طرح توسعهطلبانه اسرائیل از سرزمینهای اشغالی به بلندیهای جولان و کوههای جبلالشیخ رسید؛ آیا با این پیشرویها، رژیم صهیونیستی همچنان در پی تحقق رؤیای «اسرائیل بزرگ» است؟
فاطمه ملک زاده- روزنامه خراسان/شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی از سفر محرمانه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر این رژیم، به منطقه اشغالی جبلالشیخ در خاک سوریه خبر داده است. او در این سفر با یسرائیل کاتس، وزیر جنگ، هرتسی هالوی، رئیس ستاد ارتش، رونن بار، رئیس شاباک و فرمانده منطقه شمالی ارتش رژیم صهیونیستی همراه بود. این اقدام در حالی صورت گرفت که منابع غربی پیشتر اعلام کرده بودند نتانیاهو در مسیر سفر به قاهره برای مذاکره درباره توافق آتشبس در غزه است.
به گفته یک منبع محلی سوری، بخشی از نظامیان صهیونیست از محور سد الرقاد در نزدیکی صیدا در جولان اشغالی عقبنشینی کرده و به سمت تل الساقی در بلندیها حرکت کردهاند. این منطقه که مشرف به دریاچه یرموک و حومه جنوبی قنیطره است، به دلیل منابع آبی و موقعیت استراتژیک، هدف اصلی پیشرویهای اشغالگران بوده است. همزمان، رژیم صهیونیستی بخش دیگری از نیروهای خود را در محور ممتد میان پادگان ۷۴، الرقاد و طعیم مستقر کرده و تجهیزات ارتباطی پیشرفتهای در بلندیهای قرص النقل در حومه قنیطره نصب کرده است.رژیم صهیونیستی از زمان سرنگونی نظام بشار اسد، با بهرهبرداری از بحران داخلی سوریه، ضمن بمباران مناطق مختلف، به اشغال بخشهایی از جنوب این کشور پرداخته است. هدف این رژیم، تسلط بر منابع طبیعی و گسترش خطوط امدادی خود به سمت لبنان است. این تحرکات نشاندهنده افزایش تلاشهای تلآویو برای تغییر موازنه قدرت در منطقه است.
چشمانداز اسرائیل؛ تهاجم به سوریه و نقشههای اشغالگرانه تلآویو
حملههای گسترده رژیم صهیونیستی به غزه، لبنان و تهاجم اخیر به سوریه به وضوح نشان میدهد که مقامات اسرائیلی با برنامهریزی دقیق، نقشههای توسعهطلبانهای برای غرب آسیا در سر دارند. این اقدامات که از زمان شروع درگیریها در غزه و لبنان تاکنون ادامه یافته، بیانگر اراده تلآویو برای تحکیم موقعیت خود در منطقه و تحقق رویای دیرینهای است که در هشت دهه گذشته همواره در ذهن سران رژیم صهیونیستی وجود داشته است. در این زمینه، پروژهای که به تازگی توسط بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد، بهطور خاص به «اسرائیل بزرگ» اشاره دارد؛ طرحی که اولین بار توسط تئودور هرتزل، بنیانگذار صهیونیسم، مطرح شد و شامل سرزمینهایی از نیل در مصر تا فرات در عراق میشود.
کریدور جدید اسرائیل؛ تهدیدات امنیتی و پیامدهای آن برای منطقه
رژیم صهیونیستی با اقدامات خود در سوریه، بهویژه در بلندیهای جولان اشغالی، سعی دارد به مرحله جدیدی در تحقق این آرمان نزدیک شود. پروژه ساخت و ساز در امتداد مرز سوریه و اسرائیل و ایجاد کریدوری که از جولان به فرات متصل شود، نشاندهنده اراده تلآویو برای گسترش نفوذ خود به سرزمینهای بیشتر است. اگر این پروژه تکمیل شود، اسرائیل قادر خواهد بود بهطور مستقیم مرزهای خود را تا عراق گسترش دهد و در عین حال کنترل مناطق استراتژیک را در دست بگیرد.
اما این طرح با چالشهای زیادی روبهروست. نخستین مسئله این است که این کریدور طولانی و مستلزم ایجاد پایگاههای نظامی متعدد در طول مسیر خواهد بود. این امر هزینههای سنگینی به اسرائیل تحمیل خواهد کرد، در حالی که اقتصاد این رژیم تحت تأثیر جنگهای متعدد در غزه و لبنان قرار گرفته و قادر به تأمین هزینههای چنین پروژهای نیست. علاوهبراین، امنیت این مسیر تحت تهدیدات متعدد از سوی نیروهای سوری، نیروهای مقاومت در لبنان و عراق و دیگر گروههای مسلح قرار خواهد داشت.از سوی دیگر، ایجاد این کریدور به اسرائیل این امکان را میدهد که علاوه بر کنترل مناطق جدید، بهویژه منابع انرژی در شرق سوریه و کردستان، روابط خود را با اقلیتهای عربی و کرد تقویت کند. این امر میتواند به تشدید تنشها با ترکیه و ایران منجر شود که هر دو کشور تعهد خود را به حفظ وحدت سوریه اعلام کردهاند. ترکیه و ایران در برابر هرگونه تلاش اسرائیل برای تقسیم سوریه یا تقویت حضور کردها در این کشور، واکنش نشان خواهند داد.علاوهبر این، حضور روسیه در سوریه یکی دیگر از موانع مهم ایجاد این کریدور است. روسیه که از ابتدا حامی دولت بشار اسد بوده و بهطور فعال در جنگ سوریه حضور دارد، هرگونه تغییرات استراتژیک در این کشور را تهدیدی برای نفوذ خود در منطقه میداند. در این راستا، روسیه ممکن است با اقدامات نظامی یا دیپلماتیک مانع از تحقق این پروژه شود.در نهایت، اگر رژیم صهیونیستی موفق به احداث این کریدور شود، پیامدهای امنیتی و سیاسی آن میتواند موازنه قوا را در منطقه بهطور جدی تغییر دهد. این اقدام علاوه بر افزایش تنشها میان اسرائیل و کشورهای همسایه، احتمالاً به درگیریهای گستردهتری در سوریه و عراق منجر خواهد شد. ترکیه و ایران بهطور خاص آمادهاند تا در برابر این پروژه ایستادگی کنند و احتمال دارد با حمایت از گروههای مسلح در سوریه و عراق، چالشهای امنیتی جدیدی برای اسرائیل ایجاد کنند. بهطور کلی، این پروژه علاوه بر ابعاد اقتصادی، نظامی و سیاسی، میتواند به یک بحران امنیتی پیچیده در خاورمیانه تبدیل شود.
دیدگاه ها