ماموریت سخت عراقچی در ریاض

جعفر یوسفی - سفر سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان به عربستان سعودی، به منظور دیدار و رایزنی با مقامات این کشور در موضوع تنش ها در غزه و لبنان، از جمله رویدادهای مهم و راهبردی در دیپلماسی منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران است. سفر عراقچی به سعودی در این برهه حساس، نمایانگر تلاش‌های جدی ایران برای تحقق اهداف دیپلماتیک و سیاسی خود در منطقه است. این سفر فرصتی به منظور بهره‌گیری از ظرفیت‌های دیپلماسی منطقه‌ای برای کاهش تنش‌ها و توقف جنگ در فلسطین و لبنان است. در شرایط حساس فعلی، منطقه به مرحله‌ای رسیده که جنگ و درگیری میان طرفین به نبردی بر سر بقا و مرگ تبدیل شده است. برای هر دو طرف، این جنگ نه تنها یک اختلاف سیاسی یا ارضی، بلکه مسئله‌ای وجودی است که آینده آن ها را تعیین خواهد کرد. در چنین وضعیتی، ایران عزم خود را جزم کرده است تا از تمام ظرفیت‌های خود، چه در عرصه دیپلماسی و چه در میدان نبرد، به نفع مقاومت بهره بگیرد. تیم سیاست خارجی کشورمان با این هدف وارد ریاض شد تا بتواند از نفوذ و ظرفیت‌های عربستان سعودی برای پیشبرد صلح در منطقه استفاده کند. این سفر، نماد تلاش‌های گسترده ایران برای ایجاد آرامش در خاورمیانه و مقابله با تهدیدات موجود است. باید دید سعودی ها که تا قبل از طوفان الاقصی به دنبال عادی سازی روابط خود با رژیم صهیونیستی بودند آیا بعد از جنایات وحشیانه اسرائیل در یک سال اخیر و کشتن بیش از 50 هزار مسلمان در غزه و لبنان حاضر به کمک برای توقف این ماشین کشتار جمعی هستند؟ این سفر را می‌توان از چندین بعد تحلیل کرد؛ از جمله استمرار سیاست همسایگی ایران، نقش عربستان سعودی در دیپلماسی منطقه‌ای، حمایت از مقاومت فلسطینی و لبنانی و تلاش برای هماهنگی کشورهای اسلامی در مقابله با تجاوزهای رژیم صهیونیستی که در این گزارش به آن می‌پردازیم:

تحرک در عرصه منطقه‌ای برای توقف جنگ
یکی از اهداف کلیدی این سفر، تلاش برای ایجاد تحرک در عرصه منطقه‌ای برای توقف جنگ و خشونت در فلسطین و لبنان است. ایران با بهره‌گیری از دیپلماسی فعال و رایزنی‌های منطقه‌ای، به دنبال آن است که کشورهای اسلامی و عربی را به اتخاذ مواضع قاطع علیه سیاست‌های تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی ترغیب کند. این تلاش‌ها از سوی ایران نشان‌دهنده تمایل به استفاده از ابزارهای دیپلماتیک برای کاهش تنش‌ها و جلوگیری از گسترش درگیری‌ها در منطقه است، درست برخلاف آمریکا که از تنش در غرب آسیا سود می‌برد. ایران در این راستا تلاش دارد تا از همکاری‌های منطقه‌ای به عنوان یک اهرم برای تحقق اهداف صلح‌طلبانه و مقابله با تجاوزات رژیم صهیونیستی استفاده کند. شاید این نوع دیدارهای دیپلماتیک با کشورهای اسلامی نزدیک به آمریکا به نوعی اتمام حجتی باشد برای ورود به خط قرمزهای جدید مثل اقدام علیه منافع آمریکا در منطقه.

حمایت همه‌جانبه ایران از مقاومت
سیاست اصولی ایران همواره بر حمایت همه‌جانبه از مقاومت فلسطینی و لبنانی تأکید داشته است و این سفر دقیقا باید در همین زمینه تحلیل شود چرا که این رویکرد نه تنها در میدان نبرد بلکه در عرصه دیپلماسی نیز قابل مشاهده است. ایران از طریق این سفر سعی دارد به همسایگان و دیگر کشورهای اسلامی نشان دهد که رایزنی‌های دیپلماتیک آن در راستای تضعیف یا دور زدن مقاومت نیست، بلکه در راستای تقویت و حمایت از آن در چارچوب دیپلماسی فعال است. کشورهای منطقه قطعا مطلع هستند که یکی از دلایل تاخیر عملیاتی کردن وعده صادق 2 از طرف ایران همین مباحث دیپلماتیک و تعهداتی است که طرف مقابل برای ایجاد صلح در غزه داده بود. اما امروز مشخص شد که اسرائیل و به ویژه آمریکا تصمیم نهایی خود را برای استمرار این نبرد گرفته است و همان طور که رهبر انقلاب در دیدار با نخست وزیر لبنان در سال قبل فرمودند:  شرایط کنونی منطقه به گونه‌ای است که هم برای دشمن صهیونیستی شرایط مرگ و زندگی است و هم برای جبهه حق. لذا طبیعی است که جمهوری اسلامی از تمام ظرفیت دیپلماتیک خود به منظور ترغیب کشورهای اسلامی برای ادامه حیات جبهه حق استفاده کند.

نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی
یکی دیگر از اهداف این سفر، تلاش برای برگزاری نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی است. ایران با توجه به اهمیت این نشست برای بررسی بحران‌های جاری در فلسطین و لبنان، سعی دارد تا از ظرفیت‌های دیپلماتیک خود برای تسریع در برگزاری آن استفاده کند. برگزاری این نشست می‌تواند به هماهنگی کشورهای اسلامی در مقابله با سیاست‌های رژیم صهیونیستی و جلب حمایت‌های بیشتر برای ملت‌های فلسطین و لبنان کمک کند. ایران در این سفر تلاش دارد تا با هدایت فشارهای سیاسی و تبلیغاتی به سمت کشورهای اسلامی و عربی، از تأخیر در برگزاری این نشست جلوگیری کند و زمینه را برای تشکیل اجماعی قوی علیه رژیم صهیونیستی فراهم آورد.  عربستان سعودی به عنوان یکی از مهم‌ترین کشورهای اسلامی و یکی از تأثیرگذارترین قدرت‌ها در جهان عرب، نقش حیاتی در این راستا دارد. ایران از عربستان و دیگر کشورهای اسلامی می‌خواهد که با استفاده از نفوذ خود در سازمان‌های بین‌المللی و دیپلماسی جهانی، تلاش کنند تا جنگ و خشونت در فلسطین و لبنان به پایان برسد و آتش‌بس فوری برقرار شود. این خط مشی تشویقی ایران نشان می‌دهد که این کشور به دنبال ایجاد اجماعی در جهان اسلام برای مقابله با سیاست‌های تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی است.