قصه ناتمام سگ های ولگرد در طرقبه شاندیز

اشرافیان-روزنامه خراسان/ماجرای سامان‌دهی سگ‌های ولگرد در طرقبه شاندیز حکم داستانی را پیدا کرده که انگار پایانی ندارد. با وجود اقداماتی که صورت گرفته اما هنوز هم شاهد حضور پر تعداد سگ های بی صاحب در کوچه ها و خیابان های دو شهر طرقبه و شاندیز هستیم. در بعضی از مناطق شهرستان این مشکل آن قدر جدی است که ساکنان آن جرئت رفت و آمد در کوچه و خیابان را ندارند. اما به گفته متولیان امر، آمار حیوان گزیدگی در شهرستان امسال افزایشی نداشته است و  مورد حیوان گزیدگی که منجر به مرگ شود، نداشته‌ایم.
کشتار سگ‌ها توسط شهرداری‌ها اشتباه است
یکی از فعالان در حوزه سامان‌دهی سگ‌های خیابانی در گفت و گو با خراسان رضوی می گوید: بهترین شیوه کنترل جمعیت سگ‌ها و همچنین جلوگیری از گسترش بیماری هاری در بین انسان‌ها و حیوانات اهلی، اجرای طرح cnvr (جمع‌آوری، واکسیناسیون، عقیم‌سازی و رهاسازی سگ‌ها) است. محمد سهامیان با اشاره به دستورالعمل اتحادیه جهانی مبارزه با هاری می افزاید: اگر ۷۰ درصد سگ‌های یک منطقه دربرابر بیماری هاری واکسیناسیون شوند، شیوع این بیماری در بین انسان و حیوان کنترل می‌شود. وی بیان می‌کند: سگ‌ها همواره به عنوان یک سپر دفاعی طبیعی عمل می‌کنند و مانع ورود وحوش به عنوان منابع شیوع هاری در زیستگاه انسانی می‌شوند و به هیچ وجه نباید سگ‌های خیابانی را معدوم کرد مگر در شرایطی که سگ بیمار باشد. در هر نقطه‌ای از دنیا که به کشتار سگ‌های خیابانی دست زده‌اند نه تنها از جمعیت سگ‌های آن منطقه کم نشده بلکه هاری در آن جا به شدت تشدید شده است.  بارها در جلسات متعدد بیان کردیم اگر می‌خواهید در کنترل جمعیت سگ‌ها و از طرف دیگر کنترل شیوع هاری موفق باشید، باید حداقل ۷۰ درصد سگ‌های هر منطقه واکسیناسیون هاری شوند و سگ‌های ماده آن جا عقیم شوند و گوش‌های آن ها نشانه گذاری شود و سپس سگ‌ها در همان منطقه رها شوند تا به عنوان یک سپر دفاعی طبیعی مستحکم مانع ورود وحوش به عنوان منابع شیوع هاری به سکونتگاه‌های انسانی شوند.
واکسیناسیون 852 قلاده سگ صاحب‌دار در طرقبه شاندیز
رئیس شبکه دام پزشکی طرقبه شاندیز نیز با اشاره به واکسیناسیون 852 قلاده سگ صاحب‌دار علیه بیماری هاری در این شهرستان از ابتدای امسال تاکنون، می‌گوید: واکسیناسیون سگ های صاحب دار و درمان ضد انگلی آن ها در کنار مدیریت سگ های بدون صاحب نقش موثری در پیشگیری و کنترل بیماری هاری دارد. علیرضا قدرتی با بیان این که با شروع به کار مرکز cnvr ، شاهد آثار مثبت آن در کاهش جمعیت سگ‌ها و کنترل زادولد آن ها و همچنین کاهش شیوع هاری در سطح شهرستان طرقبه شاندیز بوده‌ایم، تصریح می‌کند: اگر خواهان ادامه کار مرکز cnvr هستند، شهرداری‌ها و دهیاری‌ها باید هم از لحاظ تامین منابع مالی و تجهیزات مورد نیاز و هم از نظر اجرای درست مراحل اجرای طرح cnvr پای کار باشند و ‌باید سگ‌های عقیم‌شده و واکسن خورده در این مرکز در همان نقطه‌ای که جمع‌آوری شده‌اند، دوباره رها شوند اما متاسفانه اخباری داریم که این نکته رعایت نمی‌شود و با این عملکرد عملا طرح ناقص خواهد ماند.  
