برد و باخت دو روی سکه فوتبال هستند اما این که یکی از پرطرفدارترین تیم‌های کشور، شکست را با شکست بدرقه می‌کند، در عرصه اجتماعی هم ظهور و نمود دارد که معمولا به آن توجه نمی‌شود
مجید حسین‌زاده-روزنامه خراسان/هفت بازی و ۸ امتیاز؛ حتی بدبین‌ترین هوادار استقلال هم فکرش را نمی‌کرد این تیم در میانه نیم فصل اول، صاحب رتبه دو رقمی در جدول لیگ‌برتر شود و تنها ۲ پیروزی و ۲ مساوی کسب کرده باشد. جمعه شب و در هفته هشتم لیگ‌برتر، استقلال مقابل ذوب‌آهن اصفهان قرار گرفت و با ارائه نمایش ضعیف و پر انتقاد با نتیجه ۳بر صفر شکست سنگین دیگری را متحمل شد. این تیم در یک ماه اخیر علاوه بر پذیرفتن شکست در دربی مقابل رقیب سنتی، به السد قطر و حالا ذوب‌آهن هم باخته است. نکته عجیب این است که استقلال با ۱۱ گل خورده و فقط ۸ گل زده تفاضل گل منفی ۳ را ثبت کرده و بعد از هوادار با تفاضل گل منفی ۷، صاحب بدترین تفاضل گل لیگ‌برتر است. اما آیا این مسئله و باخت‌های پی در پی استقلال تهران فقط یک مسئله ورزشی است یا ممکن است تاثیراتی بر جامعه هم داشته باشد؟ برای پاسخ به این سوال با دکتر «حامد بخشی» جامعه‌شناس گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه خواهید خواند.
نتایج تیم‌های پرطرفدار، فضای روانی جامعه را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد
دکتر «بخشی» درباره این که آیا کسب نتایج ضعیف استقلال روی جامعه تاثیری خواهد داشت یا نه، می‌گوید: «عملکرد و نتایج تیم‌های پرطرفدار در دنیای فوتبال، می‌تواند فضای روانی جامعه را تحت تاثیر قرار دهد. استقلال و پرسپولیس جزو تیم‌های ریشه‌دار و باسابقه‌ای هستند که بخش عمده‌ای از هواداران و علاقه‌مندان به فوتبال در شهرهای مختلف کشور، طرفدار آن‌ها محسوب می‌شوند و به همین دلیل مسئله توازن عملکرد این دو تیم فوتبال اصلی کشور و این که چطور مانع افول آن‌ها بشویم، باید از دغدغه‌های جدی مدیران و مسئولان فوتبالی و حتی غیرفوتبالی کشور باشد چراکه عملکرد نامناسب این دو تیم در عرصه اجتماعی هم ظهور و نمود دارد و اهمیت توجه به این مسئله از این منظر هم قابل درک است».
تبعات باخت‌های‌شان برای چند نفر در یک شهر یا استان نیست
این جامعه‌شناس ادامه می‌دهد: «تیم فوتبال استقلال‌تهران با پیشینه تاریخی که دارد مثل بعضی تیم‌های دیگر نیست که ۲ فصل در لیگ‌برتر باشند و بعد هیچ نام و نشانی از آن‌ها باقی نماند. طرفدارهای استقلال و پرسپولیس هم این‌طور نیستند که بعد از کسب نتایج ضعیف و ... هوادار یک تیم دیگر بشوند. این دو تیم در سطح تیم‌های ملی محسوب می‌شوند بنابراین تبعات باخت‌های‌شان هم در حد ناراحت شدن چند نفر در یک شهر یا استان نیست بلکه تبعات اجتماعی ملی خواهد داشت همان‌طور که در سطح محلات هم تیم‌هایی هستند که نماد و هویت یک منطقه محسوب می‌شوند. طبیعتا برد و باخت، پیروزی یا شکست برای این ها دیگر مسئله‌ای صرفا ورزشی و فوتبالی نیست و یک مسئله اجتماعی به حساب می‌آید که ظاهرا این نکته مهم، مورد غفلت مسئولان امر قرار گرفته است.»
احساس اجتماعی را تضعیف می‌کند
«من فکر می‌کنم باخت‌های پی‌درپی استقلال در چند وقت اخیر و کسب تنها ۸ امتیاز از ۲۱ امتیاز ممکن از ۷ بازی، از آن دسته مواردی است که جامعه فوتبالی و به ویژه طرفداران این تیم آن را برنمی‌تابند و ماجرا فقط به یک اعصاب خردی ساده بعد از هر شکست ختم نمی‌شود.» دکتر «بخشی» با این مقدمه درباره تبعات این شکست‌ها پیاپی استقلال که برای بعضی از هوادارهایش تنها سرگرمی محسوب می‌شود، می‌گوید: «تجربه هیجانات منفی در زمان تماشای فوتبال اگر برای چندین هفته و چندین مسابقه ادامه‌دار باشد، فشار روانی زیادی به فرد وارد خواهد کرد. هوادارهای تیم‌هایی مانند استقلال و پرسپولیس با هر گلی که تیم‌شان می‌زند یا دریافت می‌کند، خوشحال یا ناراحت می‌شوند. بنابراین باخت‌های مکرر این تیم‌ها می‌تواند روحیه و احساس اجتماعی را تضعیف کند. در شراط فعلی و این وضعیت که افراد به خصوص جوانان با مشکلات متعددی در جامعه دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، این که تیم مورد علاقه‌شان به جای فرصتی برای شادی، مدام با شکست‌هایش کام آن‌ها را تلخ کند، آستانه تحمل‌ها در جامعه را پایین می‌آورد و مشکلات جانبی دیگری هم به تبع آن ایجاد خواهد شد.»
برقراری توازن بین پرسپولیس و استقلال
این جامعه‌شناس در پایان می‌گوید: «انتظار می‌رود بدون این که نیاز باشد دستکاری‌های غیراخلاقی و غیرحرفه‌ای در فضای فوتبال داشته باشیم، به‌گونه‌ای پیش برویم که یک توازن نسبی بین این دو تیم پرطرفدار پایتخت یعنی استقلال و پرسپولیس برقرار و قدرت هر کدام از این دو تیم‌باید به‌طور نسبی در طول زمان حفظ شود. در کشور ما که حاکمیت تا حد زیادی روی این دو تیم دست گذاشته، به عنوان یک امر ملی و کشوری، انتظار می‌رود که تلاش کند توازن این دو تیم به‌عنوان دو تیم سابقه‌دار و پرطرفدار حفظ شود و زمانی که یکی از دو تیم در سراشیبی افول قرار می‌گیرد، به سرعت باید دست به کار شود تا با اصلاح روند، جلوی تبعات اجتماعی متعددی که ثمره آن خواهد بود، گرفته شود».
دیدگاه ها