میزبانی آبرومندانه در سوگواره رضوی

همه پای کار آمدند؛ از مردم و خیران و گروه های بزرگ و کوچک مردمی گرفته تا تمام دستگاه های اجرایی خراسان رضوی و دیگر استان های همجوار تا خم به ابروی مهمانان امام رئوف نیاید. در روزهای پایانی ماه صفر منتهی به سالروز شهادت امام رضا(ع)، آن طور که وزیر راه و شهرسازی و دیگر متولیان اعلام کردند مشهدالرضا میزبان حدود 5 میلیون زائر بود و مردم هم با تمام توان در خادمی و میزبانی از این زائران سنگ تمام گذاشتند. رضا خوراکیان مدیرعالی حرم مطهر رضوی نیز از جابه جا شدن رکورد تشرف روزانه به حرم خبر داد و گفت: رکورد تشرف روزانه به حرم مطهر رضوی با یک میلیون و 658 هزار تشرف در 24 ساعت جابه جا شد.
مردم پای کار میزبانی
اقدامات در حوزه میزبانی از زائران را نیز از محمد علی توسلی مدیر کل امور رفاهی زائران استانداری پیگیری کردیم که وی در این زمینه به «خراسان» گفت: میزبانی مردم خیلی عالی بود؛ طی این مدت 1250 موکب در شهرستان های استان برپا شد، علاوه بر این، 1020 موکب نیز در شهرستان مشهد برای میزبانی از زائران برپا شد که 220 مورد از آن در جاده های منتهی به مشهد بود، همچنین از این تعداد 800  موکب در شهر مشهد و 350 موکب نیز در رینگ اطراف حرم مطهر و خیابان امام رضا(ع) مستقر بود و از زائران میزبانی کرد. وی افزود: 40 درصد از این 1020 موکب توسط استان های همجوار سازمان دهی و بقیه نیز توسط هم استانی ها برپا شد. توسلی به یکی دیگر از اقدامات موثر مردم در میزبانی از زائران رضوی دهه آخر صفر اشاره و تصریح کرد: در طرح هم محله ای امام رضا(ع) هم مردم عالی پای کار آمدند و منازل شان را برای اسکان زائران در اختیار آن ها قرار دادند که آمار اسکان زائران در این بخش بعد از جمع بندی اطلاع رسانی خواهد شد. وی افزود: آمار نهایی تعداد زائران ورودی به مشهد نیز صبح شنبه آینده اطلاع رسانی می شود.
تمهیدات حمل و نقلی برای برگشت زائران
در ادامه از مدیرکل امور رفاهی زائران استانداری درباره اقدامات برای برگشت زائران سوال کردم که در پاسخ گفت: از عصر دیروز (چهارشنبه) 900 دستگاه اتوبوس در پایانه برای مسافرگیری به منظور بازگرداندن زائران مستقر بود، تمام استان ها را برای بازگشت زائران پای کار آوردیم، همچنین راه آهن نیز تا جمعه 10 هزار نفر از زائران داخل استان را منتقل خواهد کرد. 150 اتوبوس شرکت واحد نیز برای انتقال زائران پیاده از موکب محل استراحت به شهرستان شان در نظر گرفته شده است. توسلی تاکید کرد: انصافا میزبانی مردم خیلی خوب بود، تمام اقشار مردم پای کار بودند و این میزبانی خوب به دلیل پای کار آمدن مردم محقق شد، دستگاه های اجرایی نیز زیرساخت ها را آماده کردند.
تشرف 451 هزار زائر پیاده به حرم مطهر رضوی
همچنین حسین رضائی سخنگوی جمعیت خدمت گزار زائران پیاده امام رضا(ع) نیز در گفت و گو با «خراسان» آخرین آمار تشرف زائران پیاده رضوی را تشریح کرد و گفت: در دهه پایانی صفر و تا روز چهارشنبه 14 شهریورماه، 451 هزار و 453 زائرپیاده به مشهدالرضا مشرف شدند که 57 درصد از این تعداد مرد و بقیه زن بودند. مسن ترین زائر نیز از شهرستان مراغه با 85 سال و کوچک ترین زائر نیز طفل یک ساله از سبزوار بود که همراه پدر و مادرش در سفر زیارتی پیاده حضور داشت. وی در ادامه با اشاره به اقدامات انجام شده در میزبانی از زائران پیاده اظهارکرد: جمعیت خدمت گزار زائران پیاده از 20 تیر 1403 فعالیت دهه پایانی صفر را در 14حوزه خدمت رسانی تعریف و آغاز کرد، در حوزه اسکان برای زائرانی که پیش بینی اسکان نداشتند، در 300 محل، شرایط اسکان فراهم و 3 روز از خدمات رفاهی، درمانی و اسکان رایگان برخوردار شدند. وی افزود: در حوزه خدمات درمانی دانشگاه های علوم پزشکی در مسیر،  هلال احمر، بیمارستان های خیریه و امور درمان جمعیت در حوزه دارو با بیش از یک میلیارد هزینه دارویی در خدمت زائران بودند.
