این روزها و در میانه آتش و تنش در غرب آسیا، علی لاریجانی به شام سفر کرد. او به عنوان نماینده ویژه مقام معظم رهبری، تهران را به مقصد دمشق و بیروت ترک گفت تا حامل پیام مهمی برای لبنان، سوریه و جریان مقاومت باشد.
توکلی_روزنامه خراسان/ این سفر لاریجانی یادآور سفر سال ۹۷ او به چین بود. جایی که روابط تهران - پکن در هاله ای از ابهام بود و لاریجانی در راس هیئتی بلندپایه به چین سفر کرد تا در دوره پس از خروج آمریکا از برجام بتوانند همکاری‌های اقتصادی خود با بلوک شرق را گسترش دهند. حالا این روزها گفته میشود که نقش ایران در سوریه کمرنگ شده است. ایران به عنوان تنها متحد بشار اسد، دولت او را از تحولات ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷ به سلامت عبور داد. در این میان اما گفته میشود که روابط اقتصادی میان ایران و سوریه کمرنگ است و دیگر کشورها گوی سبقت را از تهران ربوده اند. به عنوان نمونه نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوریه ابتدای امسال به صراحت اعلام کرد که «سوریه در سال ۲۰۲۳ یک میلیارد دلار کالا به سراسر جهان صادر و در این سال ۵ میلیارد دلار کالا وارد کرده بود، با این حال ارزش صادرات ایران به سوریه در این سال ۲۵۰ میلیون دلار بوده است.» این یعنی ایران کمتر از یک بیستم بازار سوریه را در اختیار دارد. پیشی گرفتن دیگر کشورها و تامین منافع اقتصادی دمشق باعث شد که در برخی مواقع موضع بشار همراستا با تهران نباشد. نمونه بارزش امضای بحث برانگیز سوریه پای بیانیه ادعایی امارات مبنی بر تملک این کشور بر جزایر سه گانه ایرانی بود. حالا به نظر، لاریجانی به عنوان نماینده ویژه مقام معظم رهبری پا به سوریه گذاشته تا روابط تهران - دمشق همچون سه چهار دهه گذشته به قوت خود پایدار بماند و رنگ نبازد. در تایید این گفتار حسام رضایی، فعال سیاسی نوشته است:« به نظر میرسد ماموریت اصلی لاریجانی در این سفر، تلاش برای «حفظ اسد در دایره مقاومت» و پرهیزدادن او از افتادن در دام اعراب نزدیک به اسرائیل باشد. چندی پیش در خبرها آمد که امان و ابوظبی در حال رایزنی با دمشق برای جبران گسترده خرابی‌ها در سوریه در ازای دورشدن این کشور از محور تهران هستند. اما سپردن این ماموریت ویژه به لاریجانی، فارغ از ابعاد منطقه‌ای، واجد سویه‌های سیاسی مهم در داخل نیز هست. فرزند سوم میرزا هاشم آملی درحالی به دمشق رفته که دو بار رد صلاحیت توسط شورای نگهبان، او را رسما از گردونه معادلات سیاست در ایران تا حد زیادی خارج کرده است. اکنون با ماموریت در شام، میتوان این انتظار را داشت که علی لاریجانی مجددا در سپهر سیاسی ایران احیا شود. البته اگر این احیا در تمام ابعادش نیز محقق نشود، میتوان لاریجانی را یگانه مردی پنداشت که نظام سیاسی برای گشودن گره‌های خارجی، او را بیشتر از سایر ذی‌نفعان، معتمد و مستعد به شمار می‌آورد. لاریجانی پیشتر در سال ۹۷ نیز مامور بازسازی روابط خارجی ایران، این بار با چین شده بود. پکن در آن برهه از نوع رفتار دولت وقت که خود را مستظهر به برجام و مستغنی از ارتباط با چین -و ایضا روسیه- می‌دید، شدیداً گلایه‌مند بود و پس از خروج ترامپ از برجام، تهران مجدداً مترصد گردش به شرق و رفع سوءتفاهم‌ها شد. به همین منظور لاریجانی اسفند ۹۷ به پکن رفت و دور جدید رفت و آمدها با چینی‌ها را بنیان نهاد؛ بنیادی که دو سال بعد، به عقد برنامه راهبردی ۲۵ ساله انجامید.» اما نفس حضور لاریجانی در غرب آسیا همچون حضور قالیباف و عراقچی در بیروت، حائز اهمیت و شجاعانه بود. آن طور که برخی رسانه ها اعلام کردند چه در هنگامه حضور لاریجانی در دمشق و چه پس از حضورش در لبنان رژیم صهیونیستی چند منطقه در نزدیکی وی را بمباران کرد. حضور لاریجانی در لبنان نیز مورد توجه تحلیلگران قرار گرفت بهویژه اینکه او حامل پیامی از طرف رهبر انقلاب برای نبیه بری رئیس پارلمان لبنان بود. به باور تحلیلگران لاریجانی حامل پیام های مهم برای بیروت بوده است؛ نخست آنکه حمایت ایران از موضع رسمی دولت و مقاومت لبنان مبنی بر عدم پذیرش هرگونه اصلاحیه در قطعنامه ۱۷۰۱ را به مقامات لبنانی برساند. دیگر آنکه از توانایی ایران برای مشارکت در بازسازی و تعهد کشورمان به تامین نیازهای لبنان در مواجهه با رژیم صهیونیستی خبر دهد.
