سیف‌ا... داد، مسعود کیمیایی، جمال شورجه، مسعود اطیابی و پرویز شیخ‌طادی چه آثاری درباره مقاومت فلسطین و لبنان تولید کردند؟
پس از انقلاب اسلامی، از سال 67 تا به حال بعضی کارگردانان سراغ موضوع مهم مقاومت فلسطین رفتند و تعدادی فیلم با محوریت فلسطین ساخته شد، اما تعداد این آثار قابل توجه نیست. همچنین از میان آن‌ها دو فیلم «سرب» و «بازمانده» به آثار ماندگاری تبدیل شدند. بنابراین جای آثاری با موضوع فلسطین و لبنان در سینمای ایران خالی بوده و همچنان خالی است. تعداد و کیفیت فیلم‌ها نیز چشمگیر نیست. اخیرا محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی اعلام کرده بود که این سازمان از ساخت آثاری با موضوع فلسطین و غزه حمایت خواهد کرد. محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز آذر 1402 از قرارداد ساخت شش فیلم با حمایت بنیاد فارابی با موضوع فلسطین و غزه خبر داد. او همچنین گفت تولید قسمت دوم فیلم ماندگار «بازمانده» نیز در دست ساخت است. باید دید کدام یک از این پروژه‌ها جلوی دوربین خواهد رفت و خلأ تولید چنین آثاری پر خواهد شد؟ در ادامه مطلب، به پنج کارگردان مشهور و پرکار پرداختیم که فیلمی مرتبط با موضوع فلسطین تولید کرده‌اند.
مسعود اطیابی
کارگردان پرکار آثار کمدی مسعود اطیابی، در مقام تهیه‌کننده و کارگردان دو فیلم را در حوزه سینمای مقاومت جلوی دوربین برده است. اطیابی سال 82 به عنوان تهیه‌کننده، فیلم «قناری» را با حضور بازیگران لبنانی در لبنان تولید کرد. این فیلم به کارگردانی جواد اردکانی با تمرکز بر کودکان و نوجوانان فلسطینی و مظلومیت آن‌ها روایت می‌شد. اطیابی پس از ساخت فیلم‌های کمدی، سال 90 بار دیگر سراغ مسئله مقاومت فلسطین رفت و فیلم «ریسمانی نزدیک‌تر از رگ» را کارگردانی کرد. این فیلم با اقتباس از کتابی به همین اثر یک نویسنده عرب تولید شد. ساخته اطیابی زندگی یک خانواده لبنانی در طول 16 سال اشغال جنوب لبنان را روایت می‌کرد و به موضوع مقاومت لبنان می‌پرداخت. فیلم به زبان عربی و توسط عوامل لبنانی تولید شد.
سیف‌ا... داد
ماندگارترین فیلم سینمای مقاومت فلسطین را سیف‌ا... داد تولید کرده است. مرحوم داد فیلم «بازمانده» را بر اساس کتاب «بازگشت به حیفا» نوشته غسان کفانی جلوی دوربین برد. این فیلم نیز مانند «قناری» و «ریسمانی نزدیک‌تر از رگ» با حضور بازیگران عرب ساخته شد.«بازمانده» محصول سال 73، اشغال فلسطین توسط صهیونیست‌ها را به تصویر می‌کشد و روایت تاثیرگذاری دارد. بنابر روایت منوچهر محمدی تهیه‌کننده این اثر، مرحوم سیف‌ا... داد به سوریه و لبنان سفر کرد، کتاب‌های تاریخی را درباره این سرزمین‌ها مطالعه کرد و فیلمنامه «بازمانده» را نوشت. «بازمانده» سال 74 در چهاردهمین جشنواره فیلم فجر رونمایی شد و سیمرغ ویژه هیئت داوران را از آن خود کرد. ساخته مرحوم داد مهم‌ترین و موفق‌ترین فیلم سینمای ایران در حوزه مقاومت فلسطین است. پس از گذشت 30 سال، در حالی که سیف‌ا... در قید حیات نیست، قرار است دومین قسمت این اثر نیز ساخته شود.
پرویز شیخ‌طادی
سال 88 پرویز شیخ‌طادی فیلم «شکارچی شنبه» را درباره اشغال فلسطین توسط صهیونیست‌ها کارگردانی کرد. یک زن یهودی پس از مرگ همسرش، با یک مرد مسیحی ازدواج می‌کند و فرزند کودک خود را به پدربزرگ او که یک خاخام صهیونیست است، می‌سپارد. این خاخام تلاش می‌کند نوه خود را تحت تاثیر افکار خود قرار بدهد و جنایات صهیونیست‌ها را توجیه کند. علی نصیریان، امیریل ارجمند و مهدی فقیه بازیگران ایرانی بودند که در «شکارچی شنبه» ایفای نقش کردند. این فیلم در بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد، اما مورد توجه داوران قرار نگرفت و دستاوردی نصیب پرویز شیخ‌طادی نکرد. شیخ‌طادی هفت سال پس از این فیلم، «امپراطور جهنم» را با موضوع داعش تولید کرد.
جمال شورجه
یکی دیگر از کارگردان‌هایی که فیلمی با موضوع مقاومت در کارنامه خود دارد، جمال شورجه است. این فیلم‌ساز سال 89 فیلم «33 روز» را جلوی دوربین برد و جنگ 33 روزه رژیم صهیونیستی علیه مردم لبنان را به تصویر کشید. دو سرباز اسرائیلی وارد منطقه جنوب لبنان می‌شود و نیروهای مقاومت آنان را دستگیر می‌کنند. «33 روز» محصول مشترک ایران و لبنان، به فداکاری‌ها و مقاومت نیروهای حزب‌ا... می‌پردازد. در فیلم شورجه نیز بازیگران لبنانی ایفای نقش کرده‌اند. «33 روز» آخرین ساخته جمال شورجه در سینماست و این کارگردان مدتی است که در بستر بیماری به سر می‌برد.
مسعود کیمیایی
کارگردان خوشنام و باسابقه سینما مسعود کیمیایی نیز فیلم مشهوری درباره موضوع فلسطین در کارنامه خود دارد. مضمون فیلم «سرب» محصول سال 67، یهودی‌ستیزی صهیونیست‌هاست. قصه این فیلم در دهه 30 می‌گذرد، یک زوج یهودی با بازی زنده‌یادها امین تارخ و فریماه فرجامی، قصد دارند به سرزمین‌های اشغالی مهاجرت کنند. یک سازمان یهودی عموی ضد صهیونیسم آن‌ها را به قتل می‌رساند و چالش‌هایی برای این زوج به وجود می‌آید. این فیلم جزو آثار شاخص و مهم کارنامه مسعود کیمیایی به حساب می‌آید و کیمیایی در دوران جنگ، در شرایط موشکباران تهران، آن را تولید کرد. زنده‌یادها هادی اسلامی و فتحعلی اویسی در هفتمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در این فیلم، نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول و نقش مکمل مرد شدند. مرحوم فریماه فرجامی نیز دیپلم افتخار نقش اصلی زن را از آن خود کرد.
ؤ
دیدگاه ها