میراث شهیدسلیمانی برای بازار صادرات ایران

محمد حقگو- روزنامه خراسان/ در سالگرد سردار رشید اسلام، حاج قاسم سلیمانی، عمده نگاه ها به حق، معطوف به کار بزرگی است که وی با شکست داعش در عراق و سوریه به امت اسلام انجام داد. با این حال، دستاوردهای این پیروزی اقتصاد کشورمان را نیز بی نصیب نگذاشت به طوری که عراق را که در سال های اخیر یکی از مقاصد اصلی صادراتی کشور بوده و هم اینک دومین کشور واردکننده از ایران است، حفظ کرد. همچنین اظهارات کارشناسان نشان می دهد که حاج قاسم بر توسعه ارتباطات ایران با کشورهای اسلامی منطقه از سطوح نظامی به دیگر حوزه ها از جمله اقتصادی تاکید داشت و در این زمینه می توان از مصادیقی همچون پیگیری ورود کالاهای اساسی به کشور نام برد.

​​​​​​​
به گزارش خراسان، زائران عتبات که از مرز خسروی خارج می شوند، در مسیر خود، تابلوهای شهر خانقین را که فاصله چندانی با مرز ندارد،به چشم دیده اند. با این حال، بد نیست بدانیم که در سال هایی نه چندان دور، داعش به نزدیکی های این منطقه نیز رسیده بود و ساکنان این منطقه هنوز ترس ناشی از این موضوع و نیز سروصدای درگیری ها با داعش در این منطقه را در ذهن دارند.
این یک نمونه است و در دهه ۹۰ گروهک تروریستی داعش می رفت تا علاوه بر سوریه، بر بخش های عمده ای از عراق نیز مسلط شود و در صورتی که محور مقاومت در آن زمان با تلاش های منطقه ای سردار سلیمانی سرو شکل خوبی نمی یافت، می رفت تا کشورمان را نیز به طور مستقیم تهدید کند.
با این حال حتی تسلط بر عراق نیز ضمن این که از ابعاد مختلف، مصیبت بزرگی بود، می توانست منجر به شکل گیری یک بن بست اقتصادی برای کشورمان نیز شود که به برکت مجاهدت های صورت گرفته، راهی به واقعیت نیافت.
 عراق دومین مقصد صادرات غیرنفتی ایران
عراق سال هاست که یکی از مقاصد اصلی صادرات کالاهای ایرانی به خصوص محصولات صنایع فولاد، پتروشیمی و غذایی به شمار می رود. تازه ترین آمارهای گمرک نشان می دهد که این کشور در ۸ ماهه امسال، دومین مقصد کالاهای ایرانی بوده و در این بازه زمانی ۸.۳ میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده است. این در حالی است که کشور چین تنها ۱.۶ میلیارد دلار بیشتر از عراق، از ایران کالاهای غیرنفتی وارد کرده است. همچنین بعد از عراق، امارات و ترکیه با فاصله قرار گرفته اند. به این ترتیب می توان گفت عملیات آزادسازی عراق با محوریت حاج قاسم، غیر از این که ایران را از یک بن بست شدید ژئوپلیتیکی رهایی داد، این کشور را که به عنوان یکی از اصلی ترین شرکای صادراتی کشور است،حفظ کرد.  
 سردار سلیمانی تنظیم کننده رابطه ایران و عراق
اظهارات مسئولان مختلف نشان می دهد که سردار سلیمانی، در قالب تنظیم کننده کلی روابط ایران و عراق، به سامان دهی تعاملات اقتصادی بین دو کشور نیز توجه داشته است. خبرگزاری میزان در این زمینه یک سال بعد از شهادت سردار، در گفت وگو با برخی از این اشخاص، به بیان خدمات سردار سلیمانی در جبهه دور زدن تحریم ها، رفع موانع صادراتی ایران به عراق و همچنین پیگیری واردات کالاهای اساسی از این کشور پرداخته است.
آن طور که حمید حسینی دبیرکل پیشین اتاق مشترک ایران و عراق گفته است مسئولیت پرونده کشور‌های منطقه برعهده سردار شهید سلیمانی بود و در روابط با کشور‌های همسایه به خصوص در بحث عراق هر اتفاقی که افتاده، نتیجه تلاش و برنامه ریزی شهید سلیمانی است.
