نسل طلایی خودخوانده!

طارمی، شجاع خلیل‌زاده، بیرانوند و... در هر فرصتی مدعی می‌شوند بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال کشورمان هستند؛ یکی دیگری را بهترین دروازه‌بان تاریخ می‌خواند و آن یکی هم رفیقش را بهترین مهاجم، درحالی‌که بازیکنان خیلی این عناوین را رد و بدل می‌کنند؛ اما کارشناسان، پیش کسوتان و حتی بسیاری از مردم چندان موافق این لقب نیستند. بازیکنان صعود آسان و پشت سرهم به جام‌جهانی را مهم‌ترین علت چنین عنوانی می‌دانند و از این هم نمی‌گویند که اگر صعود به جام جهانی با نتایجی که اسکوچیچ کسب کرد، دستاورد مهمی بود چرا علیه او و به نفع کی‌روش اقدام کردند تا مقابل انگلستان ۶ تایی شوند؟ یا چرا دستاورد صعود به جام جهانی ۴۸ تیمی آینده را از الان نقد کرده‌اند؛ درحالی‌که در همین مسیر آسان هم فوتبال باکیفیت و تماشاگرپسندی را ارائه نکردند. بازیکنان تیم ملی در حالی خود را نسل طلایی می‌دانند که از تفاوت جدی امکانات خودشان با تیم ملی در دهه‌های شصت و هفتاد هیچ نمی‌گویند؛ از حواله خودرو و ... نمی‌گویندقطعاً این نسل از فوتبال ما استعدادهای خوبی داشته، مردم را شاد کرده اما کاش به‌جای مردم تصمیم نمی‌گرفت و انتخاب نسل طلایی را به‌عهده فوتبالی‌ها می‌گذاشت. این‌که نسل طلایی چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد و دستاوردهای این تیم به چنین عنوانی می‌آید یا نه؟ این‌که آیا نسل طلایی را فقط باید از نظر فنی معرفی کرد یا محبوبیت هم در آن موثر است و واکنش‌های مختلف به این موضوع را طی چند وقت اخیردر این پرونده بررسی کرده‌ایم.

​​​​​​​علیرضا بیرانوند: بهترین نسل تاریخ فوتبال ایران هستیم
دروازه‌بان تیم‌ملی فوتبال کشورمان درباره تیم‌ملی فعلی گفته: «من با قدرت می‌گویم این نسلی که من بودم بهترین نسل تاریخ فوتبال ایران است. ما قبل از انقلاب سه دوره قهرمان جام ملت‌ها شدیم و سال‌ها باید مدیون پیش کسوتان باشیم اما به‌نظرم این نسل(تیم‌ملی فعلی) یکی از بهترین نسل‌هاست. می‌گویند تا حالا برنز هم نگرفته است اما چرا به برنز ربط می‌دهید؟ با همین نسل چهار دوره متوالی به جام‌جهانی می‌رویم.»

 

جواد خیابانی: مردم این ملی‌پوشان را دوست ندارند...
گزارشگر باسابقه‌ تلویزیون که این روزها یکی از منتقدان جدی تیم‌ملی فوتبال است، چند روز پیش با حضور در یک برنامه‌ تلویزیونی برای چندمین بار در چند وقت اخیر ملی‌پوشان را مخاطب صحبت‌هایش قرار داد و گفت: «در پدیده‌های اجتماعی نباید فاصله گذاری شود. هیچ پدیده اجتماعی حق ندارد خودش را جدا از جامعه‌اش بداند. تیم ملی ما خودش را جدا از جامعه می‌داند. سوگلی شدند، جدا شدند. آن‌ها خودشان را تافته جدابافته می‌دانند اما این گونه نیست. شما عضو این جامعه هستید. همه چیز کاملا مشخص است. بازیکن تیم ملی فوتبال ایران، تو افتخار من هستی، تو متعلق به من هستی، آیا با این رفتارتان نشان می‌دهید که متعلق به من هستید؟ به همین دلیل است که مردم دوستتان ندارند. بچه‌های ملی پوش فخر نفروشید، شما دوست داشتنی هستید. یک لحظه به زندگی گذشته‌ خودتان برگردید که هیچ چیزی در زندگیتان نیست. نه زمین فوتبالی دارید و نه باشگاهی، نه لباسی و نه کفشی!» 

