پیتسو موسیمانه، سرمربی جدید استقلال، پرافتخارترین سرمربی آفریقایی قاره آفریقا در رده باشگاهی است. او همچنین در عنوانی که کمتر به آن توجه و پرداخته شده، دو مدال برنز جام جهانی باشگاه‌ها را به دست آورده است. با این حال یک پروژه شکست‌خورده و یک پروژه نیمه‌کاره آسیایی باعث بروز تردیدهایی درباره موسیمانه شده است.
انتخاب شبانه پیتسو موسیمانه به عنوان سرمربی جدید استقلال آن هم در شرایطی که از باخت سنگین خانگی سه بر صفر مقابل ذوب‌آهن در هفته هشتم لیگ برتر یکی - دو ساعت هم نگذشته بود، هواداران این تیم را به این سمت‌وسو برد که نکند این انتخاب حربه مدیران باشگاه برای آرام‌کردن آنهاست؟
چنین سوالی پربیراه هم نیست؛ چرا که هواداران استقلال در نیمه دوم دیدار با ذوب‌آهن به‌شدت علیه فرشید سمیعی و احمد شهریاری، مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره باشگاه، شعار سر دادند و احتمالا آنها تنها راه آرام‌کردن شرایط را در انتخاب هرچه سریع‌تر سرمربی تیم دیدند.
عناوین پیتسو موسیمانه
قهرمانی لیگ قهرمانان آفریقا (۳ بار)
نایب‌قهرمانی لیگ قهرمانان آفریقا (۱ بار)
برنز جام جهانی باشگاه‌ها (۲ بار)
قهرمانی سوپرکاپ قاره آفریقا (۳ بار)
قهرمانی لیگ برتر آفریقای جنوبی (۵ بار)
قهرمانی جام حذفی آفریقای جنوبی (۲ بار)
قهرمانی سوپرکاپ آفریقای جنوبی (۲ بار)
قهرمانی لیگ برتر مصر (۱ بار)
قهرمانی سوپرکاپ مصر (۱ بار)
قهرمانی لیگ دسته یک عربستان (۱ بار)
حالا که دو روز از این انتخاب گذشته و واکنش‌های احساسی فروکش کرده است، بد نیست که بدون سوگیری به مرور کارنامه پیتسو موسیمانه پرداخت. این مربی ۶۰ ساله اهل آفریقای جنوبی یک دهه پرافتخار و درخشان را در آفریقا سپری کرد تا حدی که به موفق‌ترین مربی باشگاهی قاره‌اش، آفریقا، تبدیل شد. علاوه بر این شاید کمتر در آمار اشاره شده باشد که او همراه با باشگاه مصری الاهلی دو نشان برنز را در جام جهانی باشگاه‌ها به دست آورده است. با این پیش‌درآمد سراغ ماجراهای دوران حرفه‌ای موسیمانه می‌رویم.
کپی‌برداری موسیمانه از منصوریان!
موسیمانه پس از سال‌ها حضور در تیم ملی آفریقای جنوبی و کسب تجربه در کنار کارلوس آلبرتو پریرا، سرمربی نامدار برزیلی و همچنین حضور در جام جهانی ۲۰۱۰، سرانجام به مربی‌گری بافانا بافانا رسید. تیم موسیمانه حدود یک سال بعد از جام جهانی ۲۰۱۰ در آستانه صعود به مرحله نهایی جام ملت‌های آفریقا قرار داشت اما اکتبر ۲۰۱۱ برای تیم تحت هدایت او اتفاقات عجیبی افتاد.
باخت دو بر یک مقابل نیجر به این معنا بود که آفریقای جنوبی یک ماه بعد نیاز به برد خانگی مقابل سیرالئون برای صعود به جام ملت‌ها دارد اما مشکل جایی بود که اعضای این تیم هنوز تصور می‌کردند قوانین قدیمی پابرجا و تفاضل گل تعیین‌کننده است. به همین دلیل بعد از تساوی خانگی بدون گل مقابل سیرالئون در شرایطی که بازیکنان آفریقای جنوبی به خیال صعود وقت تلف می‌کردند، مهر ناکامی‌شان خورد و ناباورانه از صعود بازماندند. تمام ورزشگاه پس از تساوی مقابل سیرالئون در حال پایکوبی و برگزاری جشن صعود بودند اما نهایتا نیجر به خاطر نتیجه بهتر نسبت به آفریقای جنوبی در بازی رو در رو به جام ملت‌های آفریقا صعود کرد.
