حبوبات و برنج گران، روغن همچنان نایاب!

سید محمدمهدی هاشمی_ روزنامه خراسان/
خنکای هوای بهاری و نم باران هرچند   از حضور مردم در بازار کاسته بود اما بر طراوت و شادابی مردمی که برای خرید معاش روزانه خود به بازار آمده بودند، افزوده بود. برای بررسی قیمت ها ابتدا وارد یک مغازه گوشت فروشی شدم و قیمت هایی را که در تابلوی مغازه حک شده بودند، از نظر گذراندم: مرغ تازه کیلویی ۸۵.۵۰۰ تومان، ران مرغ ۷۴.۴۰۰ تومان، ران گوسفندی ۷۹۰.۰۰۰ تومان، سردست گوسفندی ۸۱۰.۰۰۰ تومان و ران گوساله ۶۲۰.۰۰۰ تومان قیمت داشتند. این قیمت ها نوسانات حداقلی را در قیمت انواع گوشت در دوماه گذشته نشان می دادند و خیلی تفاوتی نکرده بودند. به راهم ادامه دادم و در حال عبور از مقابل یک خواربارفروشی، اتیکتی که قیمت هر کیلو لوبیا چیتی را ۳۶۵.۰۰۰ تومان نشان می داد، نظرم را به خود جلب کرد. من که آخرین قیمتی که از لوبیا چیتی داشتم متعلق به یکی دو هفته پیش   و کیلویی ۲۹۰.۰۰۰ تومان بود؛ با دیدن این قیمت تعجب کردم، همین باعث شد که به قیمت دیگر اقلام حبوبات هم دقت کنم که با توجه به این که قیمت هر کیلو لپه ۱۹۸.۰۰۰ تومان، لوبیا قرمز درجه یک ۱۹۹.۰۰۰ تومان، لوبیا رشتی ۲۵۰.۰۰۰ تومان، عدس ۱۲۷.۰۰۰ تومان و نخود ۱۴۵.۰۰۰ تومان نوشته شده بود، متوجه شدم که این افزایش قیمت ها مربوط به انواع لوبیا و مخصوصا لوبیا چیتی بوده و دیگر اقلام حبوبات خیلی تغییری در قیمت ها نداشته اند.
روغن همچنان نایاب، برنج همچنان گران
به راهم ادامه دادم و قیمت انواع حبوبات را از تعدادی مغازه دیگر هم سوال کردم و با توجه به پاسخ هایی که گرفتم مطمئن شدم که کلا قیمت انواع لوبیا و مخصوصا لوبیا چیتی در بازار افزایش داشته و بی کیفیت ترین لوبیا چیتی حداقل کیلویی ۳۳۰.۰۰۰ تومان به فروش می رسد. وارد یکی از همین مغازه ها شدم و از فروشنده درباره افزایش قیمت لوبیا چیتی سوال کردم که این گونه پاسخ داد: قیمت حبوبات خیلی تغییری نکرده است اما لوبیا چیتی در یک هفته اخیر از حدود ۲۹۰.۰۰۰ تومان گران تر شده و الان هم که لوبیا چیتی را خودم باید کیلویی ۳۳۸.۰۰۰ تومان بخرم. روز قبل ویزیتور حبوبات آمد واین قیمت را داد. خب هرطور هم حساب کنیم من این را باید حداقل بالای ۳۵۰.۰۰۰ تومان به مشتری بفروشم.
در همین حین نظرم به قفسه های خالی روغن و برنج پاکستانی هم افتاد که همین باعث شد تا درباره قیمت و وضعیت برنج و روغن هم از او بپرسم. فروشنده این گونه پاسخ داد: برنج ایرانی تفاوتی نکرده اما برنج پاکستانی در همین یکی دو هفته حدود ۱۰۰.۰۰۰ تومان در هر ‌کیسه گران شده است. از طرفی اصناف به ما می گوید که حداکثر قیمت برای برنج پاکستانی ۶۵۰ هزار تومان است و از طرفی ما خودمان این ها را کیسه ای ۹۵۰.۰۰۰ تومان می خریم. خب اگر قیمتش این است خود اصناف این برنج پاکستانی را حتی کیسه ای ۶۴۰.۰۰۰ تومان به ما بدهد تا ما ۶۵۰.۰۰۰ تومان بفروشیم. روغن هم همچنان وضعیتش بد است و اصلا در بازار نیست. الان که دیگر پیدا هم نمی‌شود. تازه پیدا هم شود شرکت می گوید همان‌قدر که روغن می خواهی بیا و کالای دیگر مثل رب و تن ماهی و این ها بردار که این جوری باید گران‌تر بدهیم و برای خودمان هم صرفه ندارد.