انتقال پیام رهبر معظم انقلاب به نبیه بری
لاریجانی در حاشیه سفرش به لبنان در جمع خبرنگاران نیز حاضر شد و در لابهلای سخنانش به خوبی نشان داد که ایران تحولات غرب آسیا را در چارچوب استقلال کشورهای مقاومت دنبال میکند و همزمان با حمایت از گروه های مقاومت بنای مداخله در این کشورها را ندارد. در همین راستا او در پاسخ به سوالی اعلام کرد که «حزب‌ا... جریان رشیدی است. مردم لبنان مطلع هستند که چه اقدامی بکنند.ما در همه شرایط از مقاومت حمایت می‌کنیم، اما خود مقاومت می‌داند چه بکند.» لاریجانی همچنین در پاسخ به سوال یک خبرنگار مبنی بر این که «عده‌ای می‌گویند ایران از مقاومت دست برداشته» گفت:«فکر کنم شما حرف‌های شوخی را خیلی جدی می‌گیرید!» او لحظاتی بعد با حالت تند و قاطعانه رو به خبرنگاری که از او این سوال را پرسیده بود اعلام کرد که اساسا چه کسی این حرف را زده است. لاریجانی همچنین در واکنش به پرسشی مبنی بر این که «آیا پیامی از رهبر انقلاب به نبیه بری داشته است»، این موضوع را تأیید کرد.
چرا لاریجانی بله، دیگران نه؟
در این میان اما از منظر سیاست داخلی سفر علی لاریجانی به عنوان نماینده ویژه مقام معظم رهبری به شام مورد توجه کاربران و تحلیلگران ایرانی قرار گرفت. آنان با اشاره به این که او دوبار توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شده، این سفر را قابل تامل دانستند . در همین زمینه عبدالرحیم انصاری نوشت :« لاریجانی فرستاده ویژه رهبر معظم انقلاب در دیدار با بشار اسد و مقامات بلندپایه سوریه و احتمالا لبنان است. فارغ از آن که قرار است کدام پیام را برساند و چه پروژه ای را پیش ببرد، انتخاب وی از جانب حضرت آقا ناظر بر موضوعات تکنیکی و تاکتیکی مهمی در سطح منطقه و البته حاوی پیام های مهمتری برای سیاسیون و فعالان حوزه سیاست، دیپلماسی و رسانه در داخل است. حالا چرا لاریجانی بله دیگران نه؟ پاسخ این سوال به قابلیت هایش، شناخت و اعتماد رهبری از وی و نوع سیاست ورزی مورد نیاز در مقطع فعلی و متناسب با شرایط کشور و منطقه ارتباط دارد؛ و خلاصه اینکه هر آنکه را عده خاصی در جریان موسوم به انقلابی تکفیر کردند، طردشده از نظام ندانید.» کاربر دیگری نوشت: «سفر علی لاریجانی به سوریه و لبنان بعد از دوبار رد صلاحیت توسط شورای نگهبان از وقایعی است که فقط این جا میافتد.»
دیدگاه ها