ناکامی عجیب و غریب موسیمانه در تیم ملی آفریقای جنوبی به خاطر اشتباه مدیریتی، مشابه اتفاقی بود که برای تیم امید تحت هدایت علیرضا منصوریان در جریان انتخابی المپیک رخ داد؛ جایی که کمال کامیابی‌نیا دوکارته بود و سرپرست تیم از این موضوع بی‌اطلاع! به این ترتیب بازی برده امیدها، به باخت سه بر صفر مقابل عراق تبدیل شد و صعود به المپیک به‌راحتی از کف رفت.
فدراسیون فوتبال آفریقای جنوبی پس از ناکامی در رسیدن به جام ملت‌های آفریقا به کنفدراسیون فوتبال قاره اعتراض کرد اما راه به جایی نبرد. در نهایت موسیمانه قربانی این ناکامی شد و پس از شش بازی دوستانه دیگر و تساوی یک - یک مقابل اتیوپی در انتخابی جام جهانی ۲۰۱۴ از کار برکنار شد.
دوران باشکوه در ماملدی ساندونز
زمانی که موسیمانه در اواخر سال ۲۰۱۲ هدایت ماملدی را قبول کرد، یک چیز از باشگاه و هواداران خواست؛ این که به او زمان بدهند تا بتواند تغییرات عظیمی را ایجاد کند.
موسیمانه پس از قبول هدایت ماملدی در میانه فصل ۲۰۱۳-۲۰۱۲ نتایج آبرومندانه‌ای با این تیم کسب کرد و تیم بحران‌زده آن فصل را به رده دهم رساند. البته این بدترین رتبه تاریخ ماملدی در لیگ برتر آفریقای جنوبی بود اما موسیمانه هدایت یک تیم بحران‌زده را قبول کرده بود و در ۱۷ بازی تنها سه شکست در کارنامه‌اش ثبت شد.
تابستان ۲۰۱۳ جایی بود که پروژه موسیمانه به صورت رسمی کلید خورد. او چندین و چند بازیکن در نقل و انتقالات به خدمت گرفت و از طرف دیگر حقوق بازیکنان تیم را که در شرایط نابسمانان سرمربی قبلی بالا رفته بود، کاهش داد. با این حال همان طور که انتظار می‌رفت، هنوز با یکه‌تاز لیگ برتر آفریقای جنوبی یعنی کایزر چفز فاصله زیادی داشت و در پایان نیم‌فصل ۱۳ امتیاز اختلاف را با مدافع عنوان قهرمانی به ثبت رساند. در بیان قدرت کایزر شفز باید به این نکته اشاره کرد که خونه (دروازه‌بان تیم ملی آفریقا) و شابالالا (ستاره تیم ملی آفریقا) عضوش بودند.
اما ماملدی هیچ‌گاه در طول آن فصل ناامید نشد و تنها دو باخت در طول فصل و ۱۰ پیروزی پپاپی باعث شد که ماملدی پس از هفت سال به عنوان قهرمانی برسد. موسیمانه در ادامه چهار بار دیگر با ماملدی توانست قهرمانی در لیگ برتر آفریقای جنوبی را تجربه کند اما معجزه او همچنان در پیش است و هنوز از راه نرسیده!
تسویه‌حساب سرنوشت و معجزه موسیمانه در ماملدی ساندونز
درو کردن عناوین داخلی برای موسیمانه به عادت تبدیل شده بود و دیگر کسی به آنها توجهی نمی‌کرد. پس چه راهی می‌توانست چالشی جدید برای موسیمانه باشد تا خودنمایی کند؟ ۱۴ قهرمانی برای مصری‌ها، پنج قهرمانی برای مراکشی‌ها و چهار قهرمانی برای تونسی‌ها ولی تا سال ۲۰۱۶ هیچوقت جایی برای تیمی از آفریقای جنوبی برای قهرمانی در لیگ قهرمانان این قاره نبود. پس فقط و فقط قهرمانی در این رقابت‌ها می‌توانست برای موسیمانه موفقیتی جدی محسوب شود.