آمار حیوان گزیدگی در طرقبه شاندیز افزایش نداشته است
مدیر شبکه بهداشت طرقبه شاندیز نیز بیان می کند: از ابتدای امسال تاکنون حدود ۳۳۳ مورد حیوان گزیدگی داشته‌ایم که نسبت به سال گذشته این آمار افزایشی نداشته است. خوشبختانه به علت اقدامات مثبتی که در این شهرستان از سال گذشته در قالب طرح cnvr درخصوص واکسیناسیون و عقیم‌سازی سگ‌ها انجام شده ما هیچ مورد حیوان گزیدگی که منجر به مرگ شود، نداشته‌ایم. محمد رجب پور اظهار می کند: از مجموع گزش‌های صورت گرفته در سال جاری آمار به این ترتیب است که سهم گزش توسط سگ ۷۳ درصد، گربه ۲۲درصد و سایر حیوانات ۵درصد است. نکته قابل توجه این که از مجموع گزش‌ها توسط سگ، ۶۰ درصد این گزش‌ها متعلق به سگ‌های نگهبان و صاحب‌دار بوده و تنها ۴۰ درصد این گزش‌ها متعلق به سگ‌های بدون صاحب بوده است. این آمار حاکی از آن است که اجرای طرح cnvr در کاهش ابتلای سگ‌های بدون صاحب به هاری موفق بوده است و صاحبان سگ‌های نگهبان می‌بایست واکسیناسیون سگ‌های خود را مدنظر قرار دهند و در این خصوص غفلت نکنند.
فوت 2 نفر در مناطق تحت پوشش علوم پزشکی مشهد بر اثر ابتلا به هاری
رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز از افزایش دو برابری حیوان گزیدگی طی 10 سال گذشته و فوت دو شهروند در اثر ابتلا به هاری در سال جاری خبر می دهد و می گوید: به علت کشتار بی‌رویه سگ‌ها، سپر دفاعی طبیعی در برابر ورود حیوانات وحشی به محدوده زیستگاه انسانی از بین رفته به طوری که هم اکنون شاهد تردد شغال و گرگ در خیابان‌ها و پارک‌های مشهد و حضور پلنگ در شهر گلبهار هستیم. زهرا نهبندانی می افزاید: متاسفانه از ابتدای امسال تاکنون دو مورد سگ‌گزیدگی منجر به فوت در اثر ابتلا به هاری داشته‌ایم که در هر دو مورد از طرف سگ‌های نگهبان آلوده به ویروس هاری که صاحبان خود را مورد حمله و گاز‌گرفتگی قرار داده‌ بودند، روی داده است.  وی یکی از مهم‌ترین علل شیوع هاری در بین حیوانات و به دنبال آن در انسان ها را از بین رفتن سد دفاعی طبیعی که به وسیله سگ‌های پرسه زن در محدوده محیط‌های انسانی ایجاد می شود، می داند و در این باره بیان می‌کند: هنگامی که با دخالت عامل انسانی سگ‌های پرسه زن و خیابانی به تعداد گسترده مورد کشتار و حذف قرار می‌گیرند، در واقع یک سد مهم دفاعی طبیعی  در برابر ورود حیوانات وحشی به محدوده زندگی انسان‌ها از بین برده می‌شود. در نتیجه دیگر مانعی برای ورود روباه، شغال، گرگ و حتی پلنگ به شهرها و روستاها باقی نمی‌ماند و با حمله وحوش به حیوانات اهلی مانند گاو، گربه و سگ‌های نگهبان، ویروس هاری از جانوران وحشی به حیوانات اهلی منتقل می‌شود و آن ها نیز هار می‌شوند و با گزش انسان‌ها توسط گربه و سگ هار، ویروس هاری طی این زنجیره‌ای که بیان شد، از حیوان مبتلا به هاری به انسان منتقل می‌شود. رئیس گروه پیشگیری از بیماری های واگیردار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به این موضوع که در سال گذشته از ۱۴ مورد گربه که مورد آزمایش قرار گرفته‌اند، تست هاری هر ۱۴ مورد مثبت اعلام شده است ،می‌گوید: با توجه به نرخ بالای شیوع هاری حیوانی، ما در دانشگاه علوم پزشکی مشهد هر نوع حیوان‌گزیدگی را مرتبط با بیماری هاری می دانیم مگر این که نتایج آزمایش ها غیر از این را ثابت کند.