برگزاری آیین خطبه‌خوانی 
شب شهادت امام رضا(ع)
همزمان با شب شهادت غریبانه هشتمین نور ولایت، آیین خطبه‌خوانی شب شهادت حضرت علی بن موسی الرضا(ع) در حرم مطهر رضوی برگزار شد. به گزارش آستان نیوز، این مراسم با حضور مسعود پزشکیان رئیس جمهور، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، سردار سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، آیت ا... علم الهدی نماینده ولی فقیه در استان، حجت الاسلام والمسلمین مروی تولیت آستان قدس رضوی، جمعی از وزرا، مسئولان لشکری و کشوری و علمای اعلام، خادمان و زائران در صحن پیامبر اعظم(ص) برگزار شد. تولیت آستان قدس رضوی در این مراسم گفت: زیارت صرفاً یک مراسم و مناسک مذهبی نیست، یک اقدام و حرکت و سیر تحولی به سوی کمال بشری و انسانی است. حجت الاسلام والمسلمین مروی با تأکید بر این که ظاهر زیارت مراسم و مناسک است اما باطنی بسیار عمیق دارد، تصریح کرد: زیارت در یک جمله میل پیدا کردن به سوی مزور است و اعراض و عدول از غیر اوست. وی در بخش دیگری از سخنان به برخی از آداب زیارت اشاره و تصریح کرد: در زیارت دو دسته آداب مطرح است، آداب ظاهری و باطنی، آداب ظاهری که پاکیزگی جسم و لباس زائر است؛ اما آداب باطنی که بسیار مهم بوده به معنای طهارت و آلوده نبودن به کینه، خشم، غضب و حسادت نسبت به دیگر مؤمنان است؛ با قلب آلوده زیارت صورت نمی‎گیرد و قرب الی ا... حاصل نمی‎شود. تولیت آستان قدس رضوی مقاومت و صبوری در برابر سختی‌ها و دشواری‌‍‌ها برای دین خدا را از ویژگی‎های همه ائمه معصومین(ع) دانست و اظهار کرد: تمام محرم و صفر درس «صبر» است؛ محرم که با نام امام حسین(ع) گره خورده است، با صبر و استقامت در برابر خشونت یزیدی آغاز می‎شود و ماه صفر که با نام مبارک حضرت رضا(ع) گره خورده، با صبر در برابر خدعه مأمونی پایان می‌یابد؛ سرتاسر زندگی معصومین(ع) و اولیاء الهی صبر و مقاومت در برابر ستمگران، ظالمان و متجاوزان به حقوق انسان‌هاست.
شایان ذکر است، مراسم خطبه خوانی در حرم مطهر رضوی دوبار در سال، شب عاشورا و شب شهادت امام رضا(ع) برگزار می‌شود.