 

مهدی طارمی: چرا از ما انتظار پیشرفت دارید؟
مهاجم تیم‌ملی گفته: «نمی‌خواهیم خودمان را با کسی مقایسه کنیم، ولی چه‌چیزی به بازیکنان داده‌اید که از آن‌ها پیشرفت می‌خواهید؟ دوست‌مان در تلویزیون می‌گوید با یک دست و پا به جام‌جهانی می‌رویم؛ شما با دو دست و دو پا نبردید! شما به زور دقیقه ۹۰ و در پلی‌آف و آن داستان‌ها بردید. چهار دوره پیاپی تیم‌ملی به جام‌جهانی رفته ولی در کل تاریخ و ۲۰۰سال قبل از آن چهار بار نرفتید».


 

علی پروین: همه نقد داریم
سرمربی پیشین تیم‌ملی فوتبال کشورمان به تازگی درباره عملکرد تیم‌ملی کشورمان در مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ گفته: «همه نقد داریم. نظر من این است که باید از عملکرد نیمه دوم تیم مقابل کره شمالی انتقاد کنیم. نمی‌شود که همیشه به به و چه چه کرد. خود قلعه‌نویی هم مصاحبه کرد و گفت که بد بازی کردیم. عقل او هم می‌رسد که در نیمه دوم خیلی بد بودیم. در حال حاضر ۴۸ تیم به جام جهانی می‌روند، اما زمان ما ۱۶ تیم در جام جهانی حضور داشتند و یک تیم از قاره آسیا صعود می‌کرد. هر سالی هم که ایران به جام جهانی رفته در گروه خود چهارم شده است. باید سعی کنیم که یک پله بالا برویم».


 

علیرضا جهانبخش: نمی‌توانم بگویم نسل طلایی هستیم
او در پاسخ به این سوال: «تیم‌ملی ایران که شما کاپیتان آن هستید، بازیکنان خوب زیادی مثل طارمی و آزمون دارد؛ آیا خود را نسل طلایی ایران می‌دانید؟» این‌طور پاسخ داده است: «برای من بسیار سخت است که در مورد این موضوع صحبت کنم، چون هنوز بخشی از این تیم هستم. من نمی‌توانم برچسب نسل طلایی را به تیم فعلی ایران بدهم. ما در دهه ۹۰ و ۲۰۰۰ هم تیم‌های خوبی داشتیم. چیزی که ما را عالی می‌کند، سهولت راهیابی به جام‌جهانی است. ما به راحتی در ۳ دوره گذشته به جام‌جهانی راه یافتیم اما توقع بیشتری از نسل فعلی است. ما می‌توانستیم قهرمان آسیا شویم اما مقابل قطر شکست خوردیم. در کل خیلی از ما مثل آزمون و طارمی در اروپا خوب کار کرده‌ایم».


 

خداد عزیزی: نسل ۹۸ طلایی است
غزال تیزپای آسیا درباره نسل طلایی فوتبال کشورمان گفته: «مردم و خبرنگاران همیشه می‌گویند نسل ۹۸ طلایی است. اگر ۱۰ بار دیگر هم به جام‌جهانی صعود کنیم، باز هم از تیم ۹۸ به عنوان نسل طلایی یاد می‌کنند. پیشنهاد من به بازیکنان فعلی هم این است که قضاوت را به مردم بسپاریم و نتیجه را اعلام کنند که کدام تیم بهتر است». او درباره این که کدام تیم محبوب‌تر است هم گفته: «من درباره این قضایا بحث نکرده‌ام. باید کنار دایی بازی می‌کردید تا بدانید چه آدم متفاوتی در فوتبال است. دایی شناسنامه فوتبال ایران است و بدون تعارف باید گفت. ما درباره فوتبال حرف می‌زنیم، اما در رابطه با محبوبیت، مردم باید نظر بدهند. من می‌توانم درباره امثال علی دایی، کریم باقری، احمدرضا عابدزاده و ... صحبت کنم، ولی در مجموع با قیاس کردن موافق نیستم و دوست ندارم درباره آن حرف بزنم».

