دکتر آسیه هاتفی، فوق تخصص گوارش و کبد عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفت‌وگو با خراسان آنلاین گفت: سرطان روده بزرگ و معده شایع‌ترین سرطان گوارشی در خراسان رضوی در سال گذشته اعلام شده‌اند.
✍️سارا عباس نژاد/خراسان آنلاین:
دکتر آسیه هاتفی، فوق تخصص گوارش و کبد عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با توضیح این مطلب که علی‌رغم پیشرفت‌های قابل توجه در زمینه درمان بیماری‌های مختلف از جمله بیماری گوارشی متاسفانه هنوز سرطان جزو علل اصلی مرگ و میر و ناتوانی در جهان و ایران است گفت: به طور کلی دومین علت مرگ و میر در ایران بعد از بیماری قلبی و عروقی سرطان‌ها هستند و بر طبق آماری که معاونت بهداشت استان خراسان رضوی اعلام کرده است و بر اساس آمار ۶ دانشگاه مشهد، گناباد، سبزوار، نیشابور، تربت حیدریه و تربت جام شایع‌ترین سرطان در خانم‌ها در خراسان رضوی سرطان سینه و بعد از آن سرطان روده بزرگ و سپس سرطان معده است.
این فوق تخصص گوارش و کبد افزود: در آقایان سرطان روده، سرطان معده و سرطان پروستات به ترتیب در جایگاه اول تا سوم قرار داشته و این سه مورد شایع‌ترین سرطان‌هایی هستند که ما در خراسان با آنها مواجه هستیم.
وی افزود: بر طبق آماری که از سال گذشته از سرطان روده بزرگ در خراسان رضوی گزارش شده است در آقایان ۲۵ مورد در ۱۰۰ هزار نفر و سرطان معده ۱۱ مورد در ۱۰۰ هزار نفر مرد بوده است و همچنین در مورد سرطان روده بزرگ در خانم‌ها ۱۶ مورد در ۱۰۰ هزار نفر و سرطان معده ۱۱ مورد در ۱۰۰ نفر مبتلا شده‌اند .
دکتر هاتفی می افزاید: به غیر از سرطان روده بزرگ و معده ، سرطان مری، پانکراس یا همان لوزالمعده و سرطان کبد از سرطان‌های شایع گوارشی هستند که با شناخت زودرس سرطان‌ها در حذف ،پیشگیری و اقداماتی که ما برای تشخیص زودرس سرطان‌ها انجام می‌دهیم (غربالگری) تشخیص به موقع بیماری‌های سرطانی انجام می گیرد.
مهمترین فاکتورهای سرطان روده بزرگ
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد مهمترین فاکتورهای سرطان روده بزرگ که به عنوان عوامل خطرساز مطرح می‌شود را سن و ژنتیک برمی‌شمارد و می افزاید: این سرطان معمولاً در سن کمتر از ۴۰ سال ناشایع بوده و لذا توصیه می‌شود که برای افرادی که سن بالای ۴۵ سال دارند حتی اگر هیچ علامت و شکایت گوارشی هم ندارند از نظر بروز این سرطان تحت غربالگری قرار بگیرند. همچنین دیابت، فشار خون ، کبد چرب که مجموع فاکتورهایی هستند که افراد را مستعد بروز سرطان‌های روده بزرگ می‌کند .
وی افزود: همچنین مصرف زیاد الکل سیگار تنباکو می‌تواند به عنوان فاکتور خطری برای بروز سرطان‌های روده بزرگ باشد بعضی بیماری‌های خاص مثل بیماری‌های التهابی روده بزرگ به نام بیماری‌های کولید یا کرون اینها فرد را مستعد سرطان های روده بزرگ می‌کنند.همانطور که فاکتور خطرساز داریم یک سری هم فاکتورهای محافظتی برای سرطان های روده بزرگ وجود دارند مثل ورزش فعالیت فیزیکی منظم رژیم غذایی سالم مثل مصرف میوه سبزیجات سالم فراوان فیبر فراوان مصرف کلسیم لبنیات کافی ویتامین دی، اسید فولیک کافی و اجتناب از الکل هم به عنوان عوامل محافظتی در برابر سرطان روده عمل می‌کند.
