به بهانه ماجرای شکارچیزنان که قربانیان را بعد از آزارواذیت با تهدید انتشار فیلم و عکسهایشان وادار به سکوت میکرد از رئیس مرکز امدادوفوریتهای سایبری پلیس فتا درباره واکنشدرست در چنین وضعیتهایی پرسیدیم
عکسهام رو چی کار کنم؟ تازه فیلم هم ازم گرفته؛ اگر منتشر بشه آبروم جلوی همه میره، اصلا فکرش رو نمیکردم که این جوری بشه و ... . تهدید شدن به انتشار تصاویر و فیلمهایخصوصی بعد از یک ارتباط اشتباه یا مورد آزارواذیت قرارگرفتن ممکن است اتفاق بیفتد. گاهی هم مجرم برای اخاذی و گرفتن پول، فرد را تهدید به انتشار تصاویر شخصیاش میکند. دلیل این تهدید و اخاذیها هرچه که باشد، واکنش و تصمیم اشتباه در این مواقع باعث میشود تا مشکلات بیشتری برای فرد ایجاد شود. سهولت دسترسی به فضایمجازی و گسترش استفاده از شبکههایاجتماعی باعثشده تا خطرات بیشتری در کمین افراد باشد. این مسئله باب سوء استفاده و اخاذی را به شیوههای جدیدتر پیشروی بعضی مجرمان قرار داده است. بهطوریکه در بسیاری از موارد، مجرمان فضایمجازی صرفاً با تهدید در خصوص موارد مرتبط با آبروی افراد، اقدام به درخواست مبالغ کلان یا سکوت در برابر یک جنایت از قربانیان خود میکنند. بهتازگی، ماجرای یک تبهکار که به شکارچیزنان معروفشده و بعد از آزارواذیت آنان با تهیه فیلم سیاه مجبور به سکوتشان میکرده، مورد توجه رسانهها قرار گرفته است. به همین بهانه و در پرونده امروز زندگیسلام، بخشی از اعترافات این متهم را خواهید خواند و از مجازات پخشکردن عکس و فیلمخصوصی دیگران خواهیم گفت. همچنین در گفتوگو با سرهنگ «رامین پاشایی»، رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا به سوالاتی درباره اصولیترین واکنش دربرابر تهدیدها برای انتشار تصاویر شخصی و فیلمهای سیاه پاسخ خواهیم داد.
اخاذیهای جراحقلابی در پیجومطب تقلبی
این پرونده از مدتی قبل با شکایت چند زن در اداره آگاهی تهران گشوده میشود. آن طور که شاکیان میگفتند، مردی خودش را پزشک و جراح زیبایی جا زده و پس از بیهوش کردن مراجعان، نقشه شیطانی خود را عملی میکرده است. به گزارش «همشهریآنلاین» یکی از آنها توضیح داده: «در اینستاگرام با صفحه دکتر قلابی آشنا شدم. او تصاویر مختلفی در پیج خود از نمونه کارهایش منتشر کرده و چون بیش از ۱۸۰ هزار دنبالکننده داشت، مطمئن شدم کار دکتر زیبایی خیلی خوب است. به همین دلیل با شمارهای که در صفحه نوشته شده بود، تماس گرفتم و بعد فردی که خودش را منشی دکتر معرفی کرد، مدعی شد که باید وقت را از طریق یکی از شبکههایاجتماعی بگیرم. در نهایت آدرس مطب را گرفتم و به محض ورود به آن جا، دکتر را دیدم. اصلا فکر نمیکردم او پزشک قلابی و فریبکار باشد. آن روز پس از نوشیدن آب میوه از هوش رفتم. وقتی به هوش آمدم در خیابانی خلوت رها شده بودم. تا چند دقیقه گیج بودم و بعد با شماره دکتر تماس گرفتم که وی پاسخ داد و گفت اگر شکایت کنم فیلم سیاهی را که تهیه کرده، منتشر می کند و آبرویم را میبرد». متهم ۳۰ ساله که برای دومین بار به همین جرم یعنی آزارواذیت زنان دستگیر شده، در بازجوییها به جرم خود اعتراف کرد و گفت: «برای شروع این سناریو، ابتدا چند دنبالکننده در اینستاگرام خریدم و عکسهایی را که متعلق به پزشکان دیگر بود، در صفحه خود بارگذاری کردم تا نقشهام را پیش ببرم و زنان را فریب بدهم. سپس با مدارک جعلی، دفتری را برای چند ساعت اجاره کردم و میگفتم آن جا کلینیکم است. جالب است که کسی متوجه نمیشد تابلوی پزشک در سر در آن نصب نشده است. سپس قربانیان را آزار و اذیت و فیلم سیاه تهیه میکردم».
