشدارآمیزی را پیش روی ما قرار می دهد. این رقم می گوید، در هر ساعت بیش از ۷۰ خرده فروش دستگیر شده اند و به زبان ساده یعنی اگر چتر پلیس گسترانده نشود، این ۷۰ نفر و احتمالا تعداد زیاد دیگری از خرده فروشان و شاید عمده فروشان در بستر شهرها و نقاط چالش برانگیز در حال فعالیت، جولان و جنایت هستند.
کشف ۴۵۰۰ کیلو مواد مخدر در ۷۲ ساعت
اما روی دیگر سکه و ماجرای خرده فروشان، مواد مخدری است که آن را به زیر پوست شهر تزریق می کنند. سردار ایرج کاکاوند، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر فراجا در ارائه آمار دیگری از این طرح گفته است: همچنین در این طرح بیش از ۴ تن و ۵۰۰ کیلوگرم انواع مواد مخدر کشف و پس از بازرسی‌های صورت گرفته از ۲ هزار و ۶۴۸ مکان مستقر در نشانگاه‌های آلوده، در مجموع ۹۶ باب منزل و پاتوق‌های پلاک قرمز، پلمب یا تخریب شد.
غصه برای این ۱۷ میلیون نفر
​​​​​​​مرور اعداد و ارقام تعداد معتادان و جامعه ای که درگیر و مرتبط با آنان است، بر موج نگرانی های موضوع مواد مخدر در کشور می افزاید. روز گذشته، مجید قربانی مدیرکل درمان و حمایت‌های اجتماعی ستاد مبارزه با موادمخدر با بیان این که هر معتاد ۱۰ نفر ازجمله نیروهای درمانی، امنیتی، انتظامی و خانواده را درگیر خود می‌کند، گفت: حدود ۱۷ میلیون نفر در کشور درگیر مسئله اعتیاد هستند.
این مسئول با بیان این که بنابر آخرین پژوهش انجام شده ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر مصرف‌کننده موادمخدر در ایران هستند، گفت: سال گذشته یک میلیون و ۶۷۱ هزار و ۶۶۳ نفر در هشت هزار و ۶۱۰ مرکز موضوع ماده ۱۵ و ۱۴۸ هزار و ۸۴۵ نفر در ۳۹۵ مرکز ماده ۱۶ پذیرش شده و اقدامات نگهداری، درمان و کاهش آسیب برای آن‌ها صورت گرفت.
برنامه هفتم و معتادان
این که برنامه هفتم توسعه که مسیر حرکت کشور در حوزه های مختلف را مشخص کرده، درباره مسئله اعتیاد چه طرحی دارد، امری راهبردی است. مدیرکل درمان و حمایت‌های اجتماعی ستاد مبارزه با موادمخدر بر لزوم توجه به برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت کشور با هدف افزایش یک درصد سالانه مانایی در درمان معتادان تاکید کرد و گفت: همچنین ایجاد و گسترش امکانات عمومی تشخیص، درمان و بازتوانی و اتخاذ تدابیر علمی جامع و فراگیر شامل درمان و بازتوانی، کاهش آسیب و جلوگیری از تغییر الگوی مصرف از کم‌خطر به پرخطر از جمله سیاست‌های کلان در حوزه درمان و حمایت‌های اجتماعی است.
مدیرکل درمان و حمایت‌های اجتماعی ستاد مبارزه با موادمخدر تأکید کرد: با توجه به پیچیده بودن اعتیاد و نگاه چندجانبه به آن باید خدمات متناسب با هر فرد ارائه شود که به این منظور باید نگاه علمی داشته باشیم.