جمهوری دموکراتیک فدرال نپال کشوری در جنوب آسیا و بین دو کشور هند و چین است و جمعیت آن به بیش از ۲۷میلیون نفر می‌رسد که اکثر آنان پیرو آیین هندو هستند. اما اقلیتی از بودایی‌‌‌ها و مسلمانان نیز در این کشور سکونت دارند. پایتخت این کشور کاتماندو است. کوه‌‌‌های باشکوه و قلل مرتفع زیادی از جمله بلندترین کوه جهان، اورست در نپال واقع شده است و این کشور خانه هشت‌قله از ۱۰قله مرتفع جهان است که هرساله در فصل بهار، پذیرای صدها ماجراجو از سراسر جهان است که بیش از همه، عزم صعود به قله اورست را دارند. از زمانی که این قله برای اولین‌‌‌بار در سال ۱۹۵۳ فتح شد، تاکنون هزاران کوهنورد به آن صعود کرده‌‌‌اند. طبیعت نپال سرشار از تنوع زیستی است و جنگل‌‌‌های نیمه‌‌‌گرمسیری آن، زیستگاه کرگدن، ببر و سایر حیوانات است. در دهه‌‌‌های اخیر، نپال همیشه به‌‌‌عنوان یک مقصد کم‌‌‌خرج و ارزان برای مسافرت با کوله‌‌‌پشتی (اصطلاحا بک‌پکینگ) شناخته می‌‌‌شد.
دولت نپال بخش گردشگری را رکن اصلی اقتصاد خود می‌‌‌داند و ذخایر ارزی این کشور به طور گسترده از بازدیدکنندگان خارجی سود می‌‌‌برد. حتی در سال ۲۰۲۲، سالی که با ممنوعیت سفر ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹ شناخته می‌شود، صنعت گردشگری، ۶درصد به تولید ناخالص داخلی کمک کرده و کمی بیش از یک‌میلیون نفر را استخدام کرد. این در حالی است که صعود به قله اورست طی چند سال گذشته و روند و خدماتی که طیف وسیعی از موارد مختلف و حتی لوکس را شامل می‌شود، به طرز چشمگیری افزایش یافته است. امروز، شرکت‌های نپالی در زمینه اجرای تورهای تجاری، تجربه و تسلط بسیاری دارند و برای این
به‌علاوه شرکت‌های قدیمی‌‌‌تر از سایر کشورها از جمله آمریکا، آرژانتین، اتریش، آلمان، نیوزیلند، بریتانیا و... هنوز فعالانه در حوزه توریسم فعال و سودده هستند. در این میان باید گفت ترکیب جمعیتی صعودکنندگان به اورست در سال‌های اخیر تغییر کرده است. در حالی که در گذشته بخش اعظم صعودکنندگان اتباع کشورهای آمریکا، بریتانیا و آلمان بودند، امروز حتی شاهد اقبال مردم هند و چین برای صعود به اورست هستیم و شرکت‌های بی‌‌‌شمار نپالی عملیات سرویس‌‌‌دهی به این دست مشتریان را به‌‌‌خوبی و با امکانات مختلف به‌‌‌روز، از جمله ارائه خدمات هوایی وی‌آی‌پی، ترانسفر هوایی با بالگردهای پیشرفته به محل کمپ‌‌‌های کوهستان، حمل بار و آذوقه و شب‌مانی در اقامتگاه‌‌‌های لوکس در مسیر صعود انجام می‌دهند.
جالب‌‌‌توجه اینکه حتی میانگین سنی کوهنوردان رو به افزایش است. در سال ۲۰۰۸، حدود ۲۹درصد از صعودکنندگان در گروه سنی ۲۰ تا ۲۹ سال قرار داشتند که در سال ۲۰۲۳، این میزان به رقم ۱۲درصد رسید و در عوض شاهد افزایش ۳۰درصدی صعودکنندگان در گروه سنی بالای ۴۰سال بودیم. نپال در حال حاضر به همه کسانی که قصد صعود به اورست را دارند و مایل به پرداخت رقم پایه ۱۱هزار دلار برای صعود به این قله در ارتفاع ۸۸۵۰متری از سطح دریا هستند، مجوز می‌دهد. سال گذشته، این کشور ۴۷۸مجوز برای صعود به اورست صادر کرد که در نوع خود رکورد بی‌‌‌سابقه‌ای محسوب می‌‌‌شد.
از نظر سیاسی، در سال ۱۹۵۱، پادشاه وقت نپال نظام قدیمی نخست‌‌‌وزیری موروثی را تغییر داد و اجرای یک‌‌‌رشته اصلاحات تا دهه ۱۹۹۰ به استقرار نظام مشروطه سلطنتی منجر شد. اما قریب به یک‌دهه شورش‌‌‌های شورشیان مائوئیست که از افکار مائو تسه تونگ، رهبر فقید انقلاب چین، حاوی تعبیر خاصی از مارکسیسم-لنینیسم با تاکید بر نقش طبقه دهقان در پیشبرد کمونیسم تبعیت می‌کنند و ناآرامی‌‌‌هایی که از سال ۱۹۹۶ آغاز شد به صنعت گردشگری این کشور که یکی از بخش‌‌‌هایی اصلی درآمدزای کشور است صدمه زده است. براساس داده‌‌‌های بانک جهانی، طی سال‌های اخیر صنعت گردشگری نپال عمدتا بهبود یافته و ۶.۷درصد به تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۲ کمک کرده است. سال ۲۰۲۳، برای سومین بار در تاریخ این کشور، نپال پذیرای بیش از یک‌میلیون گردشگر بود و داده‌‌‌های ماه مارس نشان داد که تعداد بازدیدکنندگان در مقایسه با سال قبل از آن، ۳۰درصد افزایش داشته است و گردشگران کشورهای همسایه از جمله هند و چین پیشتاز این روند هستند.
سید محمد هاشمی/دنیای اقتصاد
دیدگاه ها