سوگواره رضوی 
در روز شهادت
مشهد دیروز یکپارچه سوگوار و عزادار بود. همزمان با سالروز شهادت امام رضا(ع) با حضور خیل عظیم عزاداران، جای جای مشهدالرضا عزاخانه رضوی شد. به گزارش تسنیم، آیت ا... علم الهدی در مراسم عزاداری روز شهادت امام رضا در حرم رضوی گفت: امام رضا(ع) نقشه مامون در «ادغام جریان خلافت و امامت» را باطل کرد. وی بهترین برنامه برای روز شهادت را توجه به شهادت‌نامه امام رضا(ع) دانست و افزود: متن این شهادت‌نامه عبارت است از توضیح و تفسیر جریان شهادت ایشان که طی دو سال و چهار ماه یعنی از روز دحوالارض سال 200 هجری تا صفر سال 202 هجری به طول انجامید؛ بر همین اساس شاید طولانی‌ترین شهادت در بین ائمه معصومین (ع)، شهادت امام رضا(ع) باشد. نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی با بیان این که وجود مقدس پیامبر اکرم(ص) دو تن از عزیزان خود را «بضعة منی» معرفی کردند، ادامه داد: اول وجود مقدس صدیقه اطهر فاطمه زهرا(س) و دوم وجود مقدس امام رضا(ع) را پیامبر به عنوان سرمایه و پاره تن خود معرفی کردند. وی با طرح این پرسش که نقش حضرت زهرا(س) و امام هشتم(ع) در سرمایه بودن برای پیامبر چیست؟ تصریح کرد: نخست مسئله ولایت و امامت بود که  بعد  از رحلت پیامبر اکرم(ص) توسط مجاهدت‌های حضرت زهرا(س) با پذیرش جانشینی حضرت علی(ع) صورت گرفت و جریان شیعه که نمایشگر اسلام ناب محمدی است، با تلاش آن حضرت شکل گرفت. آیت‌ا... علم‌الهدی با اشاره به این که چنین خصوصیتی برای امام رضا(ع) نیز در جریان امامت و ولایت وجود داشت، اظهارکرد: در زمان ایشان نیز خطر سقوط امامت و ولایت توسط مأمون ملعون وجود داشت زیرا مأمون که دریافته بود نمی‌تواند با شهادت امام جریان امامت را از بین ببرد نقشه‌ای کشید تا جریان امامت را منحرف کند.
علاوه بر برگزاری مراسم آیینی چهارپایه خوانی و عزاداری شهادت امام رضا(ع)، شب گذشته در شامگاه شهادت آن حضرت مراسم شام غریبان نیز در حرم مطهر رضوی برگزار شد.
مرثیه زنان نوغان 
برای غریب توس
زنان نوغان مشهد به رسمی دیرینه صبح روز شهادت ابوالحسن امام رضا(ع) با حمل تابوت نمادین پیکر امام رئوف، از کوچه «نوغان» این شهر مقدس راهی حرم مطهر رضوی شدند. به گزارش ایرنا،در این آیین بانوان مشهدی با شاخه‌های گل به سمت حرم رضوی حرکت کردند و پس از ورود به بارگاه منور رضوی در رواق حضرت زهرا(س) گرد هم آمدند و به سوگواری و نوحه خوانی پرداختند. حکایت تابوت خالی که زنان نوغان در سالروز شهادت امام رضا(ع) بر دوش می گذارند به قرن ها قبل باز می‌گردد، به گواه تاریخ زنان محله نوغان که نخستین علم عزای غریب توس را به اهتزاز درآوردند، تا به امروز میراث دار این سنت کهن بوده و آن را حفظ کرده‌اند. نوغان در گذشته یکی از مناطق چهارگانه ولایت توس بود که امام رضا(ع) در هجرتش از مدینه به توس به این منطقه پا نهاد. محله نوغان کنونی نیز که بازمانده منطقه نوغان گذشته بوده، تقریبا در جوار بارگاه منور رضوی قرار گرفته و یکی از محله های قدیم شهر مشهد است که بافت خود را حفظ کرده و کمتر دستخوش تغییر شده است. به گواه تاریخ پس از شهادت امام رضا(ع) نخستین بیرق عزا برای آن حضرت در محله نوغان، آن هم توسط زنان سیاه پوش این منطقه برخاست، نخستین گریه ها و مویه ها برای شهادت جانسوز امام رئوف از این محله به گوش رسید و نخستین حرکت هیئت عزاداران در این محله برپا شد و مسیر خود را به سمت مرکز شهر آغاز کرد. در روزهای پایانی ماه صفر مقدمات برگزاری مراسم سوگواری برای سالگرد شهادت هشتمین خورشید ولایت در محله نوغان آغاز می شود. آخرین پرده از سنت ۱۲۰۰ ساله زنان نوغان در سالروز شهادت امام رضا(ع) به راه انداختن هیئتی کوچک و زنانه است، آنان تابوت خالی با پارچه سبزی که به دور آن کشیده شده و گل سپیدی که روی آن قرار گرفته است، بر دوش می گذارند و ابتدا کل محله را پیموده، در مسجد محل حضور یافته و مراسم عزاداری را برپا می کنند و سپس با همان تابوت راه حرم را در پیش می گیرند.