خاتون حسنی، شاعر و برگزیده بخش شعر نخستین جشنواره ملی کتاب کودک و نوجوان در گفتوگو با خراسان از آسیبهای ادبیات کودک و نوجوان به ویژه از سال 98 به بعد و نیز درآمد ناچیز شاعران و نویسندگان این حوزه میگوید.
خبر خوش هفته گذشته برای شاعران و نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان، برگزاری اولین جشنواره ملی کتاب کودک و نوجوان بود؛ جشنوارهای که بهطور تخصصی به بررسی آثار منتشرشده کودک و نوجوان در طول یک سال میپردازد و بهترینهای این حوزه را معرفی میکند.
علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در اختتامیه این رویداد که چهارشنبه، 17 مرداد در تهران برگزار شد، گفت: «بعد از جایزه ادبیات داستانی جلال و جایزه بینالمللی شعر فجر، این سومین جایزهای است که از جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران جداشده و بهصورت جایزهای مستقل برگزار میشود. با توجه به آثار منتشرشده و مخاطب این حوزه از نشر کتاب که از هر نظر رو به صعود بوده است، ضرورت داشت که برای دستیاری والدین چنین جشنوارههایی برگزار شود. تقویت تألیف حوزه نشر کودک و نوجوان نیز نیازمند چنین جشنوارهای است». نخستین جشنواره ملی کتاب کودک و نوجوان در بخشهای کلیات، شعر، تصویرگری، داستان بلند و رمان و داستان کوتاه برگزار شد.
خاتون حسنی، شاعر کودک و نوجوان در بخش شعر با کتاب «باران چه مینویسد» که به همت انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشرشده است برگزیده شد. در ادامه، گفتوگوی خراسان را با این شاعر درباره جشنواره کتاب کودک و نوجوان و مشکلات حوزه ادبیات کودک و نوجوان میخوانید.
از چه زمانی فعالیت در حوزه شعر کودک را بهطورجدی آغاز کردید؟
اولین کتابم در سال 1381 منتشر شد. کتاب بعدی من «کوچ یک پرستو»، با موضوع دفاع مقدس بود و نشر دانش امروز قزوین چاپ کرد. بهطورجدی از سال 88 فعالیتم را با مجلات رشد کودک، نوآموز، سروش و کیهان بچهها ادامه دادم. از سال 85 به بعد در جشنوارههای استانی شعر فجر سه بار مقام آوردم. در سال 90 در جشنواره شعر فجر تقدیر شدم. در سال 91 برگزیده جشنواره بینالمللی شعر کودک شیراز بودم و در سالهای 95 تا 97 سه کتابم ازجمله «پس شالگردنم کو؟»، «جوجهها و گربهها» و «جیرجیر و قور قور» را انتشارات امیرکبیر به چاپ رساند.
از کتاب شعر «باران چه مینویسد» که در اولین جشنواره کتاب کودک و نوجوان برگزیده شد، بگویید.
«باران چه مینویسد» را انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در دیماه 1402 منتشر کرد که هم نامزد جایزه قلم زرین و هم در جشنواره کتاب کودک و نوجوان برگزیده شد.
کدام گروه سنی مخاطب این کتاب هستند؟
این کتاب برای بچههای سنین دبستان (7+) سروده شده است.
اشعار «باران چه مینویسد» درباره چه موضوعاتی است؟
من از بچگی در روستا و در دل طبیعت بزرگشدهام و به همین دلیل در اشعارم از طبیعت زیاد بهره میگیرم. شعرهای این کتاب درباره باران، برف، حیوانات و... است. بخشی از آنهم مربوط به دوستی با خانواده، همسایه و دوری از تبلت و تلفن همراه است.
نظرتان درباره مستقل شدن جشنواره کتاب کودک و نوجوان چیست؟
به نظر من این کار خیلی خوبی بود که خانه کتاب و ادبیات انجام داد. اگر تعداد کتابها بیشتر باشد، جشنوارههای شعر کودک و نوجوان هم بهطور مجزا برگزار میشود که اتفاق خیلی خوبی است.
مهمترین مشکل ادبیات کودک و نوجوان را چه میدانید؟
افزایش کتابهای ترجمه و کمتر بودن کتابهای تألیفی از مشکلات این حوزه است. از سال 98 به بعد که کاغذ گران شد، خیلی از ناشران بخش خصوصی دیگر از ما کار قبول نمیکنند. هزینههای چاپ خیلی بالاست و برای ناشرها چاپ کتاب تألیفی سخت است. برای آنها راحتتر این است که کتاب ترجمه منتشر کنند. چون کتاب تصویرسازی شده به دستشان میرسد و فقط باید دستمزد مترجم را بدهند. اگر وضعیت نشر بهتر شود، ناشرهای بخش خصوصی هم به سراغ ما میآیند، تیراژ کتاب بالا میرود و کتاب ارزانتر به دست خانوادهها و بچهها میرسد.
شما از درآمدتان بهعنوان شاعر کودک راضی هستید؟
من شعر را برای کسب درآمد نمیگویم و شعر کودک و خردسال را واقعاً دوست دارم. البته اگر کارمند نبودم، چرخ زندگیام نمیچرخید. نویسندههایی که از این راه زندگی میگذرانند، خیلی تحتفشار هستند. شما ببینید مجلهها برای چاپ یک شعر از ما 120 تا 150 هزار تومان میدهند. تعداد مجلهها هم از 30، 40 مجله به 5 تا مجله رسیده است. بعضی از ناشرهای خصوصی هم کتاب را از مؤلف میخرند؛ مثلاً میگویند 10 میلیون میدهیم این کتاب را بنویس و اگر تجدید چاپ شد، چیزی عاید مؤلف نمیشود.
بهعنوان سؤال پایانی لطفاً بگویید چه کتابهایی را در دست چاپ دارید؟
یک کتاب خردسال برای بچههای غزه نوشتهام به نام «موشک دمدراز» که منتظر تأیید نهایی کانون پرورش فکری است. کتاب دیگرم «کفشدوزک خالخالی» در قالب مثنوی برای خردسال است که تأییدشده و در نوبت چاپ است. دو کتاب برای سن زیر یک سال دارم به نام «من به دنیا اومدم» که کانون منتشر میکند. یک مجموعه هفتجلدی هم با مضمون نیایشی دارم که انتشارات قدیانی چاپ خواهد کرد. امسال برای اولین بار کار ترجمه شعر هم قبول و تلاش کردم طوری ترجمه کنم که با تألیف تفاوتی نداشته باشد./روزنامه خراسان
دیدگاه ها