 

مهدی پاشازاده: مهم ترین تفاوت دایی و طارمی در محبوبیت است
مدافع سابق تیم‌ملی درباره مقایسه‌ای که نسل فعلی تیم‌ملی با نسل سال ۱۹۹۸ می‌شود، گفته: «چندجا گفته‌ام مقایسه کردن دو نسل درست نیست، چون همه نسل‌ها زحمت کشیده‌اند و تلاش کرده‌اند تا افتخارآفرینی کنند ولی ما محبوب دل مردم شدیم و این سعادت بزرگی است. علی دایی و طارمی بهترین‌های تاریخ هستند ولی چیزی که دایی دارد، محبوبیت است. همه عزیز هستند و واقع مثلا «سعید عزت‌اللهی» پسر خیلی خوب و بازیکن خوبی است ولی من نمی‌توانم او را با کریم باقری مقایسه کنم».


 

افشین پیروانی: بپذیریم تیم‌ملی خوب بازی نمی‌کند
بازیکن سابق تیم‌ملی بعد از پیروزی پرسپولیس در جام‌حذفی درباره جو ایجاد شده و انتقاد از تیم‌ملی بیان کرد: «باید واقع‌بین باشیم. تیم ملی خیلی خوب بازی نمی‌کند. این که بگویند سهم می‌خواهند و بگویند با ما مشکل دارند، درست نیست. تیم ملی برای همه است و اگر نتیجه بگیرد و به جام‌جهانی برود به نفع من افشین پیروانی هم است... بازیکنان تیم ملی وقتی مصاحبه می‌کنند، می‌گویند در دو، سه بازی آخر از نیمه دوم راضی نبودیم. پس حق بگوییم و اگر انتقاد می‌کنیم لحن انتقاد مودبانه باشد تا خدایی نکرده کنش و واکنش صورت نگیرد. به عنوان کسی که در فوتبال هستم شرایط تیم ملی باید از لحاظ فنی بهتر شود و باید یک مقدار جوان گرایی صورت گیرد».


 

هاشم بیگ‌زاده: دست آخر باید بین مردم زندگی کنید
بازیکن سابق فوتبال به تازگی درباره عملکرد تیم‌ملی در انتخابی جام‌جهانی ۲۰۲۶ گفت: «منصفانه نقد و صحبت کنید. تیم ملی برای همه مردم است، انتقاد همیشه سازنده است اما انتقادی که منصفانه باشد و کمک فنی کند. ببینید عربستان با آن همه هزینه می‌آید به اندونزی می‌بازد یا کره‌جنوبی از فلسطین با آن شرایط مساوی می‌گیرد. شما ببینید اگر این اتفاقات برای تیم‌ملی می‌افتاد و چنین نتایجی می‌گرفت، چه کار می‌کردید؟ قطر که دو دوره قهرمان جام ملت‌های آسیا شده می‌آید، ۵-۰ به امارات می‌بازد». او اما خطاب به بازیکنان تیم‌ملی هم می‌گوید: «ما پیش از شما به جام جهانی رفتیم و من پنج شش قهرمانی در لیگ دارم. در بالاترین سطح، فوتبال بازی کردم. اما این قهرمانی‌ها تمام می‌شود، باید خاطرات خوب بسازید و در کنار مردم باشید. دست آخر باید بین مردم زندگی کنید... . بازیکنان تیم‌ملی به دنبال حواله بودند و می‌گویند ما بهترین نسل فوتبال ایرانیم، جواب تمام انتقادها را هم می‌دهند، این اتفاقات باعث کم شدن محبوبیت آن ها شده است».