به هیچوجه تن به چنین اخاذیهایی ندهید
گفتوگو با سرهنگ «رامین پاشایی»، رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا برای پاسخ به این سوال که دربرابر تهدیدها برای انتشار تصاویر شخصی و فیلمهای سیاه چه کنیم؟
در ماجرای پرونده شکارچی زنان که خودش را جراح زیبایی جا میزد، شیوه تهدیدهایش برای مجبور کردن قربانیان به سکوت باعث شده بود تا از او شکایت نشود. او بعد از جلب اعتماد دنبالکنندگان در پیج شخصیاش، آنها را به کلینیکش دعوت و پس از آزار و اذیت قربانیان، فیلم سیاه از آنها تهیه میکرده است. این شکارچی کثیف با سوء استفاده از همین عکسهای شخصی و فیلمهای سیاه ضبط شده، قربانیان را تهدید میکرده که اگر شکایت کنند یا ماجرا را به کسی بگویند، آنها را منتشر خواهد کرد. حالا سوال این است که اگر از فردی فیلم سیاه تحت هر شرایطی مانند آزار و اذیت یا قرار گرفتن در ارتباط اشتباه و ... گرفته شود و سپس توسط طرفمقابل تهدید شود که اگر حرفی بزند یا شکایت کند، آنها را منتشر و برای خانواده فرد هم ارسال خواهد کرد، بهترین و اصولیترین واکنش چیست؟ به سراغ رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا رفتیم که همیشه با متانت و روی گشاده پاسخگوی ماست تا به این سوالات پاسخ دهد.
به آشناییهای مجازی اعتماد نکنید
سرهنگ «پاشایی» با اشاره به این نکته که پروندههای زیادی مرتبط با همین موضوع در پلیس فتا تشکیل میشود، میگوید:«اولین توصیهای که ما خدمت هموطنان عزیزمان در این باره داریم، این است که اولا آشناییهایی که در فضایمجازی شکل میگیرد، عموما منطبق بر واقعیت نیست. بنابراین نباید به اطلاعاتی که در شبکههایاجتماعی از افراد به دست میآید یا کاربران درباره خودشان میگویند، اعتماد کرد. هرچند آشناییهایی که در فضای فیزیکی و واقعیت هم شکل میگیرد، اگر آگاهانه و با رعایت نکات لازم نباشد، میتواند خطرات خاص خودش را داشته باشد اما به هر حال، در ارتباط با دیگران بهخصوص در فضایمجازی باید با احتیاط عمل کنید تا حاشیهای به خاطر یک غفلت برای شما و حتی اطرافیان و خانوادهتان ایجاد نشود».
هم آقایان و هم خانمها قربانیان چنین پروندههایی هستند
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا درباره قربانیان چنین پروندههایی میگوید: «هرچیزی که من الان اشاره میکنم، بر اساس تجزیه و تحلیل پروندههایی است که در پلیس فتا تشکیل و باعث ثبت شکایت رسمی شده است. عموما در حوزه فضایمجازی پرونده های زیادی به پلیس فتا ارسال میشود مبنی بر این که یک شخصی، چه آقا و چه خانم، تهدید به منتشر شدن تصاویر و فیلمهای شخصیاش شده است. ما در چنین پروندههایی شاهد هستیم که هم آقا قربانی شده و هم خانم بنابراین برخلاف تصور رایج، فقط خانمها قربانیان چنین مسائلی نیستند».
صمیمیت ارتباط را با ارسال و دریافت عکس بیشتر میکنند
سرهنگ «پاشایی» درباره این که چرا بعضی افراد خودشان به ارسال عکس برای طرفمقابل اقدام می کنند و سپس مورد تهدید و سوء استفاده قرار میگیرند، میگوید: «کلاهبرداران در فضایمجازی تحت هر عنوانی مثلا کاریابی، ازدواج، مهاجرت به خارج از کشور و ... با یک سری افراد رابطه دوستی و آشنایی برقرار میکنند. این ارتباط به مرور در شبکههای اجتماعی عمیقتر می شود و بعدا ملاقاتهای فیزیکی اتفاق میافتد. سپس از این دیدارها، عکس و فیلم تهیه میشود. این نکته خیلی مهم است که افراد مراقب این اتفاق باشند. بعضی اوقات تحت عنوان مدلینگ از شما یک سری عکس میخواهند و گاهی هم خود شما این عکسها را برای آشنایی بیشتر میفرستید. در این مواقع، آنها یک سری عکس و فیلم برای شما میفرستند و از شما هم یک سری عکس و فیلم میخواهند. آنها با این کار، میخواهند صمیمیت رابطه را بیشتر کنند تا اعتماد شما را کسب و در زمان مناسب برای اخاذی یا تهدید شما، اقدام کنند».
فتا با حفظ محرمانگی به شما مشاوره لازم را میدهد
از رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا میپرسم اگر فردی که از او عکس شخصی یا فیلم سیاه گرفته شده، تهدید شود که اگر با پلیس تماس بگیرد، عکسهایش به صورت خودکار در شبکههای اجتماعی برای اطرافیانش ارسال و منتشر می شود، باید چه کار کند ، پاسخ میدهد: «همانطور که گفته شد، بعضی اوقات در این دوستیها و آشناییها در فضای مجازی تحت عناوین مختلف، تصاویری بین شما و طرفمقابل رد و بدل میشود که بعدها چه بهعنوان اخاذی و چه بهعنوان تهدید استفاده می شوند. در این مواقع که تهدید میشوید یا مورد اخاذی قرار میگیرید، پیشنهاد ما این است که به هیچ عنوان تن به اخاذی ندهید. بلافاصله در هرجایی از کشور هستید، اگر این اخاذی از طریق فضایمجازی اتفاق افتاد، به پلیس فتای استان یا شهرستان محل سکونت مراجعه کنید و مطمئن باشید با حفظ محرمانگی، مشاوره لازم را توسط کارشناسان خبره و متعهد دریافت خواهید کرد».
