استناد دانشگاه علوم پزشکی مشهد به منظور برنامه ریزی در حوزه جوانی جمعیت در شاخص مهم نرخ باروری مربوط به آمار سال 1400 است
هانیه غلامی_روزنامه خراسان/ جمعیت جوان هر کشور سرمایه مهمی است که آینده هر سرزمین به آن گره خورده است. در سال‌های اخیر، مسئولان کشوری از بالاترین سطح به ضرورت توجه به فرزندآوری و حفظ تناسب میان قشر جوان و سالمند جامعه اشاره کرده‌اند. چرا که جمعیت جوان کشور که بیشترین سهم را در هرم جمعیتی دهه 80 داشته اند در حال ورود به میان سالی هستند و اگر روند فرزندآوری متناسب با این شرایط نباشد طی سال های آینده ممکن است کشور با مشکل نیروی انسانی جوان رو به رو شود. این در حالی است که آمار ارائه شده از موالید استان توسط مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد مربوط به 3 سال پیش است؛ موضوعی که این مقام مسئول درباره دلیل آن اعلام می کند که نرخ باروری در سال‌های 1401 و 1402 از استانداری درخواست شده و تا کنون پاسخی به آن داده نشده است.
برنامه فرزندآوری تقریبا با همان الگوی قدیم
محمد احمدیان، مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پاسخ به این سوال که تا کنون چه اقداماتی برای تشویق و حمایت از فرزندآوری انجام شده است؟ به «خراسان رضوی» می گوید: این یک برنامه جامع کشوری است که ذیل قانون جوانی جمعیت از حدود 2 سال پیش ابلاغ و برای هر سازمان و دستگاهی نقش و وظیفه‌ای مشخص شده است. رکن اول وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی، مدیریت ازدواج است؛ یعنی کلاس‌های آموزش هنگام ازدواج. در واقع، برای زوجین 6 ساعت کلاس آموزشی وجود دارد که در این کلاس‌ها مفید بودن فرزندآوری و عوارض تأخیر در فرزندآوری آموزش داده می‌شود. همچنین درباره مضرّات تک فرزندی و بی فرزندی نیز اطلاعاتی در اختیار افراد قرار می‌گیرد. وی می افزاید: بعد از ازدواج نیز ما برنامه های مشاوره فرزندآوری را داریم و بانوانی که در سن باروری قرار دارند گروه هدف ما هستند. اگر به مراکز ما مراجعه کنند یا ما به دلیلی به سراغ‌شان برویم، شرایط‌شان بررسی می شود و به تناسب مسائل‌شان مانند ناباروری یا نداشتن علاقه به فرزنددار شدن مشاوره داده می شود. در نتیجه افرادی که تمایل داشته باشند و باردار شوند، وارد چرخه حمایتی ما مانند مراقبت‌های رایگان دوران بارداری، سبدهای حمایتی و ... می شوند. وی می افزاید: در واقع، دانشگاه روی جوانی جمعیت کار می کند تا درصد سالمندی را کاهش دهد. درباره چگونگی حمایت از زوج های نابارور سوال می کنیم که احمدیان در پاسخ می گوید: زوجی که برای فرزندآوری مشاوره دریافت می کنند، در صورت تشخیص ناباروری توسط پزشک ما، کد ناباروری برای هر فرد روی سامانه بیمه کشوری او فعال می شود، از آن لحظه، 70 درصد هزینه نسخه‌های درمانی که فرد برای ناباروری دریافت کند توسط بیمه پرداخت می شود. اگر درمان با دارو امکان پذیر نبود، فرد به مرکز سطح 3 ارجاع می شود. در آن جا برای انجام اقداماتی مانند IVF چون از ابتدا کد ناباروری فعال شده است 90 درصد هزینه ها را بیمه پرداخت خواهد کرد. بعضی برنامه هایی که مدیر جوانی جمعیت دانشگاه علوم پزشکی به عنوان اقدامات برای فرزندآوری در استان مطرح می‌کند مانند کلاس های قبل از ازدواج یا دریافت خدمات بهداشتی رایگان در خانه های بهداشت، سال ها پیش قبل از تصویب قانون جوانی جمعیت نیز ارائه می شد، گویا بحران کاهش جمعیت جوان، تمایل نداشتن به فرزندآوری یا گرایش به تک فرزندی زیاد جدی گرفته نشده است و مسئولان به صدای آژیر خطر این مسئله کم توجه اند.
برنامه ریزی با آمار 3 سال پیش!
در ادامه از مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره میزان موالید در استان سوال می کنیم که وی آمار در این زمینه را به صورت مکتوب در فضای مجازی ارسال می کند. بر اساس این آمار، نرخ باروری استان در سال 1400، به میزان 2.05 بوده است و آمار جدیدی اعلام نشده است. او این را هم نوشت که «نرخ باروری در سال‌های 1401 و 1402 از استانداری درخواست شده و تا کنون پاسخی داده نشده است.»
دیدگاه ها