 

حسین کنعانی‌زادگان: مقایسه نسل‌های تیم‌ملی باعث شکاف می‌شود
مدافع تیم‌ملی فوتبال ایران درباره جنجالی‌شدن مقایسه نسل‌های ملی‌پوشان می‌گوید: «ببینید بحث من این است که هیچ مقایسه‌ای در بحث ملی نباشد. بحث کری باشگاهی و ... متفاوت است. اما نسل قدیمی و ستاره‌های آن دوران هم قطعا افتخارات بزرگی داشته‌اند که فعلا از دسترس ما خارج بوده است. نسل کنونی هم شاید یک قهرمانی آسیا به ملت ایران بدهکار باشد. همان طور که اتفاقات مهمی را به قول شما بابت صعود چند باره به جام جهانی رقم زده‌ایم و تنه به تنه بزرگان فوتبال دنیا حاضر شدیم. من به شخصه برای تمام نسل‌های فوتبال ایران که افتخار حضور در تیم ملی را داشتند، احترام قائلم و کار آن ها را بزرگ و ارزشمند می‌دانم و بحث این چنینی قطعا کمکی به هیچ کدام از ما نمی‌کند و شما نمی‌توانید باعث شکاف شوید».


 

حشمت مهاجرانی: جواد خیابانی، درست و منطقی گفت
آن زمان که مهاجرانی و شاگردانش، تیم‌ملی را به جام‌جهانی رساندند، سهمیه کل قاره آسیا و اقیانوسیه تنها یک تیم بود، نه مثل حالا که از آسیا ۸ تیم به همراه یک سهمیه غیرمستقیم توانایی حضور در جام جهانی را دارند. «مهاجرانی» درباره بالاگرفتن بحث بین اعضای تیم‌ملی و جواد خیابانی در روزهای اخیر می‌گوید: «نکاتی که جواد خیابانی گفت، کاملا منطقی و عقلانی بود. خط دفاع ما آسیب‌پذیر است؛ خیابانی گفت اگر با این خط دفاع به جام جهانی برویم و مقابل تیم‌های قدرتمند قرار بگیریم، چه کار خواهیم کرد؟ این انتقاد سازنده بود. انتقاد بر مبنای غرض ورزی نبود و قلعه نویی باید از این انتقاد استقبال کند و قطعا او هم بازی تیمش را در نیمه های دوم دیده است. همه می‌توانند درباره تیم‌ملی صحبت کنند، چون تیم‌ملی متعلق به شخص خاصی نیست و به تمام جامعه‌ای که ما در آن زندگی می‌کنیم، تعلق دارد».