فرد اخاذیکننده را تهدید نکنید
«هموطنان عزیزمان باید بدانند که انتشار هرگونه عکس و فیلم شخصی افراد جرم است و پیگرد قانونی دارد». سرهنگ «پاشایی» با این مقدمه به یک اشتباه رایج بعضی افراد بعد از تهدید شدن یا اخاذی اشاره میکند و میگوید: «بعضی افراد در چنین مواقعی، به طرف مقابل میگویند که به زودی از او به پلیس شکایت خواهند کرد یا او را به هر شکل دیگری تهدید میکنند تا بترسد و آبرویشان را نبرد. در این مواقع، قبل از این که به طرف تهدیدکننده بگویید که قصد دارید از او شکایت کنید، ابتدا با پلیس فتا صحبت کنید. همکاران من به شما کمک خواهند کرد تا بهترین تصمیم را بگیرید. حواستان باشد که شما نباید طرف مقابل را عصبانی یا تحریک کنید که دست به رفتار اشتباهی بزند. همچنین میتوانید با شماره تلفن096380 تماس بگیرید که همکاران من بهصورت تلفنی براساس شرایط خاص هر پرونده پاسخگوی شما خواهند بود تا به ابهاماتتان پاسخ دهند».
از این تهدیدها نترسید
سوال آخرم از رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا این است که اگر ماجرا را به پلیس فتا بگوییم، چقدر خیالمان راحت باشد که بدون رفتن آبرویمان مشکل حل خواهد شد که میگوید: «پیشنهاد اول و آخر ما این است که به هیچ عنوان از این تهدیدها نترسید و تن به چنین اخاذیهایی ندهید چراکه فقط شرایط شما را سختتر خواهد کرد. توجه داشته باشید که اگر یک بار برای فرد کلاهبردار پول بریزید، تضمینی وجود ندارد که او دست از سر شما بردارد. حتما مراجع قضایی و نظامی را در جریان تهدیدها و اخاذی قرار دهید تا پیگیر پرونده شما باشند. پروندههای زیادی از طریق ریپورت و شکایت مستقیم حلوفصل می شود و بدون این که آبرویی از کسی برود یا عکس و فیلمی منتشر شود، بسته شده است».
مجازات پخشکردن عکس و فیلمخصوصی دیگران چیست؟
گاهی برخی افراد، به علتهای مختلفی، نظیر دشمنی، انتقامجویی یا اخاذی، اقدام به گذاشتن عکس دیگران بدون اجازه در شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام، تغییر و پخش کردن یا صرفاً انتشار عکس و فیلمهای خصوصی دیگران میکنند که این کار، باعث نابودی زندگی چندین نفر میشود. لکهدار کردن آبروی دیگران، با گذاشتن عکس بدون اجازه در فضایمجازی، تغییر و انتشار یا صرفاً پخش کردن عکس و فیلم خصوصی آنها یا ساختن پیجهای جعلی، باعث شده است که قانونگذار، برای حفظ حیثیت شهروندان جامعه و جلوگیری از جرایم در این زمینه، مقرراتی را پیشبینی کند تا افرادی که اقدام به انجام این قبیل اعمال غیرقانونی میکنند، به مجازات عمل ناشایست خود برسند. مجازات گذاشتن عکس بدون اجازه در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام، مجازات پخش کردن عکس و فیلم خصوصی دیگران، همچنین، صدای افراد و مجازات تغییر و سپس انتشار این موارد، بدون اجازه صاحبان آنها در قانون، پیشبینیشده است. ماده ۱۷ قانون جرایم رایانهای، در خصوص مجازات پخش کردن عکس و فیلم خصوصی دیگران و همچنین صدای افراد، بدون اجازه آنها، مقرر میدارد: «هر کس، بهوسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی، صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او، جز در موارد قانونی، منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، بهنحویکه منجر به ضرر یا عرفاً، موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از 91 روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات، محکوم خواهد شد». اما گاهی بزهکار، اقدام به پخش کردن عکس و فیلم خصوصی دیگران نکرده و صرفاً قربانی جرم را تهدید به انتشار عکس و فیلم خصوصی وی میکند. جرم تهدید به پخشکردن عکس و فیلم خصوصی دیگران در ماده ۷۴۴ قانون مجازات اسلامی یا همان ماده ۱۶ قانون جرایم رایانهای، مورد تصریح قانونگذار قرار گرفته است. بهموجب این ماده: «هرکس بهوسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، بهنحویکه عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. تبصره – چنان چه تغییر یا تحریف بهصورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد.» منبع این بخش: خبرگزاری میزان
دیدگاه ها