نهبندانی می‌گوید: شهرداری‌ها ودهیاری‌ها باید تجربه موفق سایر کشورها را سرلوحه کار خود قرار دهند و درمان‌های ضد انگلی، عقیم‌سازی و واکسیناسیون هاری را روی سگ‌ها انجام دهند و آن ها را نشانه‌گذاری کنند تا قابل رد‌یابی و شناسایی باشند. در این صورت دیگر مردم از تماس با این سگ‌ها نگرانی نخواهند داشت زیرا نه انگلی را انتقال می‌دهند و نه هار هستند. وی خاطرنشان می کند: سگ‌های خیابانی و پرسه‌زن باید به عنوان یک سد دفاعی طبیعی مستحکم در محدوده زیستگاه‌های انسانی رها باشند تا جلوی ورود وحوش به این محدوده را بگیرند و مانع انتقال انواع امراض از طریق وحوش به انسان‌ها باشند.
پرسه زدن گرگ در مشهد و گزش پاکبان مشهدی!
وی ادامه می‌دهد:  علاوه بر سگ‌ها و گربه‌های خیابانی که اکثرا هم هار هستند، هم اکنون ما شاهد حضور بی سابقه حیوانات وحشی در داخل خیابان‌های شهر مشهد هستیم به طوری که چندی پیش تردد روباه و گرگ در خیابان های شهر مشهد گزارش شد و متاسفانه چندی پیش یک قلاده گرگ یک پاکبان را در داخل محدوده شهر مشهد مورد گزش قرار داد. رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه سخنانش به آمار حیوان‌گزیدگی اشاره و در این باره بیان می‌کند: سال گذشته ۲۰ هزار و ۵۹۱ حیوان‌گزیدگی داشتیم و متاسفانه از لحاظ بالا بودن آمار حیوان‌گزیدگی، دومین در کشور هستیم. نهبندانی با بیان این که از ابتدای سال تاکنون نزدیک به ۱۰ هزار مورد حیوان‌گزیدگی تنها در محدوده تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد ثبت شده است، می‌گوید: متاسفانه آمار حیوان‌گزیدگی از ابتدای سال تاکنون نسبت به زمان مشابه آن در سال گذشته با رشد فزاینده‌ای روبه رو بوده و تقریبا دو برابر شده است و عمدتا این گزش‌ها از طرف سگ‌های بدون صاحب یا سگ‌های نگهبان گزارش شده و آمار سگ‌گزیدگی هم حدود 1.5 برابر نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
به سگ های ولگرد غذارسانی نکنید
رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین خاطر نشان می کند: ترویج فرهنگ بسیار اشتباه و غلط غذارسانی به سگ‌ها و گربه‌ها از سمت افرادی که خود را دوستدار حیوانات می‌دانند، عاملی است که به گسترش شیوع هاری و افزایش زاد و ولد در سگ‌ها و گربه‌ها دامن می‌زند و از طرف دیگر رها‌سازی غذا برای حیوانات در داخل خیابان‌ها و پارک‌ها وحوش را نیز ترغیب می‌کند تا برای یافتن غذا به محدوده‌های انسانی وارد شوند. در حالی که غذارسانی به حیوانات قاعده و قانون دارد و از سمت مسئولان این امر باید انجام شود نه این که شاهد باشیم هر فردی در هر کوچه و برزنی مشغول دادن غذا به سگ‌ها و گربه‌هاست.