مشکل روغن و برنج حل خواهد شد
حمید جنتی معاون توسعه بازرگانی و صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی درخصوص کمبود روغن به خراسان رضوی می گوید: از هفدهم که اولین بارهای ورودی را به استان داشتیم این مسئله تحت بررسی بود. کارگروه هایی را هم برای این موضوع مشخص کردیم که همراه با نمایندگان جهاد و تعزیرات و سایرنهادها به صورت مستمر وضعیت تولید و دپوی کارخانجات را بررسی می‌کردند. چیزی که تا الان به دست من رسیده این است که از هفدهم تا الان ما هر روز حدود ۲۰۰ تن ورودی روغن را به استان داشته ایم. این نشان دهنده این است که ظرفیت ما رو به بهبود است و بایستی زمان بدهیم تا بازار بتواند خودش را پیدا کند و به حالت اول برگردد. جنتی در پاسخ به سوالی مبنی بر برآورد زمانی تا حل این مشکل پاسخ می دهد: همچنان تقاضا پس از تعطیلات نوروز زیاد است و کل کشور هم درگیر این موضوع بوده اند زمان بیشتری نیاز است تا موضوع حل شود. الان ارز آن هم تامین می‌شود و ورودی های روغن خام به کارخانجات هم نسبت به قبل از سال خوب بوده و از این طرف هم تولید و توزیع روغن   بهتر شده است و با این حال از ابتدا پیش بینی خود من هم این بود که بازگشت بازار روغن به حالت عادی حدود یک ماه زمان خواهد برد که الان دو هفته اش گذشته است لذا فکر می‌کنم که تا اواسط اردیبهشت این موضوع حل بشود. جنتی درخصوص علل افزایش قیمت برنج پاکستانی تصریح می کند: نهایت سقف قیمت برنج پاکستانی در بازار کیلویی ۶۳.۰۰۰ تومان است منتها دوستان می خواهند برنج را از عوامل دیگری از خارج از استان باقیمت بالاتر و حدود ۸۰.۰۰۰ تومان وارد کنند و با قیمت ۸۵.۰۰۰ تومان در اختیار مردم قرار بدهند. این مسئله مورد پذیرش ستاد تنظیم بازار نیست و به همین خاطر هم ما برای برخورد با این موضوع با کمک تیم های نظارتی که متشکل از بازرسی جهاد، اصناف و تعزیرات است هر گونه اختفا، احتکار و عرضه خارج ازشبکه را رصد و با آن برخورد خواهیم کرد. درخصوص تامین برنج با این قیمت هم یک سری کوتاژ های وارداتی هست که در حال انجام کارهای انتهایی ترخیص است. در نظر داریم تا پس از حل مسائل ترخیص این برنج های پاکستانی تا چند روز آینده با استفاده از اختیار استان آن ها را وارد شبکه توزیع کنیم.
دلایل افزایش قیمت حبوبات
جنتی درباره دلایل نوسانات و افزایش شدید قیمت حبوبات در یک سال گذشته خاطرنشان می کند: بحث اصلی کمبود و گرانی حبوبات در یک سال گذشته به افزایش قیمت جهانی حبوبات   و نوسانات به علت تغییر ارز واردات حبوبات برمی گشت. مستحضرید که در اردیبهشت پارسال ارز ۲۸۵۰۰ تومانی ترجیحی به ارز نیمایی تبدیل شد و بعدهم در آبان ماه ارز مبادله ای به آن تخصیص یافت. همین ارز توافقی هم دچار نوسان شد که حبوبات هم متاثر از همین مسئله چند نوبت گران شد. مشکل دیگری که داریم بحث سطح زیرکشت داخلی است که برای کشاورزها به دلایلی کاهش پیدا کرد و این روی محصول داخلی اثر گذاشت. در داخل استان هم که ما کلا بستر لازم را برای کشت حبوبات کمتر داریم و وابستگی استان به واردات حبوبات بیش از کالاهای دیگر است. خب این هم موضوع را در استان مضاعف می‌کند از طرفی یک سری سامانه های رصد و پایش واردات بسترش برای استان ها آماده نیست و امکان پیش بینی و مداخله موثر ما را برای برنامه ریزی کم رنگ تر کرده و به همین نسبت هم خود وزارتخانه تصمیم گیری ها را انجام می‌دهد و این هم مقداری اثر گذار بوده است. وی با اشاره به افزایش قیمت لوبیا چیتی ادامه می دهد: قیمت هایی هم که ما داریم حتی در یک هفته اخیر کاهش قیمت هم نشان می‌دهد. کلی فروشی های مصلی الان لپه ایرانی را ۱۶۴.۰۰۰ تومان، نخود ایرانی را ۱۱۵.۰۰۰ تومان، لوبیا قرمز ایرانی را ۱۶۰.۰۰۰ تومان و لوبیا چیتی خارجی را حدود ۲۵۰.۰۰۰ تومان اعلام کرده اند. البته لوبیا چیتی ایرانی کمی از لوبیا چیتی خارجی گران‌تر است. فروشگاه ها هم اجازه دارند تا ۱۰ درصد سود روی این اجناس بکشند و کالا را بفروشند. این قیمت هایی هم که شما گفتید خیلی بالاست و قابلیت پیگیری از طرف اتحادیه مربوطه را دارد.