سرطان‌های روده بزرگ چه علامتی دارند؟
این بیماری برای خیلی از افراد ممکن است بدون علامت باشد و برای همین توصیه می‌شود که غربالگری انجام شود یعنی فرد هیچ علامتی نداشته و طی یک تست تشخیصی و اما مهمترین نشانه‌های آن خونریزی از مقعد، درد شکمی، کم خونی که هیچ توجیهی ندارد، تغییر وضعیت اجابت مزاج به صورت یبوستی، یا تغییر قطر مدفوع یا به صورت اسهال یا یبوست به صورت متناوب، و کاهش وزن می‌توانند جزو علائم های روده بزرگ باشند. برای تشخیص زود هنگام سرطان‌های روده بزرگ توصیه می‌شود همه افرادی که ۵۰ تا ۶۹ سال دارند بر اساس دستور مراقبه تحت ارزیابی توسط مراقبین سلامت در مراکز بهداشت به صورت رایگان قرار گرفته و یک شرح حال کامل از نظر بروز علائم مشکوک به سرطان های روده از افراد گرفته می‌شود ، سوابق خانوادگی آنها کامل بررسی شده و یک تست مدفوعی انجام شده و در شرح حالشان اگر نکته مثبتی وجود داشته باشد یا این تست مثبت باشه به سطح ۲ ارجاع م‌شوند.
سرطان معده دومین سرطان شایع در خراسان رضوی
دومین سرطان شایع گوارشی که در خراسان گزارش شده سرطان معده با فاکتورهای خطرساز مختلف است. سابقه خانوادگی، سن بالا، عفونت اچ پیلوری در معده، که هم می‌تواند افراد را مستعد بروز زخم‌های معده کند و هم می‌تواند فاکتور خطرسازی برای سرطان‌های معده باشد . عوامل محیطی خطرساز برای سرطان معده رژیم غذایی ناسالم رژیمی که حاوی عوامل نیتروز نمک بالا در غذا ، غذاهایی که نمک سود شده هستند مثلا ماهی های نمک سود شده گوشت های نمک سود شده ترشی ها هستند. که خوشبختانه امروزه با استفاده از یخچال‌ها و فریزر های که وجود دارد از این روش های نگهداری گوشت ها کمتر استفاده می‌شوند و خودش باعث کاهش بروز سرطان شده است .
همچنین گوشت‌های فرآوری شده همبرگر سوسیس کالباس که میزان نیتروزشان بالا ست، مصرف کم سبزی میوه می‌تواند فاکتور خطرساز باشد مصرف زیاد سیگار الکل چاقی و سابقه پرتو درمانی شیمی درمانی تماس با عوامل شیمیایی می‌تواند فاکتور خطرساز دیگری برای بروز سرطان معده باشد.
علائم سرطان معده
دکتر هاتفی ضمن بیان این که معمولا سرطان معده علامت دار هستند و با علائم درد شکم کاهش وزن علائم ترش کردن‌های طولانی ریفلاکس سابقه زخم معده مشکل در بلع غذا حالت تهوع سیری زودرس و سپس کاهش وزن و توی مراحل بعدی استفراغ‌های مکرر علائم خونریزی گوارشی به شکل مدفوع سیاه رنگ یا استفراغ خونی یا کم خونی ممکن است مراجعه کنند ادامه داد: برای همین در افرادی که علائم ترش کردن مزمن و طولانی را دارند و به درمان پاسخ مناسبی نمیدهند توصیه می‌شود که برای بررسی سرطان های گوارشی حتماً تحت ارزیابی و بررسی قرار بگیرند و به پزشک فوق تخصص مراجعه کنند.
وی افزود : بهترین اقدام تشخیصی هم که برای تشخیص سرطان های معده داریم آندوسکوپی است که با نمونه برداری هنگام آندوسکوپی انجام شده و بافتی که تغییر شکلی داشته باشه می‌تواند نمونه برداری انجام بدهند و بررسی میکروسکوپی انجام شود و تشخیص قطعی میشه روش‌های تصویربرداری مثل سی تی اسکن سونوگرافی آزمایش‌های خونی نمی‌تواند دقت اقدام آندوسکوپی را داشته باشند و در مراحل بعدی برای بررسی بافت‌های درگیری قسمت‌های دیگر و برای تکمیل اقدام تشخیصی در سرطان معده ممکن است انجام شود ولی به عنوان اقدام اولیه انجام نمی‌شوند.
دیدگاه ها