گفت‌وگو با معصومه میرابوطالبی، نویسنده رمان «معبد زیرزمینی» که به تقریظ رهبر انقلاب آراسته شده‌است. رمان‌ها و داستان‌های ایرانی که با محوریت دفاع مقدس نوشته شده‌اند، از جمله آثار محبوب و پرفروش ادبیات داستانی در ایران بوده‌اند. برای نمونه می‌توان به آثار نویسنده‌هایی چون احمد دهقان، حبیب احمدزاده، رضا امیرخانی، داوود غفارزادگان، مجید قیصری و... اشاره کرد.
الهه آرانیان-روزنامه خراسان/ در میان شش اثری که در حوزه جهاد و مقاومت منتشر شده و رهبر انقلاب به‌تازگی بر آن ها تقریظ نوشته‌اند، نام یک رمان به چشم می‌خورد. «معبد زیرزمینی»، نام اثر داستانی جذاب معصومه میرابوطالبی است که موضوع بکر و تازه‌ای را با محوریت جوانی به نام «الیاس» روایت می‌کند. شخصیت «الیاس» که جوانی دهه شصتی است، در ماجرایی در سال‌های جنگ با غلامحسین رعیت که یک مقنی بوده، آشنا می‌شود و این آشنایی باعث می‌شود که مخاطب، شخصیت این مقنی را که در یکی از عملیات‌ها در سال 1362 به شهادت می‌رسد، بشناسد. انتشارات کتاب جمکران در سال 1400 رمان «معبد زیرزمینی» را منتشر کرده‌است. در ادامه گفت‌وگوی ما را با معصومه میرابوطالبی، نویسنده رمان «معبد زیرزمینی» می‌خوانید.
لطفاً درباره موضوع رمان «معبد زیرزمینی» بیشتر توضیح دهید.
«معبد زیرزمینی» درباره تونلی است که مقنی‌های یزدی برای عملیات فتح‌المبین حفر کردند و موجب آزادسازی منطقه گسترده‌ای شدند. این منطقه، مسطح و عراقی‌ها بر آن مسلط بوده‌اند و ارتش ایران بدون دادن تعداد زیادی شهید نمی‌توانسته آن منطقه را پس بگیرد. عراقی‌ها از طریق یک بلندی بر آن منطقه مشرف بوده‌اند. این تونل در زیر زمین به طول 400 متر حفر و باعث می‌شود این منطقه به دست ایرانی‌ها بیفتد.
چه شد که به این سوژه برخوردید؟
خود این هم داستانی دارد. من تا به حال در حوزه دفاع مقدس ننوشته بودم. دوستی داشتم که در جلسه‌ای این سوژه را شنیده بود و به من گفت. وقتی در جلسه‌ای درباره این موضوع و نگارش داستان آن صحبت شد، احساس کردم آن نویسنده‌ای که می‌تواند این داستان را بنویسد، من هستم. فکر می‌کردم این کاری است که من باید انجام بدهم. انگار سوژه خودش من را برای نوشتن انتخاب کرد.
مانند آثار دیگرتان، مخاطب این کتاب هم نوجوانان هستند؟
بله نوجوانان هم می‌توانند این کتاب را بخوانند. البته قهرمان اصلی داستان یک جوان 20ساله دهه شصتی است. خوشبختانه مخاطبان نوجوان هم خیلی خوب با کتاب ارتباط برقرار کرده‌اند.
چه شد که «الیاس» را با شهید رعیت همراه کردید؟
من برای بالابردن جذابیت داستان، شخصیت جوانی به نام «الیاس» را با شهید رعیت، مقنی یزدی همراه کردم. الیاس، پسری است که مشکلات شخصی و خانوادگی دارد و طی ماجرایی با غلامحسین رعیت آشنا و همراه می‌شود و به جبهه می‌رود. ماجرایی که برای این پسر اتفاق می‌افتد، حفر تونل، شب عملیات و موفقیت‌آمیز بودن آن در رمان روایت شده‌است.
نگارش رمان چقدر طول کشید؟
پژوهش این کار دو وجه داشت؛ جنبه نظامی و دیگری جنبه آشنایی با کار مقنی‌گری و اسباب و ادوات آن. برای تحقیق درباره این‌ها زمان زیادی صرف شد و نگارش رمان دو سه ماه بیشتر طول نکشید.
تاکنون بازخوردهای مخاطبان چگونه بوده‌است؟
خوشبختانه موضوع رمان برای مخاطبان جذاب بوده و در پیام‌هایی که گرفته‌ام به این موضوع اشاره شده‌است.
قصد دارید باز هم در حوزه دفاع مقدس داستان بنویسید؟
بله یک کار دیگر در دست دارم. برای من عنصر جذابیت موضوع خیلی مهمی است. امیدوارم در کارهای بعدی هم بتوانم این موضوع را مدنظر قرار بدهم.
به نظر شما مستندنگاری و زندگی نامه‌نویسی درباره شهدا اثرگذارتر است یا رمان و داستان می‌تواند تاثیر بیشتری بر مخاطب بگذارد؟
به نظر من رمان و داستان خیلی مهم است، ولی ما داستان‌نویس‌ها به مستندنگاری‌ها نیاز داریم. زمانی که مشغول تحقیق برای رمان «معبد زیرزمینی» بودم، می‌دیدم که چقدر جای مستندنگاری‌ها درباره آن خالی است. این عملیات در سال 60 انجام شده بود و خیلی از همرزمان شهید رعیت و مقنی‌ها در طول جنگ شهید شده بودند. تعداد آدم‌هایی که می‌شد از آن‌ها پرس‌و‌جو کنم، خیلی کم بود. شاید اگر قبلا درباره این موضوع مستندنگاری شده بود، من می‌توانستم رمان بهتری بنویسم. مستندنگاری و رمان و داستان منافاتی با هم ندارند و هر دو می‌توانند اثرگذار باشند. این ها پایه خلق داستان و دیگر آثار هنری هستند.
احساستان از این که رهبر انقلاب کتابتان را خوانده و بر آن تقریظ نوشته‌اند، چیست؟
خیلی خوشحال شدم. اول از همه برای این که نام شهید مطرح شد تا آدم‌های بیشتری ایشان را بشناسند. کار شهید رعیت واقعا ارزشمند بود. این که نسل جوان ما این شخصیت را بشناسند، برای من خیلی مهم بود و باعث افتخار من است.
دیدگاه ها