حسینی اظهار کرده است: سردار شهید سلیمانی با نگاه امنیتی و سیاسی که داشت به این نتیجه رسیده بود که برای گسترش روابط، نمی‌توان بر پایه سیاست تکیه کرد و باید روابط اقتصادی را هر چه بیشتر پایدار‌تر کرد. وی با اشاره به تلاش‌های آمریکایی‌ها برای برهم زدن روابط ایران و عراق می‌گوید با این حال فروش انرژی ما در بحث برق و گاز به عراق متوقف نشد و خود عراقی‌ها هم حاضر به مذاکره با آمریکایی‌ها برای قطع روابط اقتصادی با ایران نشدند.
ایجاد ستاد توسعه روابط اقتصادی ایران و عراق یکی از اقدامات مهم سردار سلیمانی بود که روابط ایران و عراق را متحول کرد و در آن ستاد، همه مسائل اقتصادی دو کشور مورد حل و فصل قرار می‌گرفت.
راه اندازی بازارچه‌های مرزی در ۱۸ نقطه از مرز نیز از دیگر اقدامات سردار شهید سلیمانی بود و با توجه به این که این بازارچه‌ها در خاک ایران راه اندازی شده بود نیازی به مجوز از مراجع حکومتی عراق نداشت و تجار عراقی به راحتی می‌توانستند با ورود به بازارچه‌ها به خرید و فروش کالا بپردازند.
 پیگیری واردات کالاهای اساسی از عراق
محمدرضا پورابراهیمی رئیس وقت کمیسیون اقتصادی مجلس در ایام سالگرد حاج قاسم در سال ۱۳۹۹ با اشاره به یک جلسه خصوصی با سردار سلیمانی، گفته است: در آن جلسه گفتم که ما از یک طرف از برخی کشور‌ها طلبکار هستیم و از سوی دیگر نیازمند کالای اساسی. در آن جلسه بنده نظر سردار را در این زمینه جویا شدم و سردار در آن جلسه از دولت گلایه‌مند بود  و البته گفتند که وزیر جهاد کشاورزی وقت - آقای حجتی- تمام تلاش خود را داشته اما رده‌های پایین تر همکاری نکردند و نمونه بارز این مسئله این بود که حاج قاسم به ما گفت که ما پیگیر تامین کالای اساسی  از سوی کشور عراق به کشور هستیم  تا به نیاز‌های کشور کمک شود.
وی تصریح کرد: حتی سردار یک تیم را در عراق تعیین کرده بود و به بنده اطلاع می‌دادند که این تیم می‌کوشد تا برخی هماهنگی‌ها انجام شود.
این نماینده ادوار مجلس ادامه داد: همچنین در بخش فروش نفت یکی از ظرفیت‌های مهمی که سردار سلیمانی داشت و به کمک دولت آورد، همین ظرفیت ارتباطات منطقه‌ای با کشور‌های منطقه از جمله عراق، ترکیه و سوریه بود. تشکیل کمیته‌ای از سوی سردار سلیمانی در زمینه حوزه نفت، صادرات نفت و همچنین تامین کالا‌های اساسی و اقلام مورد نیاز در زمینه حوزه کشاورزی از جمله اقدامات اقتصادی شهید برشمرده می‌شود.پورابراهیمی اظهار کرد: همچنین سرمایه‌گذاری در بخش معادن با سایر کشور‌ها از جمله اقدامات اقتصادی بود که سردار طرح آن را آماده کرده بود و می‌گفت این ظرفیت آماده است و باید همکاری در زمینه‌های دیپلماسی اقتصادی را پیگیری کنیم.
 کمک حاج قاسم به حل مسائل تحریمی  
 محمد صالح جوکار رئیس وقت کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس در سال ۱۳۹۹ نیز با اشاره به نقش سردار سلیمانی در تسهیل امور اقتصادی گفته است: حاج قاسم در میان قبایل و شخصیت‌های سیاسی و مذهبی عراق جایگاه بالایی داشت و از این ویژگی خود در راستای حل برخی مسائل تحریمی کشور استفاده کرد تا برخی از مشکلات اقتصادی کشور حل و فصل شود.
این نماینده مجلس گفت: حاج‌قاسم همچنین در تامین کالا‌های اساسی پیرو ارتباطاتی که با برخی کشور‌های مختلف داشت، توانست تحریم‌ها را دور بزند و برخی امکان اقتصادی را برای مردم فراهم کند.به گزارش خراسان، هم اینک، در پنجمین سالگرد سردار دل ها و در شرایطی که منطقه غرب آسیا به شدت از تهاجم محور اسرائیلی-غربی آسیب دیده است، اهمیت وجود سردار سلیمانی در نجات سوریه و زنده نگه داشتن کریدور شرق به غرب ایران که دسترسی به آب های مدیترانه را میسر می کرد نیز بیش از پیش به چشم می آید.