نسل طلایی در چه زمینه‌ای؟
این نسل نه در جام جهانی نتایج ویژه‌ای رقم زده نه در جام ملت‌ها، نه مرد سال آسیا شدند و...
آیتم‌های مختلفی برای انتخاب یک نسل از بازیکنان به‌عنوان نسل طلایی می‌توان در نظر گرفت که بازیکنان حاضر حائز بیشتر آن شرایط نیستند.نسل طلایی در ادبیات فوتبالی دنیا و کشورمان می‌تواند چند شرط داشته باشد و مهم‌ترینش این است که براساس همان شرایط، در بین کارشناسان و مردم این عنوان به بازیکنان نسلی اطلاق شود. در ادامه این شرایط را براساس فوتبال خودمان بررسی می‌کنیم:
۱. کسب نتایج ویژه در جام جهانی
تیم ملی فعلی با اسکوچیچ به جام جهانی رفت، آن‌هم جام جهانی ۳۲ تیمی، درحالی که سال ۱۹۷۸ با مربی وطنی به جام جهانی ۱۶ تیمی رفته بودیم، یعنی حتی اگر در جام جهانی قطر بازیکنان از گروه‌شان صعود می‌کردند به جمع ۱۶ تیم می‌رفتند و به جایگاه تیم مهاجرانی و نسل پروین و حجازی می‌رسیدند. اما در بهترین قرعه و شرایط ممکن، بعد از سنگین‌ترین باخت تاریخ ایران در جام جهانی، با پیروزی مقابل ولز و باخت مقابل آمریکا، درحالی‌که فقط یک مساوی برای صعود لازم داشتند از این مهم بازماندند.
۲. قهرمانی در جام ملت‌های آسیا
نسل فعلی فوتبال ما در دو مقطع با تیم کی‌روش در جام ملت‌های ۲۰۱۹ و با هدایت قلعه‌نویی در جام ۲۰۲۳ قطر به جمع چهار تیم نهایی جام ملت‌ها صعود کرد. تیم کی‌روش با باخت سنگین و رفتارهای غیرحرفه‌ای مقابل ژاپن خاطره بسیار تلخ و بدی را به‌جا گذاشت؛ تیم قلعه‌نویی هم مقابل قطری حذف شد که چند وقت قبل با نتیجه‌ای پرگل شکستش داده بود. بماند که در مقاطع مختلف تیم‌های ما نتایج بهتری را کسب کرده بودند؛ از جمله دوبار قهرمانی پشت سرهم در این رقابت‌ها، یا مثل تیم مایلی‌کهن که قهرمان نشد اما با نمایش چشم‌نوازی فوتبال آسیا را تکان داد.
۳. درخشش لژیونرها
فوتبال ما در مقاطع مختلف لژیونرهای موفقی در سطح تیم‌های اروپایی داشته؛ اما در بین نسل فعلی تنها بازیکنی که توانست در لیگ‌های اروپایی استمرار داشته باشد، طارمی بود. سردار که چند وقت یک‌بار خبر انتقالش به تیم‌های بزرگ شنیده می‌شد بعد از نیمکت نشینی در لورکوزن و رم به امارات رفت. جهانبخش در لیگ انگلستان نیمکت‌نشین بود. بقیه هم در حد لیگ‌های درجه ۲ مثل یونان و... بازی کردند. دروازه‌بان پرمدعای این نسل یعنی بیرانوند هم دو فصل در پرتقال و بلژیک نیمکت‌نشین بود. بماند که اساساً نسلی از بهترین‌های ما مثل پیوس و... به‌خاطر شرایط خاص فوتبال کشور فرصت دیده شدن را نداشتند، وگرنه این نسل به راحتی خودشان را طلایی اطلاق نمی‌کردند.
۴. محبوبیت و مردمی بودن
فوتبالیست‌های قدیمی از همه نظر شبیه مردم بودند؛ از مدل مو و پوشش، تا حال و هوا و خودرو و... علی منصوریان، استیلی، شاهرودی، مهرداد میناوند و... همگی ادبیات کوچه‌بازاری و مردمی داشتند؛ شاید برخی رفتارهای‌شان حرفه‌ای نبود و امثال خداداد هم از این موضوع لطمه دیدند اما فاصله زندگی‌شان با مردم زیاد نبود. حتی اگر پولدار بودند بین مردم زندگی می‌کردند. از کریم باقری، مهدوی‌کیا و دایی بگیرید که حتی بعد از حضور در لیگ‌های اروپایی و کسب موقعیت‌مالی بازهم شخصیت‌شان تغییر نکرد تا امثال عابدزاده، محرمی، زرینچه و... که هیچ‌وقت قبل و بعد از شهرت تغییر نکردند. حتی در مقاطعی که تحصیلات در جامعه فراگیر نبود، بسیاری از فوتبالیست‌های ما تحصیل‌کرده‌تر از نسل امروزی‌ها بودند، یعنی نمی‌توان یک نسل طلایی را فقط با نتایج مقایسه کرد که حتی نسل طارمی و بیرانوند در مقابل قبلی‌ها که به دفعات بازیکن سال آسیا شدند و... از حیث دستاورد فنی حرفی برای گفتن ندارند، بلکه به لحاظ محبوبیت هم چند گام عقب‌تر هستند و همین طلبکاری از جامعه و تاکیدشان روی نسل طلایی بودن مقدار محبوبیت‌شان را کم هم کرده است.