جادوی چشیدن طعم با واقعیت مجازی

سید مصطفی صابری_ روزنامه خراسان/​​​​​​​هر روز فکر می‌کنیم فناوری دیگر نمی‌تواند ما را غافلگیر کند و آخرین دستاوردهای ممکنش را دیدیم و بعد از آن همه‌چیز تکراری خواهد بود؛ اما درست در این لحظه یک اتفاق عجیب دیگر در دنیای فناوری می‌افتد که گاهی از رویاها و فانتزی‌های ما هم جلوتر می‌رود، آخرین مورد این سرعت عجیب فناوری، افزودن چشایی به واقعیت مجازی است. بیان ساده‌اش یعنی این‌که یک هدست می‌زنید و در گیم خوراکی را امتحان می‌کنید اما دقیقاً طعمش را احساس می‌کنید. واقعیت مجازی حالا با افزودن حس چشایی به تجربه دیجیتال، مرزهای جدیدی در عرصه تجربه‌های حسی گشوده است. بخش جالب ماجرا این است که به‌زودی کاربران نه‌تنها قادر به مشاهده و شنیدن محیط‌های مجازی هستند، بلکه می‌توانند طعم‌هایی را تجربه کنند که در دنیای واقعی وجود ندارند. این نوآوری‌ها علاوه بر ایجاد فرصت‌های جدید در صنایع سرگرمی و آموزش، چالش‌ها و نگرانی‌هایی را نیز در زمینه حریم خصوصی و سلامتی مطرح می‌کنند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
از خانه‌ات غذا را بچش
به‌گزارش ایندیپندنت فارسی، محققان دانشگاه ایالتی اوهایو تلاش کرده‌اند تا حس چشایی را به تجربه‌های واقعیت مجازی اضافه کنند. این فناوری عمدتاً بر اساس تحریک الکتریکی یا شیمیایی زبان عمل می‌کند که به کاربران اجازه می‌دهد طعم‌های مختلفی را بدون نیاز به مصرف واقعی غذا تجربه کنند. تیم‌های تحقیقاتی از روش‌های متنوعی برای شبیه‌سازی حس چشایی استفاده کرده‌اند. یکی از روش‌ها شامل الکترودهایی است که به زبان متصل می‌شوند و با ارسال جریان الکتریکی ضعیف، طعم‌های مختلفی را القا می‌کنند. در برخی از آزمایش‌ها، از مواد شیمیایی خاصی هم استفاده شده است که حاوی ترکیباتی هستند که هنگام قرارگیری روی زبان، می‌توانند حس طعم‌های مختلف را ایجاد کنند. این نوآوری نه تنها می‌تواند در صنعت بازی و سرگرمی تحولی ایجاد کند، بلکه پتانسیل استفاده‌های گسترده‌تری در زمینه‌های آموزشی، پزشکی و حتی رژیم‌های غذایی دارد.
واقعیت مجازی چیست؟
واقعیت مجازی یک فناوری تعاملی است که محیط یا شبیه‌سازی‌های مصنوعی را به‌صورت سه‌بعدی به کاربران ارائه می‌دهد. این فناوری از دستگاه‌هایی نظیر هدست‌های VR، حسگرهای حرکتی و کنترلرها استفاده می‌کند تا محیطی همه‌جانبه (immersive) ارائه دهد که حس درون‌بودن در یک محیط متفاوت را به کاربر القا کند. در حال حاضر، این فناوری عمدتاً در بازی‌های ویدئویی، آموزش‌های تخصصی مانند خلبانی، پزشکی، مهندسی و همچنین در بخش‌های سرگرمی و گردشگری استفاده می شود. یکی از بزرگ‌ترین مزایای واقعیت مجازی، توانایی آن در ایجاد فضاهای آموزشی ایمن و فراگیر است.
چشم‌انداز توسعه واقعیت مجازی
پیشرفت در ادغام حس چشایی با واقعیت مجازی فرصت‌های بسیاری را برای توسعه تجربیات جدید فراهم می‌کند. این فناوری می‌تواند به ایجاد تجربه‌های غنی‌تر و همه‌جانبه‌تر برای کاربران منجر شود. یکی از جذاب‌ترین چشم‌اندازها، امکان برگزاری رویدادهای مجازی است که در آن شرکت‌کنندگان می‌توانند غذاهای یکسانی را از راه دور و در محیط‌های مجازی بچشند. این فناوری می‌تواند صنعت گردشگری و مهمانداری را دگرگون کند زیرا کاربران می‌توانند فرهنگ‌ها و غذاهای مختلف را بدون نیاز به سفر واقعی تجربه کنند. علاوه بر کاربردهای سرگرمی و تفریح، این فناوری می‌تواند در حوزه سلامت و درمان نیز کاربردهای قابل‌توجهی داشته باشد. به‌عنوان مثال، می‌توان در شبیه‌سازی تجربیات تغذیه برای کسانی که رژیم‌های خاصی دارند یا از بیماری‌هایی مانند چاقی و دیابت رنج می‌برند، استفاده کرد. آموزش‌های پزشکی با استفاده از شبیه‌سازی‌های واقعیت مجازی که شامل حس چشایی می‌شود، می‌تواند فرصتی برای تمرین بی‌خطر و موثر فرایندهای مربوط به طعم و تغذیه فراهم کند.
نگرانی‌های مربوط به چشیدن طعم در واقعیت مجازی
با وجود فرصت‌های فوق‌العاده‌ای که این فناوری ایجاد می‌کند، نگرانی‌های متعددی نیز مطرح است. یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌ها، مسائل بهداشتی و ایمنی است. استفاده از تحریک الکتریکی برای ایجاد حس چشایی باید با دقت و تحت نظارت‌های سخت‌گیرانه‌ای انجام شود تا از آسیب‌های احتمالی به زبان یا سیستم عصبی جلوگیری شود. همچنین استفاده از ترکیبات شیمیایی باید به‌گونه‌ای باشد که هیچ گونه خطر سلامتی در درازمدت برای کاربران نداشته باشد. حریم خصوصی هم یکی دیگر از نگرانی‌های عمده است. دستگاه‌های واقعیت مجازی قادر به جمع‌آوری داده‌های حساس از فعالیت‌های کاربران هستند که می‌تواند تهدیدی برای حریم خصوصی آن ها باشد. با توجه به این که فناوری‌های چشایی نیز به این مجموعه اضافه می‌شوند، نیاز به مقررات‌گذاری و کنترل‌های قانونی قوی‌تر برای اطمینان از حفظ امنیت داده‌ها و حق حریم خصوصی کاربران بیشتر احساس می‌شود. علاوه بر این، وابستگی‌های روانی و اجتماعی به تجربیات مجازی نیز موضوع مهمی است. اگر افراد به استفاده مفرط از این فناوری و تجربه‌های محدود در دنیای مجازی معتاد شوند، ممکن است با مشکلات روانی و اجتماعی مواجه شوند. این مسائل نیازمند رویکردهای متوازنی هستند که ضمن بهره‌مندی از مزایای فناوری، از زیان‌های احتمالی آن نیز جلوگیری کنند.