دود دست دوم؛ بلای جانِ غیرسیگاری‌ها

فائزه مهاجر- روزنامه خراسان/​​​​​​دود دست دوم، دود ناشی از سوختن محصولات تنباکو مانند سیگار، سیگار برگ، قلیان و پیپ است. سیگار کشیدن دست دوم به قرار گرفتن در معرض دود تنباکو شخص دیگری اشاره دارد به این معنی ‌که افراد دودی را استنشاق می‌کنند که توسط افراد دیگری که سیگار می‌کشند یا بر اثر سوزاندن تنباکو، به‌وجود آمده است. هیچ سطح ایمنی برای قرارگرفتن در معرض دود سیگار وجود ندارد و می‌تواند باعث بسیاری از همان مشکلات سلامت شود که سیگار کشیدن ایجاد می‌کند. حتی قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض دود سیگار هم می‌تواند باعث مشکلات جدی سلامت شامل سرطان ریه، بیماری عروق کرونر قلب و سکته شود و کشنده باشد.
آمارها درباره دود دست دوم چه می‌گوید؟
براساس گزارش‌ها و مطالعات، بیش از ۷هزار ماده شیمیایی در دود سیگار وجود دارد که حداقل ۷۰ مورد از آن ها باعث سرطان می‌شود. دود تنباکوی صنعتی حاوی صدها ماده شیمیایی مضر و سمی است. آسیب ممکن است در افرادی که بیشتر در فضاهای بدون تهویه در معرض دود سیگار قرار می‌گیرند و همچنین آسیب در نوزادان و کودکان بسیار بدتر باشد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها آمریکا(CDC) همچنین تخمین می‌زند از سال ۱۹۶۴ قرار گرفتن در معرض دود دست دوم از جمله دود سیگار باعث مرگ بیش از ۲.۵ میلیون نفر در سراسر جهان شده است که این افراد هرگز سیگار نکشیده‌اند. اما دود دست دوم چطور می‌تواند سلامت آدم‌ها را تهدید کند و آدم‌ها چطور می‌تواند خود را از قرار گرفتن در معرض آن محدود کنند؟
چه مشکلاتی ایجاد می‌کند؟
آسیب سلولی| دود دست دوم به سلول‌های بدن، به ویژه در ریه‌ها، آسیب می‌زند و بر توانایی آن‌ها در تبادل اکسیژن تأثیر منفی می‌گذارد. عدم تبادل کامل اکسیژن می‌تواند منجر به علایم کوتاه مدت و طولانی مدت شود و خطر ابتلا به بیماری ها را افزایش دهد.
کودکان و نوزادان| در کودکان قرار گرفتن در معرض دود دست دوم می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی چون عفونت گوش، عفونت‌های تنفسی و حملات آسم را به طور قابل توجهی افزایش دهد. قرار گرفتن در معرض دود سیگار و هم سیگار کشیدن در دوران بارداری می‌تواند خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش دهد. احتمال مرگ در اثر این بیماری در نوزادانی که والدین آن ها سیگار می‌کشند، ۳برابر بیشتر است.
بیماری‌های قلبی و ریوی| قرار گرفتن در معرض دود سیگار می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و ریوی را افزایش دهد. به عنوان مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان داد که بودن در معرض دود سیگار خطر ابتلا به فشار خون بالا را تقریباً به اندازه سیگار کشیدن افزایش می‌دهد و فشار خون بالا خطر ابتلا به بیماری های قلبی از جمله حمله قلبی را بالا می‌برد.
مشکلات سلامتی| یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ گزارش می‌دهد که قرار گرفتن در معرض دود سیگار به ویژه قرار گرفتن در معرض مکرر خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیوی را افزایش می دهد. علاوه بر آنچه گفته شد، قرار گرفتن در معرض دود سیگار می‌تواند باعث مشکلاتی در سلامت باروری از جمله ناباروری، التهاب، سکته مغزی و سرطان ریه شود. وزن کم در هنگام تولد و سایر عوارض تولد از دیگر مشکلات عنوان شده در گزارش تحقیقات است.
چطور از خود در برابر دود محافظت کنیم؟
   نزدیکان و عزیزان خود را تشویق کنید تا سیگار را ترک کنند.
   از محل کار بخواهید قوانینی برای افراد سیگاری وضع کند تا مجبور نباشید دود در هنگام کار استنشاق کنید.
  اگر فردی شروع به کشیدن سیگار کرد، در صورت امکان محل را ترک کنید.
 از سوار شدن در خودروهای افراد سیگاری خودداری کنید.
  اگر با هم‌اتاقی، شریک زندگی یا افراد دیگری در خانه که سیگاری هستند زندگی می‌کنید، از آنها بخواهید بیرون سیگار بکشند.
   زمانی که نمی‌توانید از قرار گرفتن در معرض دود سیگار دوری کنید، پنجره‌ها را باز کنید  یا تا حد امکان از دود دور بمانید.