با این حال همه چیز در لیگ قهرمانان آفریقا در سال ۲۰۱۶ هم بد پیش رفت و ماملدی با باخت دو بر دو (گل زده در خانه حریف) مقابل نماینده جمهوری دموکراتیک کنگو حذف شد اما این بار سرنوشت قرار بود بدهی سال ۲۰۱۱ را با موسیمانه صاف کند! بلافاصله بعد از باخت به نمایند جمهوری دموکراتیک کنگو بود که مشخص شد این تیم از بازیکن غیر مجاز استفاده کرده تا ماملدی دوباره به لیگ قهرمانان آفریقا برگردد. دیگر هم‌گروهی با الزمالک مصر هم جلودار ماملدی نبود و تیم موسیمانه از سخت‌ترین مسیر ممکن به فینال رسید و در فینال، برای سومین بار در لیگ قهرمانان آن فصل مچ الزمالک را خواباند و در مجموع دیدارهای رفت و برگشت به پیروزی سه بر یک رسید تا با قهرمانی ماملدی نتیجه‌ای تاریخی برای فوتبال باشگاهی آفریقای جنوبی رقم بخورد.
جدایی پر سروصدا از ماملدی ساندونز
قهرمانی فصل ۲۰۲۰-۲۰۱۹ آخرین قهرمانی لیگ برتری موسیمانه در ماملدی بود. او بلافاصله پس از کسب این قهرمانی گفت: «افرادی در باشگاه نمی‌خواستند من قهرمان شوم.» این صحبت‌های موسیمانه با واکنش مدیرعامل باشگاه ماملدی همراه بود و او خواستار عذرخواهی موسیمانه و پس‌گرفتن حرف‌هایش شد. با این حال موسیمانه عذرخواهی نکرد و کار به دادگاه کشیده شد تا در نهایت راه او از ماملدی جدا شود.
دوران پرافتخار در مصر و جدایی عجیب
پیتسو موسیمانه پس از جدایی از ماملدی آفریقای جنوبی به الاهلی مصر پیوست و دوران باشکوهی را در شمال آفریقا رقم زد. قهرمانی پیاپی در فصول ۲۰۲۰-۲۰۱۹ و ۲۰۲۱-۲۰۲۰ لیگ قهرمانان آفریقا و دو مدال برنز در جام جهانی باشگاه‌ها همه چیز را بر وفق مراد موسیمانه و الاهلی پیش می‌برد اما همه چیز زمانی به هم ریخت که تیم موسیمانه نتوانست در قهرمانی قاره‌ای هت‌تریک کند.
الاهلی مصر پس از سومین صعود پیاپی به فینال لیگ قهرمانان آفریقا مقابل ویداد مراکش شکست خورد تا به عنوان نایب‌قهرمانی برسد. موسیمانه و مدیران باشگاه الاهلی پس از این شکست جلسه‌ای را برگزار کردند و در نهایت تصمیم به جدایی توافقی گرفتند. این اتفاق در شرایطی افتاد که قرارداد موسیمانه با الاهلی سه ماه پیش از شکست در فینال لیگ قهرمانان آفریقا به مدت ۲ سال تمدید شده بود. همچنین باشگاه الاهلی مصر به صورت رسمی اعلام کرد که آنها تمایل به ادامه همکاری داشتند اما موسیمانه اصرار به جدایی داشته است.
جنجال جشن سکوت و بدقولی عربستانی‌ها
موسیمانه پس از جدایی از الاهلی مصر راهی الاهلی عربستان شد. او توانست این تیم را که به لیگ دسته یک عربستان سقوط کرده بود، به سطح اول فوتبال عربستان بازگرداند اما درست پس از قهرمانی در لیگ دسته یک همه چیز به هم ریخت. بازیکنان الاهلی پس از قهرمانی در لیگ دسته یک فوتبال عربستان بدون انجام خوشحالی، سکوت کردند که به مذاق موسیمانه خوش نیامد؛ چرا که بر این باور بود که این حرکت توهین به باقی تیم‌هاست. با این حال دلیل جدایی او از الاهلی چنین ماجرایی نبود.
