خاموشی صدایی جوان و جاودان

مائده کاشیان_ روزنامه خراسان/
نسل طلایی دوبله ایران، یکی یکی دار فانی را وداع می‌گویند و میراث جاودانه‌ای مانند خاطرات ماندگاری را که با صدای جادویی خود خلق کرده‌اند، بر جای می‌گذارند. دی‌ماه سال گذشته ناصر طهماسب درگذشت و دیروز هم خبر درگذشت منوچهر والی‌زاده اهالی هنر را در شوک و بهت فرو برد. در روز درگذشت مرحوم والی‌زاده، زنده‌یاد ایرج رضایی صداپیشه قدیمی نیز به خاک سپرد شد. منوچهر والی‌زاده، ناصر طهماسب، بهرام زند، حسین عرفانی، منوچهر اسماعیلی و هم‌قطاران آنان به نام‌های ماندگاری در تاریخ هنر دوبله تبدیل شدند و فقدان هرکدام از آن‌ها خلأ مهمی ایجاد خواهد کرد. به بهانه درگذشت مرحوم والی‌زاده، مروری داشتیم بر آثار مهم کارنامه پرافتخار این هنرمند.
 

فعالیت در عرصه بازیگری
زنده‌یاد منوچهر والی‌زاده همزمان با آغاز فعالیت در عرصه دوبله و صداپیشگی، دهه ۴۰ به عنوان بازیگر جلوی دوربین فیلم‌های مختلفی رفته بود و بازیگری را نیز تجربه کرده بود. فعالیت مرحوم والی‌زاده در این عرصه تا سال ۵۷ ادامه داشت، در دهه ۶۰ متوقف شد و در دهه ۷۰ نیز به صورت جدی ادامه پیدا نکرد. مرحوم والی‌زاده به واسطه شخصیت‌هایی که تصویرشان را به واسطه صدای خود در حافظه دیداری علاقه مندان به فیلم و سریال، ماندگار کرده شناخته می‌شود.
 

این قابلیت منحصر به فرد
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد زنده‌یاد منوچهر والی‌زاده، صدای جوان او بود. این هنرمند همچنان در ۸۴ سالگی نیز این قابلیت را داشت که به جای ستاره‌های جوان هالیوود دیالوگ بگوید و صدایش چنان روی چهره آنان بنشیند که نه تنها مخاطب به هیچ‌وجه جدایی و یا ناهماهنگی میان صدای بازیگر و چهره او احساس نکند، بلکه احساساتی که در صورت شخصیت وجود داشت نیز کاملا در لحن و صدای این هنرمند منعکس شود. صدای زنده‌یاد والی‌زاده شبیه هیچ هنرمند یا صداپیشه دیگری نبود. همان طور که صدای مرحوم والی‌زاده می‌توانست در فیلم‌های هالیوودی و نقش‌ شخصیت‌های مهم و جدی شنیدنی باشد، به همان اندازه می‌توانست به نقش شخصیتی بامزه و فانتزی مانند «لوک خوش شانس» نیز جان ببخشد. این یکی دیگر از ابعاد قدرت جادویی صدای زنده‌یاد والی‌زاده بود.
 

​​​​​​​
صدای ماندگار تام هنکس و تام کروز
همان طور که اشاره کردیم، صدای مرحوم والی‌زاده کاملا برای بازیگران جوان نیز مناسب بود، با توجه به این خاصیت، عجیب نیست که نقش «مایکل اسکافیلد» در سریال محبوب «فرار از زندان» با صدای زنده‌یاد والی‌زاده در ذهن مخاطبان ماندگار شده است. چهره بازیگر بزرگی مانند تام هنکس نیز برای مخاطبان ایرانی، با صدای مرحوم والی‌زاده در ذهن تداعی می‌شود. این هنرمند همچنین به جای ستاره‌ پرطرفداری مانند تام کروز دیالوگ گفته و تصویر این بازیگر نیز با صدای او در ذهن نقش بسته است.
محبوبیت در دنیای پویانمایی
زنده‌یاد منوچهر والی‌زاده با هنرنمایی خود، در دنیای رنگارنگ و جذاب کارتون یا پویانمایی نیز خاطرات خوبی را برای مخاطبان ساخته است. شخصیت دوست‌داشتنی «وودی» در پویانمایی«داستان اسباب‌بازی» و کاراکتر «لوک» در کارتون «لوک خوش‌شانس» با صدای کسی غیر از منوچهر والی‌زاده قابل تصور نیست. به نوعی سرخوشی «لوک» و صداقت «وودی» در لحن و صدای مرحوم والی‌زاده کاملا قابل لمس بود. صدای زنده‌یاد والی‌زاده در محبوبیت این کاراکترها به ویژه «لوک خوش‌شانس»، تاثیر بسیار مهمی داشت.