چین با مستندی از جنگ جهانی دوم به اسکار ۲۰۲۵ رفت

چین فیلم مستند «غرق شدن لیبسون مارو» مستندی از جنگ جهانی دوم به کارگردانی فانگ لی را به عنوان نماینده خود در نود و هفتمین دوره جوایز اسکار فیلم بلند بین‌المللی انتخاب کرد.

این نخستین باری است که از سال ۱۹۷۹ که چین وارد این رقابت شد، یک فیلم مستند را به آکادمی معرفی کرده است، با این حال این انتخاب هم در روند انتخاب فیلم‌های قبلی و برانگیزاننده احساسات ملی گرایانه داخلی است.

این فیلم که فیلم افتتاحیه جشنواره بین‌المللی فیلم شانگهای در ماه ژوئن بود، بخشی تقریبا مبهم از سال ۱۹۴۲ جنگ جهانی دوم را زنده می‌کند و درباره یک کشتی بی‌نشان ژاپنی به نام لیسبون مارو است که از آن برای انتقال اسیران جنگی استفاده می‌شد و توسط نیروی دریایی آمریکا اژدر خورد. بیش از ۸۰۰ سرباز بریتانیایی با متلاشی شدن کشتی جان خود را از دست دادند که یا بر اثر غرق شدن و یا تیراندازی ژاپنی‌ها بود. نزدیک به ۳۸۰ اسیر بریتانیایی هم توسط ماهیگیران چینی که در آن حوالی بودند و جان خود را برای نجات و پناه دادن اسرا در برابر نیروهای ژاپنی به خطر انداختند، نجات یافتند. فیلم هسته عاطفی خود را در شجاعت و فداکاری این قهرمانان معمولی چینی شکل داده است.

فنگ کارگردان و تهیه‌کننده فیلم، سفرهای زیادی کرد تا داستان غرق شدن کشتی و تجربه بازماندگان آن را جمع‌آوری کند. این کارگردان که سابقه طولانی در صنعت سینمای چین دارد و به عنوان نقشه‌بردار اقیانوس نیز کار کرده، گفته در سراسر چین، بریتانیا، ژاپن، آمریکا و کانادا سفر کرده و اسرای جنگی بازمانده را ردیابی کرده و در نهایت با بیش از ۱۳۰ نفر از فرزندان آنها مصاحبه و ده‌ها هزار عکس تاریخی جمع آوری کرده است تا داستان فیلم را به تصویر بکشد. تنها ماهیگیر زنده چینی که در نجات اسرا شرکت داشت و همچنین اولین مورخی که به تحقیق عمیق در این زمینه پرداخته دیگر پایه‌هایی هستند که این مستند را شکل داده‌اند.

فیلم «غرق شدن لیسبون مارو» ۶ سپتامبر اکران شد و امتیاز بالای ۹.۳ را در سایت دوبان چین کسب کرد و تاکنون حدود ۵ میلیون دلار در سینماهای چین فروش کرده که برای یک مستند در این کشور غیرمعمول است.

در ۲۵ سالی که چین در رقابت اسکار شرکت کرده ۲ بار نامزد بهترین فیلم بین‌المللی شده است. ژانگ ییمو سال ۱۹۹۰ با تراژدی عاشقانه «جو دوو» با نقش آفرینی گونگ لی اولین نامزدی اسکار را برای کشورش به ارمغان آورد و بعدا نیز این موفقیت را با «قهرمان» در سال ۲۰۰۲ تکرار کرد. چین هنوز موفق به کسب اسکار بهترین فیلم بین‌المللی نشده است./باشگاه خبرنگاران