در اتفاقی عجیب آن هم درست در زمانی که صندوق سرمایه‌گذاری سعودی مالکیت الاهلی را در اختیار گرفته بود و رونالدو را به النصر و بنزما را به الاتحاد آورده بود، شش ماه آزگار دستمزد موسیمانه پرداخت نشد و او در نهایت به همین خاطر از الاهلی جدا شد. موسیمانه در آن زمان به کنایه گفت: «امیدوارم یک درصد از حقوق بنزما را به من بدهند!» با این حال باشگاه الاهلی مطالبات موسیمانه را نداد تا او را به این شکل مجبور به جدایی کند؛ چرا که در قرارداد موسیمانه قید شده بود که در صورت صعود الاهلی به سوپرلیگ عربستان قراردادش تمدید خواهد شد اما عربستانی‌ها به دنبال مربی دیگری بودند.
جدایی از الوحده به دلیل تفاوت دیدگاه‌ها
در حالی که موسیمانه در قاره آفریقا به‌ندرت تیم عوض می‌کرد اما با خروج از این قاره و ورود به آسیا، تغییرات زیاد و تیم‌های بسیاری را تجربه کرد. پس از الاهلی عربستان، الوحده امارات مقصد جدید موسیمانه بود. با این حال حضور در الوحده کوتاه‌مدت‌ترین دوره مربی‌گری موسیمانه بود. او تنها پس از ۱۰ بازی، کسب شش پیروزی و چهار باخت از الوحده جدا شد اما نه در آرامش، بلکه با انتقاد شدیدش از مدیران باشگاه الوحده. موسیمانه هنگام جدایی از الوحده از نبود دیدگاه مشترک میان او و مدیران باشگاه انتقاد کرد؛ چرا که مدیران الوحده هنوز با این واقعیت که ۱۳ سال است هیچ عنوانی را کسب نکرده‌اند، کنار نیامده بودند.
موسیمانه همچنین معتقد بود که به خاطر کسب نتایج ضعیف اخراج نشده؛ چرا که دو بازی آخرش را برده بود. البته آنطور که این مربی اهل آفریقای جنوبی می‌گوید او از بازی ششم گفته بود که باید هر چه سریع‌تر تصمیم به جدایی بگیرد. در پایان هم با کنایه‌ای سنگین الوحده را ترک می‌کند: «من و دستیارانم هفت، هشت سال موفق داشتیم و عناوین مختلفی را برده‌ایم اما آنها (الوحده) ۱۳ سال است که چیزی نبرده‌اند. پس فکر می‌کنم که باید مسیرمان را جدا کنیم.»
دومین پروژه شکست‌خورده در آسیا
موسیمانه در شرایطی در میانه فصل هدایت ابها در لیگ عربستان را قبول کرد که این تیم برای بقا می‌جنگید با این حال حضورش جواب نداد و ابها با شکست هفته آخر مقابل الحزم به لیگ دسته یک عربستان سقوط کرد. این اتفاق در شرایطی رخ داد که ابها توانسته بود تا هفته یکی مانده به آخر خودش را از منطقه سقوط خارج کند. ابها در آن فصل از سوپرلیگ عربستان عملکرد دفاعی بدی داشت و ۳۱ گل در ۱۳ بازی آخرش دریافت کرد. این تیم در مجموع با ۸۷ گل خورده بدترین خط دفاعی آن فصل را به نام خود ثبت کرد.
هدف اصلی موسیمانه از مربی‌گری
پیتسو موسیمانه در برهه‌های مختلف هدفش از مربی‌گری را عنوان کرده است. به عنوان مثال پس از جدایی از الاهلی مصر گفت: «من به دنبال پروژه درست هستم. سعی می‌کنم با هدف خلق ستاره‌های فردا، فوتبالیست‌های جوان را پرورش دهم.»
دیدگاه ها