رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: ایران سومین کشور تربیت‌کننده مهندس در دنیا با رقمی حدود ۲۳۰ هزار مهندس در سال است. این در حالی است که رشته های مهندسی با اشتغال صرفا ۴۱ درصد فارغ التحصیلان در مشاغل مرتبط، وضعیت نامناسبی از جهت اشتغال دارند و در چنین شرایطی مشخص نیست رتبه سوم تربیت مهندس در جهان و تولید انبوه مهندسان بیکار چه دستاوردی محسوب می شود که یک مقام رسمی روی آن مانور می دهد.
به گزارش ایسنا، حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه در آیین ۵۰ سالگی جامعه مهندسان مشاور کشور اظهار کرد: ایران سومین کشور تربیت‌کننده مهندس در دنیا با رقمی حدود ۲۳۰ هزار مهندس در سال است. یکی از ظرفیت‌های بزرگ ما تربیت مهندس است و رکن بعدی پتانسیل‌های کشور ماست. ما در چهار فصل سال در هر سوی اقلیم‌مان در هر وقتی از سال از لحاظ جوی یک نوع آب و هوایی را دارا هستیم و مرز گسترده دریایی، هفتمین کشور بزرگ جهان از لحاظ معادن، دومین کشور جهان از لحاظ ذخایر اثبات شده گاز، ۱۱ بندر بسیار مهم و اساسی و... و رکنی که باید وجود داشته باشد، ترکیب قابلیت‌های سرزمین با پتانسیل‌های مهندسان کشورمان است.
به گزارش خراسان، اظهارات رئیس سازمان برنامه درباره آمار بالای تربیت مهندس در ایران در شرایطی است که بر اساس گزارش مرکز آمار ایران از افراد شاغل، مشخص شده که به صورت میانگین عدم تطبیق مدارک دانشگاهی با گروه‌های شغلی بیش از ۷۰ درصد است. همچنین از نظر بیکاری رشته های فنی و مهندسی نرخ بیکاری بالاتر از میانگین دارند.
براساس گزارش مرکز آمار از حدود ۱۳.۲ میلیـون نفـر جمعیـت فارغ التحصیـل دوره‌های عالی حدود ۷.۶ میلیــون نفر فعـال اقتصـادی هستند کـه از ایـن تعـداد ۶.۲ میلیـون نفـر شـاغل و ۱.۴ میلیـون نفـر بیـکار هسـتند. طبـق اطلاعـات مرکـز آمار ایـران بیشترین جمعیـت دانش آموختـگان مربـوط بـه گروه هـای علـوم انسـانی، فنـی و مهندسـی، هنـر، پزشـکی، علـوم پایـه، کشـاورزی و دام پزشکی هسـتند. براساس این گزارش در سال تحصیلی ۹۷-۹۶، گروه علوم پزشکی بیشترین سهم اشتغال را با سهم ۶۲.۷۵درصدی شاغلان به نسبت جمعیت دانش‌آموختگی آن سال به خود اختصاص داد، یعنی از میان حدود ۳۹ هزار نفر این رشته، ۲۴ هزار و ۵۱۵ نفرشان در همان سال وارد بازار کار شدند. علوم انسانی گروه دومی است که بیشترین میزان اشتغال را دارد؛ گروه آزمایشی که شاید تا چند سال پیش، تصور درستی از بازار کار فارغ‌التحصیلان آن وجود نداشت. از بین ۳۴۶ هزار و ۷۱۷ نفری که در رشته‌های مختلف این گروه دانش‌آموخته شدند، ۱۵۵ هزار و ۸۳۵ نفرشان یا معادل ۴۴.۹۵ درصدشان توانستند در زمره جمعیت شاغل قرار بگیرند.
جالب توجه این که وضعیت رشته های فنی و مهندسی از نظر بازار کار بدتر از رشته های علوم انسانی است. به گونه ای که از بین ۱۹۴ هزار و ۸۶۸ نفر فارغ التحصیل رشته های فنی و مهندسی در سال ۹۷ کمتر از نیمی از آن‌ها که جمعیتی معادل ۸۱ هزار و ۳۴۱ نفر هستند، توانستند در مشاغل مختلف مشغول کار شوند که نشان می‌دهد سهم اشتغال در این گروه ۴۱.۷۴ درصد است.
مرور این آمارها نشان می دهد که ظرفیت بالای رشته های فنی و مهندسی و جاذبه هایی که این رشته ها از نظر بازار کار در گذشته داشته، موجب شده است خیل عظیمی از افراد به امید شغل مناسب و درآمد بالا راهی این رشته های تحصیلی شوند اما افراط در توسعه دانشگاه های فنی و مهندسی در دانشگاه های غیردولتی و محدودیت بازار کار عملا موجب شده است بسیاری از این مهندسان تحصیل کرده در مشاغل غیرمرتبط مشغول و یا بیکار شوند.
معاون آموزشی سازمان آموزش فنی و حرفه ای نیز با اشاره به معضل بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاه معتقد است: موضوعی که در حوزه برنامه ریزی کلان به آن توجهی نمی‌شود، تقسیم بندی مشاغل بر اساس سطح مهارت است؛ اگر طبقه بندی مشاغل بین المللی ایسکو را بررسی کنید متوجه می‌شوید که کلیه مشاغل در ۱۰ گروه تقسیم بندی و سطح مهارت در آن ها دسته بندی شده است که بر اساس آن حداقل ۵۰ درصد از مشاغل موجود در بازار کار نیاز به تحصیلات عالی و دانشگاهی ندارند و افراد می‌توانند با حداقل آموزش‌های رسمی در آموزش و پرورش و گذراندن دوره‌های کوتاه مدت در فنی و حرفه ای به شغل مد نظر خود برسند.
وی ادامه داد: این مسئله از دو جهت دارای اهمیت است؛ یکی این که منابع اضافه برای آموزش‌های اضافه اختصاص نمی‌یابد و دوم این که فرد به جای این که با ورود به دانشگاه به مدت ۴ سال نقش مصرف کننده را برای کشور داشته باشد، وارد بازار کار شده و اقدام به ایجاد ارزش افزوده می‌کند.
دیدگاه ها